Candide Kitap Özeti Konusu Karakterleri ve Yorumlar, Voltaire

0
Advertisement

Voltaire Candide kitabının özeti, karakterleri, konusu ve yorumlar. Candide kitap ana fikri, özeti, Candide kitabı konusu.

Candide Kitap Özeti - Voltaire

Candide Kitap Özeti – Voltaire

Klasik roman yapısının planına dayanmayan eser bazı kaynaklarca felsefi masal diye nitelenir. Voltaire, Alman filozofu G. W. Leibriz ile (1646-1716) İngiliz şairi Alexander Pope’un (1688-1744) temsil ettikleri iyimserlik felsefesini eleştirip çürütmek amacıyla kahramanı Candide’i (adı saflık ve temizlik anlatır) hocası Pangloss (sözcük anlamı “yalnızca dil”) ile birlikte akıl almaz rastlantılarla zenginleşen bir dünya gezisine çıkartır.

Özet:

Candide’in sevgili nişanlısı Cunegonde, yürekten bağlı uşağı Cacambo, bilim adamı Martin; yerleri geldikçe ortaya çıkıp kaybolan çok sayıda roman kişilerinin arasında süreklilikle görev alanlardır. Voltaire, her şeyin kaynağını Tanrı’ya bağlayarak “olanak içindeki dünyaların en iyisinde yaşadığımıza” inananlara sürekli şu soruyu yönelten olaylar gösterir: “Eğer bu en iyisi ise ötekiler nasıl olabilir ?

Eski Dünyadan Yeni Dünyaya, Eldorado’ya uzanan gezi İstanbul’da noktalanır. Her şeye karşın “İl faut planter nötre jardin” (bahçemizi ekip biçmek gerek) diyen Müslüman şeyhin yol gösterisiyle bahçe tanımına girişen Candide, aradığı ruh dirliğini bulmuş gibidir, yaşlanmış sevgilisiyle evlenmekten kaçınmaz; gereksiz ve soyut laf ebeliklerini bir yana koymayı öğrenmiş, felsefe alanında düşünce üretmenin yararsızlığına inanmıştır. Şimdiki yaşamlarının “olabileceklerin en iyisi olduğunu” söyleyen hocasını hep aynı ilkenin söz değeriyle karşılar: “Bahçemizi ekip biçelim“.

Savaşın anlamsızlığını yobazlığın sonsuz zararlarını, tutku ve kıskançlığının yanlışlığını birkaç kez sergileyen nice olay sırasında Voltaire hep aynı düşüncelerin doğruluğunu büyütür: “Toplum daha düzenli ve haklı bir yapıya dönüştürülebilir, insanlara düşen baş görev bu olmalıdır, hoşgörü gerekli ilk erdemdir, ancak iş ve emeğinimizle haklılıkla yaşayabiliriz

Advertisement

Candide, Voltaire’in en değerli eseri sayılır.

voltaire

Voltaire Biyografisi

Gerçek adı François-Marie Arouet’tir ancak Voltaire ile ismi ile tanınmış Fransız şair ve yazarı, düşünürdür. 1694 ile 1778 yılları arasında yaşamıştır.Noter olan babasından hatırı sayılır bir miras elde ettiyse de yedi yaşında da annesini yitirince ilgiden yoksun bir çocukluk geçirdi. Cizvitlerin yönettiği Clermont Koleji’ne verildi. Açık düşüncelilik, özgür davranış özelliğiyle şiirler yazmaya başlayınca yeteneğini izleyen rahip Châteauneuf un ilgisini çekti. Desteğini kazandı, onun tanıştırmasıyla Ninon de Lencios’nun (1620-1705) çevresine sokuldu. Kral yakını ve zamanının en güçlü kişilerini salonuna toplamış bu soylu ve yetenekli kadının esirgemesine kavuştu. Paris Üniversitesi’nde hukuk okudu, görgüsünü artıracak gezilere çıktı, Hollanda’da basın özgürlüğünü gözledi, zekâ ve eleştiri gücü yüklü ilk şiir ve yazılarıyla yergilere girişti, kralı küçülten (XV. Louis) sözlerinden ötürü tutuklandıysa da (1715), on bir ay kaldığı Bastille Hapishanesi’nde rahat çalışma olanakları buldu.

