Atmosfer nedir, atmosferin özellikleri nelerdir? Atmosfer yapısı nasıldır, ozon tabakası nerededir, atmosferin evrimi ile ilgili bilgi.
Atmosfer İle İlgili Bilgi
Dünyayı çevreleyen gaz örtüsüne atmosfer denir. Bizi güneşin zararlı etkilerinden korur ve soluduğumuz havayı barındırır. Onsuz bir yaşam düşünülemez.
Atmosferi oluşturan gazlar Dünya’nın çekim gücü tarafından Dünya etrafında tutulur. Bu gazlar dört katmana bölünmüştür- troposfer, stratosfer, iyonosfer ve eksozfer. Her biri bir grup gaz karışımıdır ve dünya yüzeyinden uzaklaştıkça incelirler.
HAVA KUŞAĞI
En alt ve en yoğun tabaka traposferdir. Dünya yüzeyinin yaklaşık, 13 kilometre yukarısına kadar uzanır. %78 nitrojen, %20 oksijen ve az miktarda diğer gazlardan oluşur. Yaşamın olduğu yerdir, bulutlar burada şekillenir ve meteorolojik olayların çoğunluğu burada oluşur.
OZON TABAKASI
Traposferin üzerinde, 50 kilometreye kadar uzanan, stratosfer yer alır. Jet uçakları genelde burada uçar ve üst bölümüne yakın olan kısımda ozon tabakası bulunur. Ozon tabakası güneşin zararlı ultraviole ışınlarını tutar ve yeryüzüne bırakmaz. Ozon tabakasında genişleyen deliklerin sorumlusu; spreylerde, yangın söndürücülerinde ve buzdolaplarında kullanılan gazlar (kloroflorokarbon) gibi sanayi kimyasallarıdır.
YÜKSEK ENERJİ IŞINLARI
Stratosferin üstünde iyonosfer bulunur. Bu tabakada, güneş ışınları kimi gaz atomlarını parçalayarak yüklü parçacıklara (iyonlara) dönüştürür. Termosfer de denilen yukarı iyonosferde sıcaklık 2.000 santigrat dereceye ulaşabilir.
UZAYDA BİRLEŞİM
Yaklaşık 500 kilometre yukarıda iyonosfer eksosfer ile birleşir. Eksosfer birlerce kilometre boyunca uzaya yayılır. Eksosferde ya da uzaya uzanan yolu üzerinde herhangi bir gaz molekülü yoktur.
ATMOSFERİN EVRİMİ
Atmosfer sürekli bir gelişim ve değişim içerisindedir. İlk başlarda; yüksek seviyede karbondioksitten oluşuyordu. Oksijen, yaklaşık, 1.800 milyon yıl önce ortaya çıktı. Ne var ki; ilerideki yaşam, ancak, ozon tabakasındaki deliğinin kontrol edilebilmesi ile mümkün olabilecektir.
