Bitkilerde Anaerobik Solunum

Bitkilerde anaerobik, oksijensiz solunum nasıl gerçekleşir? Anaerobik solunumun denklemi, ölçülmesi ve sonuçları hakkında bilgi.

Bitkilerde Anaerobik Solunum

Tamamen havasız yerde kalan hayvanların çok çabuk ölmelerine karşılık, böyle tamamen, havasız bir ortamda kalan bitkilerin, uzunca bir süre hayatta kaldıkları ve solunumlarını sürdürdükleri bilinmektedir. Bir tüpe çimlenmekte olan birkaç tohum koyalım. Sonra tüpü tamamen civa ile doldurup ters olarak yine civa ile dolu bir kaba batırıp tüpü bu halde bağlayalım. Bir süre sonra tohumlarda solunum ile oluşan gazın, tüpdeki civayı aşağıya ittiğini görürüz. Bu da havasız bir ortamda dahi bitkilerin solunumlarını sürdürdüklerini gösterir. İşte havanın serbest oksijenini kullanmadan sadece bitkilerin dokularındaki oksijenden faydalanarak yaptıkları bu solunuma ANAEROBİK (OKSİJENSİZ) SOLUNUM adı verilir.

Anaerobik solunumu ispatlayan deney

Az evvel açıkladığımız deneydeki tüpte gazın birikmesinden sonra tüpün içine i kuvvetle emen bir parça katı potasyum hidroksit konursa, tüpün üst kısmında birikmiş olan derhal emileceğinden, cıva tekrar ilk düzeyine yükselir. Bundan da anaerobik solunumda da çıkan gazın olduğu anlaşılır.

Yeşil olan çoğunluğu teşkil eden bitkiler genel olarak aerobik solunum yaparlar. Bunlarda anaerobik solunum ancak zorunlu hallerde anormal durumlarda kısa zamanlar için ve hayatı belli bir süre sigorta edebilmek amacıyla yapılmaktadır. (FAKÜLTATİF ANAEROBİK SOLUNUM). Halbuki bakteriler ve mantarlar gibi bazı ilksel organizmalarda, anaerobik solunum normal bir olaydır. (OBLİGAT ANAEROBİK SOLUNUM). Bu tip organizmalar havanın serbest oksijenini kullanmadıklarından, oksijen bakımından fakir ortamlarda da yaşayabilirler. Bu tür organizmaların bu özelliklerinin gerek biyolojik bakımdan ve gerekse sanayiide önemli rolleri vardır.