Deterjan nedir, ne işe yarar? Deterjanların özellikleri, kimyasal yapısı ve temel bileşenleri nelerdir, hakkında bilgi.
Deterjanların Özellikleri ve Temel Bileşenleri
Deterjanlar günümüzde en çok üretilen temizlik malzemeleridir. Sabunlardan farklı olarak son 100 yıldır üretilen ve kullanılmaya başlanmış olan deterjanlar dünyamız için yeni sayılan temizlik malzemeleridir.
Deterjanların aktif maddeleri yapı olarak sabunlarınkine benzedikleri için kirleri temizleme prensipleri de birbirlerine oldukça benzemektedir. Özellikle, sıvı ve katı yağlardan oluşan birçok çeşit farklı kir, deterjanların aktif maddeleri tarafından kolaylıkla çözünebilmektedir.
Deterjanların karbon ve hidrojenlerden oluşan (hidrokarbon) kuyruk kısımları kolaylıkla kirlerin içerisinde çözünebilmekte ve sabunlarınkine benzer olarak suyu seven uç kısımlarının su tarafından çekilmesi ile uzaklaştırılmaktadır.
Deterjanlar petrol türevlerinden elde edilen, temizleme arıtma özelliği bulunan toz, sıvı veya krem durumunda bulunan kimyasal madde ve arıtıcıdır.
Günümüzde üretilmiş birçok deterjan aktif maddesi vardır. Fakat bunlardan en yaygın olarak kullanılanı sodyum lauril sülfat adı verilen bileşiktir. Bu bileşik lauril alkolün (
formülü ile gösterilen bu bileşiğin en çok kullanılan iki adı sodyum lauril sülfat ya da sodyum dodesil sülfattır.
Hayatımızda şampuanlar, diş macunları, leke sökücüler, halı temizleyiciler, duş jelleri, tıraş köpükleri, losyonlar, güneş kremleri gibi birçok farklı ürünün aktif maddeleri sodyum lauril sülfat (SLS) ya da sodyum lauril eter sülfat (SLES) gibi deterjan molekülleridir.
***Günümüzde birçok temizlik maddesi artık sabun ve deterjanların karışımı olarak üretilmektedir. Çünkü her iki temizlik maddesi türünün de avantaj ve dezavantajı bulunmaktadır.
***Hassas yün ya da ipek gibi kumaşlarımızı yıkarken biodeterjanlar kesinlikle kullanmamalıyız. Bunun yanında cildimizin daha az tahriş olması için çamaşır deterjanı seçerken düşük fosfat içeren (ya da hiç içermeyen), yapay boya ya da koku verici maddeler içermeyenlerini tercih etmeliyiz.
DETERJANLARIN TEMEL BİLEŞENLERİ
Deterjanların yapısında bulunan aktif maddelerin yanında birçok yardımcı maddelerde yer almaktadır. Sayıları günümüzde yüzleri bulan bu maddelerin çok farklı görevleri bulunmaktadır. Bunların bazıları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
***Renk vericiler
***Beyazlatıcılar
***Köpük kontrol ediciler
***Mavileştiriciler
***Enzimler
***Anti-bakterial maddeler
***Çözücüler
***Alkali maddeler
***Nemlendiriciler
***Asitler
***Parfümler
***Kompleks oluşturucu maddeler
***Korozyon önleyiciler
***Akıcılığı düzenleyen maddeler
Deterjan temel bileşenleri hakkında detaylı bilgiler için aşağıdaki linklere tıklayabilirsiniz.
