Biyolojik çeşitlilik ne demektir, neden önemlidir? Türkiye’deki biyolojik çeşitlilik özellikleri nelerdir, hakkında bilgi.
Biyolojik Çeşitlilik Nedir Kısaca
Kaynak: pixabay.com
Biyolojik Çeşitlilik
Biyolojik çeşitlilik, dünyada yaşayan canlıların ve yaşam şekillerinin çeşitliliği demektir. Bir bölgede yaşayan canlı türleri, tür içerisindeki farklılıklar ve farklı yaşam biçimleri o bölgenin biyolojik çeşitliliğini meydana getirir.
Biyolojik çeşitlilik; gen, tür ve ekosistem çeşitliliği olmak üzere üç kategoriye ayrılır.
*** Genetik çeşitlilik; bir tür içindeki çeşitliliği ifade eder. Bu çeşitlilik belli bir tür, popülasyon ya da ırk içindeki gen farklılığıyla ölçülür.
*** Tür çeşitliliği; belli bir bölgedeki, alandaki ya da tüm dünyadaki türlerin farklılığını ifade eder. Bir bölgedeki türlerin sayısı (yani o bölgenin tür zenginliği) bu konuda en sık kullanılan ölçüttür.
*** Ekosistem çeşitliliği; yaşama ortamlarındaki ekosistemlerin çeşitliliğini ifade eder. Ekosistem belirli bir bölgedeki canlılar ile cansız varlıkların oluşturduğu bütündür.
Dünyadaki tür çeşitliliği ekvatordan kutuplara doğru azalır. Bir bölgenin coğrafik yapısı, iklim koşulları ekosistemdeki tür sayısını doğrudan etkiler.
Ülkemiz sahip olduğu biyolojik çeşitliliği ve endemik türleriyle dünya üzerinde önemli bir yere sahiptir. Yeryüzünün sınırlı bir bölgesinde ya da yalnızca bir ülkenin sınırları içinde yayılış gösteren türlere endemik tür denir.
Kaynak: pixabay.com
TÜRKİYE’DE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK
Bombay kaplanlarını veya pandaları duymuşsunuzdur. Bu hayvanlar gibi nice hayvan ülkemiz topraklarında doğal olarak yaşamaz. Zaten hayvanat bahçesinde görülebilen bu hayvanların çoğu ülkemizde bulunmayan veya soyu tükenmekte olan hayvanlardır.
Bir bölgedeki bitki ve hayvan türlerinin sayıca zenginliği biyolojik çeşitlilik olarak adlandırılır.
Türkiye’mizin birçok yöresinde bolca bitki ve hayvan türü vardır. Bu türlerin bazıları Türkiye’de bulunup dünyada az bulunan türlerdir. Çitlembik, iğde, alıç, üvez, yonca, mürdümük gibi sebze ve meyveler ülkemizin zenginlikleridir.
Ankara tiftik keçisi, Van kedisi ve inci kefali ülkemizin çeşitli yörelerine uyum sağlamış sığır ve koyun türleri ile deniz ve göllerimizde bulunan hamsi, levrek ve alabalık gibi balıklar da ülkemizin biyolojik zenginliklerindendir.
Zenginlikler farkında olunmazsa çok çabuk tükenir. Dünyamızda tür sayısının azalmasının temelinde habitatların bozulması veya kaybolması, hızlı nüfus artışı ve doğal kaynakların bilinçsiz ve aşırı kullanılması vardır.
Canlıların nesillerinin tükenmesi aynı zamanda biyolojik çeşitliliğin de azalmasına neden olur. Anadolu leoparı, Asya fili, kunduz ve aslan yıllar önce ülkemizde yaşamış ancak şu an nesli tükenmiş canlılardır. Akdeniz foku, kelaynak ve deniz kaplumbağaları nesli tükenme tehlikesinde olan hayvanlardır. Kardelen çiçeği ve orkideler ülkemizde nesli tükenme tehlikesinde olan bitkilerdir.
Nesli tükenen hayvanların bakım ve korunmaya alınması, bitkilerin yetiştirilmesi, doğal kaynakların dikkatli kullanılması önemlidir. Çevre bilincinin gelişmesi ile ilgili organizasyonlara üye olunması ve faaliyet gösterilmesi geleceğimiz ve dünyamız için yapabileceklerimiz arasındadır.
