Asit reflü ile kronik öksürük arasındaki ilişki nedir? Reflü tedavisi ile öksürükten kurtulmak mümkün mü? Asit reflü için tedavi seçenekleri.
Asit Reflü Kronik Öksürüğe Neden Olur Mu?
Asit reflü, midedeki asidin yemek borusundan yukarı doğru hareket ettiğinde ortaya çıkan bir durumdur. Asit, doku tahrişe neden olur, bu da mide ekşimesine yol açar – göğüste yanma hissi.
Haftada iki kereden fazla ortaya çıkan mide ekşimesi, tedavi edilmezse ülsere ve kalıcı hasarına neden olabilecek gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) tanısına yol açabilir. GERD ayrıca özofagus kanseri riskini de arttırır.
Mide ekşimesi asit reflüsü veya GERD’nin en yaygın semptomudur, ancak kronik öksürük de bir semptomdur.
Asit Reflü ve Öksürük
Kronik öksürük genellikle 8 hafta veya daha uzun süren öksürük olarak tanımlanır.
Bazı araştırmalara göre, kronik öksürük tipik bir asit reflü semptomu olmamasına rağmen, GERD kronik öksürük vakalarının en az yüzde 25’i ile ilişkilidir.
Kronik öksürük ile GERD arasında bir bağlantı mevcut olsa da, bu, GERD’nin her zaman öksürüğün nedeni olduğu anlamına gelmez. Kronik öksürük yaygın bir sorundur ve kişi bu iki duruma aynı anda sahip olabilir.
Reflü nasıl öksürüğe yol açar?
Tabii ki, bazı durumlarda, kronik öksürük asit reflü nedeniyle olabilir veya mevcut öksürük, daha da kötüleşebilir. Bu oluşumu açıklamak için iki olası mekanizma vardır.
Birincisi, öksürüğün, mide asidinin yemek borusuna yükselmesiyle ortaya çıkan refleksif bir etki olarak ortaya çıktığını gösterir.
İkinci mekanizma, geri akışın yemek borusunun üzerinde hareket etmesini ve ses telleri veya boğazda küçük mide asidi damlacıklarının oluşmasını sağlar. Bu tip reflü, laringeal faringeal reflü (LPR) olarak bilinir. LPR, geri akışa karşı koruyucu bir mekanizma olarak, öksürüğün gelişmesine yol açabilir.
LPR
Sessiz reflü veya atipik reflü olarak da bilinen LPR, sıklıkla farklı semptomlara sahip olmasına rağmen GERD’ye benzer.
Mide asidi ses telleri ve boğazla temas ettiğinde, aşağıdaki gibi semptomlara yol açan iltihaplanmaya neden olabilir:
- öksürme
- ses kısıklığı
- boğaz temizleme
- boğazda bir şeylerin sıkıştığı hissi
Boğaz ve ses tellerini tahriş etmek için gereken mide asidi miktarı oldukça azdır. LPR’li kişilerin sadece yüzde 50’si mide ekşimesi yaşar.
Teşhis
GERD ve ilişkili bir kronik öksürüğü teşhis etmek için doktorlar ayrıntılı bir vaka öyküsü alacak ve bireyin semptomlarını değerlendirecektir. Mide ekşimesi olmadan LPR yaşayanlarda kronik öksürük tanısı koymak daha zor olabilir.
İnsanlar GERD’in öksürüğe neden olduğu vakaların yüzde 75’inde, gastrointestinal semptomların olmayabileceğini akılda tutmalıdır.
GERD tanısı koymanın en iyi yolu pH izleme yöntemidir. Bununla birlikte, bu test semptomlara ve vaka geçmişine dayalı tanıdan daha az kullanılır.
24 saatlik pH testi, yemek borusu pH seviyelerini ölçmek için burundan bir borunun yemek borusuna yerleştirilmesini içerir. Ayrıca bir Bravo özofagus pH testi de mevcuttur. Burada, endoskopi sırasında belirli bir süre boyunca yemek borusuna küçük bir kapsül yerleştirilir.