Voltaire takma adını 24 yaşında edindi (1718). Bazı sürtüşmeler yüzünden üç yılını İngiltere’de geçirmek zorunda kaldı (1726-1729). Ama bu, mutlu buluşlar, görüşler dönemi oldu. Orada, başka bir uygarlık yapısını gözledi, parlamento sistemini tanıdı, ticaret ve endüstri dünyasına yaklaştı, dinsel hoşgörünün değerini anladı. İngilizlerin yanında soluduğu özgürlük, üç yıl sonra döneceği Fransa’da ona yepyeni bir kişiliğin gücünü, dayanaklarını hazırladı.

Bu yılların ürünü olan eserleri: Özgürlüğüne bir övgü sayılan Brutus (1730) oldu; Histoire de Charles XII (XII. Charles’ın Tarihi) 1731, eserinde savaş karşıtlığını açıklama fırsatını buldu. Epître à Uranie‘de (Uranie’ye Mektup) 1733, Hıristiyanlığın hırpalanması gereken yerlerine sataştı, Lettres Philosophiques‘de (Felsefe Mektupları) 1734, İngiltere’yi yüceltti. Eserlerinin çoğunluğu, çeşitli açılardan kovuşturmaya uğrayınca varlıklı ve güçlü, bilgili ve felsefeye düşkün, Mme de Châtelet’nin yurtluğuna sığındı. On yıldan fazla süreyle burada dostluk, sevgi, güven, rahatlık buldu (1734-1749), verimliliğini sürdürdü.

Buradaki yaratıları: Le Mondain (1736), Eléments de la Philosophie de Newton (Newton Felsefesinin Öğeleri) 1738, Discours sur l’Homme (İnsan Üstüne) 1738, koşukla oyunu Azire (1736), Mahomet (Muhammet) 1741, Mérope (1743), La Mort de C’esar (Sezar’ın Ölümü) 1735, komedi olarak l’Enfant Prodigue (Savruk Çocuk) 1736, felsefeyle ilgili öyküsü Zading (1747).

Advertisement

Bu arada yine Mme. Châtelet’in sağladığı ilgiyle XV. Louis’nin katında rahat birkaç yıl geçirdi (1744-1747). Bu yıllarda Fransız Akademisi’ ne seçildi (1746). Üç yıl kaldığı Potsdam’da (1750-1753) yeni eserler yazdı: Essai sur les Moeurs et l’Esprit des Nations (Ulusların Anlayış ve Töreleri Üzerine Deneme) 1756, Le Siècle de Louis XIV. (XII. Louis’in Yüzyılı) 1756. Cenevre’de bir ev aldı (1755). Bu arada en önemli dizisinden birini hazırladı. Aydınlanma Çağı’na damga vuran eserlerinden en etkilisini: Dictionnaire Philosophique (Felsefe Sözlüğü), 1764; dilimizde dört cilt olarak basıldı (1943-1946), arada gereksiz bir iyimserliğin taşlaması olan, dilimize de çevrilen en ünlü romanını yazdı: Candide ou L’optimisme (1759).

Kamuoyunun sözcülük ve savunuculuğunu üstlenerek nice adalet hatasının aydınlığa çıkmasını sağlayan özel girişimleri gerçekleştirdi (Calas, 1762; Sirven, 1764; Şövalye La Barre, 1766), suçsuzları cezalarından kurtarıp aklandırdı. Sayılması zor sayıda şiir, tragedya, öykü, deneme, eleştiri, tarihsel araştırma, anı, mektup, gezi notları… yazarak yaratıcılık ruhunun açlığını gidermeye çalıştı, sonunda ülkesinin toplu kabulüyle adına düzenlenen onursal törenlere çağrıldı. Fransız tiyatrolarının en değerli sahnelerinde oynanan eserlerinin (İrene, 1778) temsili sonunda büstüne çelenkler sunulurken 84 yıllık bir ömrün onurunu yaşadı.


Leave A Reply