Büyük harfler nerelerde kullanılır? Büyük harflerin kullanılışı, dilbilgisinde büyük harflerin kullanımı hakkında açıklama, bilgi.
BÜYÜK HARFLERİN KULLANILIŞI
1) Cümlenin ilk sözcüğü büyük harfle başlar. Nokta, soru ve ünlem (. ? !) işaretlerinden sonra gelen cümlelerin de ilk harfi büyük yazılır.
ÖRNEKLER:
Yavaşça ayağa kalktı.
Kim söyledi sana?
Ah vatan ah! Seni kim kurtaracak.
2) Her mısranın ilk sözcüğü büyük harfle başlar. Ancak bazı şairler bu kurala uymamaktadır.
ÖRNEKLER:
Son gün olmasın dostum, çelengim, top arabam
Alıp beni götürsün, tam dört inanmış adam.
3) Mektuplarda hitapların ilk sözcüğü büyük harfle başlar.
ÖRNEKLER:
Aziz kardeşim,
Değerli arkadaşım,
4) Resmi yazılarda hitap sözlerinin bütün sözcükleri büyük harfle başlar.
ÖRNEKLER:
Sayın Başkan
Sayın Profesör
5) İş yerlerini, çalışma odalarını gösteren yazılarla levhalarda tek sözcükler büyük, iki sözcük olan levhaların birinci sözcük büyük ikinci sözcük küçük olur.
ÖRNEKLER:
Müdür
Telefon
Danışma
Otobüs durağı
Yaya geçidi
6) Bir yazı içerisinde tırnak işareti içine alınan aktarmalar cümle değerindeyse büyük harfle başlar.
ÖRNEK:
Onun için şu sözü çok gerçekçi bulurum, “Yaşam, biz başka planlar yaparken başımızdan geçenlerdir.”
7) Gazete, dergi, kitap adlarının, şiir ve yazı başlıklarının her sözcüğü büyük harfle başlar.
ÖRNEKLER:
Hürriyet —>(gazete)
Sözcü —>(gazete)
Türk Dili —>(dergi)
Han Duvarları —>(kitap)
Bursa’da Zaman —>(şiir başlığı)
Dil ve Kültür Hareketleri —>(yazı başlığı)
UYARI:
1- Ancak başlıklarda geçen ve, ile, ya, veya, ki bağlaçlarıyla mı/mi soru edatı küçük harfle yazılır.
ÖRNEKLER:
Tahir ile Zühre Hikayesi
Mai ve Siyah
Turfanda mı Turfa mı?
2- Eğer başlıkların bütün harfleri büyük yazılıyorsa bu bağlaçlar ve edatlar da büyük yazılır.
ÖRNEKLER:
MAİ VE SİYAH
TAHİR İLE ZÜHRE
3- Gazetelerde haber başlıklarının sadece ilk sözcüğünün büyük harfle başlaması gelenekleşmiştir.
ÖRNEK:
Teröre isyan
8) Millet, boy, oymak, dil, şive, din, mezhep ve tarikat adları büyük harfle başlar.
ÖRNEKLER:
Türk
Türkmen
İngilizce
Azerice
İslamiyet
Sünnî
Nakşibendi
9) Özel adlardan türetilen isim, sıfat ve fiillerin de ilk harfi büyük yazılır.
ÖRNEKLER:
Türklük
Avrupalı
Yozgatlı
Avrupalılaşmak
10) Ay ve gün adları yanında tarih belirten sayı bulunduğu zaman ilk harfleri büyük yazılır. Tarih yoksa küçük yazılır.
ÖRNEKLER:
İmtihanlar mayısta yapılacak.
Sana ancak cuma günü gelirim.
Çocuk, 18 Ekim 1992 Salı günü doğdu
Çocuk, Mayıs’ın 19’u Salı günü geldi.
11) Yön adları cümle içinde tek başlarına geçtikleri zaman küçük yazılır. Yer adlarıyla birlikte kullanılırsa büyük yazılırlar.
ÖRNEKLER:
Öğleyin kuzeyden esen rüzgar akşama güneye çevirdi.
Eliyle kuzeyi gösterdi.
Batı Anadolu.
Kuzey Amerika.
UYARI: Yön adlarından türetmeler “o yönde bulunan ülke ve ülkeler” anlamında kullanıldıkları zamanlar büyük harfle başlarlar.
ÖRNEKLER:
Bize, Batıdan gelen birçok akım vardır.
Ona göre, Doğulular çok zarif insanlar.
Kitapda Doğulu tarihçilerin ismi sıralanmış.