Doktor, hastada GERD için bir tür ilaç olan proton pompası inhibitörleri (PPI’ler) de deneyebilir. Öksürük belirtileri bu süre zarfında düzelirse, öksürüğün asit reflü ile ilişkili olduğunu anlaşılır.
Tedavi ve önleme
Asit reflünün neden olduğu kronik öksürüğün tedavisi, öksürüğe neden olan veya kötüleşen reflüyü azaltmayı amaçlamaktadır. Bu genellikle ilaçla yapılır.
Yaşam tarzı ve diyet değişiklikleri, özellikle hafif ila orta semptomları olanlar için oldukça etkilidir. Ağır reflü vakalarında cerrahi düşünülebilir.
Yaşam tarzı değişiklikleri
Asit reflünün neden olduğu kronik öksürüğü olan insanlar semptomlarını iyileştirmek için aşağıdaki yaşam tarzı değişikliklerini yapmayı deneyebilir:
Sağlıklı bir vücut kitle indeksinin korunması: Bu, mide üzerindeki basıncın bir kısmını azaltabilir ve yemek borusuna zorlanan mide asidi miktarını azaltabilir.
Rahat kıyafetler giymek: Bu, mide üzerindeki basıncı azaltır.
Sigarayı bırakmak: Sigara içenler GERD geliştirme riski daha yüksektir.
Yavaş yemek ve aşırı yemekten kaçınmak: Büyük öğünler, alt özofageal sfinkterin (LES) kapanmasını önleyerek mide asidinin yemek borusuna yükselmesini sağlar.
Yemeklerden sonra veya yemek sırasında uzanmamak: İnsanlar yemeklerden sonra uzanmadan önce yaklaşık 3 saat beklemelidir.
Yatağın başını yükseltmek: Gece asit reflü olanlar, yatağının başını kaldırmayı deneyebilirler. Bunu yapmak, yükselen asit miktarını azaltabilir.
Diyet değişiklikleri
Bazı yiyecek ve içecekler asit reflüyü tetikler. En yaygın tetikleyiciler:
- alkol
- kafein
- çikolata
- narenciye
- kızarmış yiyecekler
- Sarımsak
- yüksek yağlı yiyecekler
- nane
- soğan
- baharatlı yiyecekler
- domates ve domates bazlı gıdalar
Gıda tetikleyicileri kişiden kişiye değişir, bu nedenle gıda alımı ve semptomlarının bir günlüğünü tutmak, insanların hangi gıdaların semptomlara neden olduğunu keşfetmeleri için yararlı bir yol olabilir.
İlaç
Asit reflü için doktorunuz veya eczacınız ilaç tavsiyeelerinde bulunacaktır. Evde de bir bardak suyun içine bir kaşık karbonat ekleyerek içerseniz rahatlama yaşarsınız.
GERD ve asit reflüsü olan çoğu insan yaşam tarzı değişikliklerine veya ilaçlara veya her ikisinin bir kombinasyonuna cevap verecektir.
Daha ciddi vakalarda, cerrahi müdahalelerin gerekli olduğu düşünülebilir
Kronik öksürüğün diğer nedenleri
Kronik öksürüğün başka birçok nedeni vardır. Bazı araştırmalar kronik öksürüğün 20’den fazla nedeni olduğunu, vakaların yüzde 62’sinde birden fazla nedeni olduğunu göstermektedir.
Yaygın nedenler şunlardır:
- astım
- solunum yolu enfeksiyonları
- kronik bronşit
- postnazal damla
- tütün kullanımı
- ACE inhibitörleri gibi bazı ilaçlar
Ne zaman doktora görünmeli?
Öksürük 3 hafta devam ederse doktora başvurulmalıdır. Öksürük şiddetli ise veya kötüleşirse, kan veya göğüs ağrısı eşlik ediyorsa veya nefes alma zorluğu varsa tıbbi tavsiye alınmalıdır.
Diğer asit reflü veya LPR semptomlarıyla ilişkili öksürük de bir doktor tarafından görülmelidir.
