Emeviler ve Endülüs Emevi Devleti Tarihi, Özellikleri Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Emeviler nerede ve ne zaman yaşamışlardır? Emeviler dönemi özellikleri, yıkılış nedenleri, Endülüs Emevi Devleti hakkında bilgi.

emeviler

EMEVİLER (661-750)

  • Ümeyye ailesinden gelen Muaviye’nin kurduğu devlettir. Muaviye devletin başkentini Şam’a taşımış, İstanbul’u kuşatmış, ölmeden önce oğlu Yezid’i halife tayin ederek halifeliği saltanata dönüştürmüştür.
  • Yezid döneminde, kendisine karşı Hz. Ali’nin oğlu Hüseyin ile halifelik için mücadele edilmiştir.

Bu mücadele sonucunda Hz. Hüseyin ve beraberindekiler Kerbala denilen yerde şehit edilmiştir (680).

UYARI
  • Bu olay İslam dünyasındaki Sünn-i Şii ayrımını kesinleştirmiştir.
  • O Emevilerin en parlak dönemi olan Abdülmelik döneminde; Arapça resmi dil ilan edilmiş, ilk Arap parası olan Dinar bastırılmıştır.Bu gelişme milliyetçi bir yapının olduğunun göstergesidir.
  • Emeviler döneminde İslam dünyasının sınırları ispanya’ya kadar ulaşmıştır. 711 yılında Tarık Bin Ziyad komutasındaki İslam orduları Kadiks Savaşı ile İsyanya fetihlerine başlamıştır. Bu fetihler 732 Puvatya Savaşı ile İslam ordularının Franklara yenilmesi sonucunda durmuştur.
  • Emeviler doğuda ise Maveraünnehir’i aşamamış ve Türgişler tarafından durdurulmuşlardır.

Emevilerin Yıkılış Nedenleri:

  • Arapları üstün görme, Arap olmayanları Mevali (köle) kabul etme gibi ırkçı yaklaşımlar sergilemeleri
  • Sınırların çok genişlemesi sonucu merkezi otoritenin zayıflaması
  • Şiilerin faaliyetleri
  • Emevilerin uygulamalarına karşı çıkan ve Horasanlı bir Türk olan Ebu Müslüm’in isyanına Abbasiler de destek vermiş ve son yönetici II. Mervan’ın 750 yılında öldürülmesiyle Emevi Devleti yıkılmıştır.

ENDÜLÜS EMEVİ DEVLETİ (756-1031)

  • İspanya’da Emevi soyundan gelen Abdurrahman tarafından Kurtuba başkentli kurulmuş bir İslam devletidir.
  • Kurtuba’da oluşturulan medreselerde İslam bilginlerinin eserleri kaynak alınmış ve Müslüman öğrencilerin yanı sıra Avrupalı öğrencilerde eğitim görmüştür. Bu durum ileride Rönesansın oluşumuna da ortam hazırlamıştır.
  • Endülüs Emevi hükümdarları III. Abdurrahman döneminden itibaren, mevcut Abbasi halifelerinin yanı sıra kendilerine de halife ilan etmişlerdir.
UYARI
  • Bu durum İslam dünyasında siyasi birliğin bozulduğunun ve halifenin birleştirici gücünü yitirdiğinin göstergesidir.
  • İspanyolların baskısı sonucunda zayıflayan Endülüs Emevileri 14 beyliğe bölünmüştür. Bunlardan Gırnata başkentli Beni Ahmer Devleti 1492’ye kadar varlığını devam ettirmiştir.

Endülüs Emevi sanatı

Endülüs Emevi sanatının ilk ve en önemli mimarlık anıtı Kurtuba (Cordoba) Büyük Cami’dir. Yapımına I. Abdurrahman döneminde başlandı, oğlu I. Hişam döneminde tamamlandı. Bu ilk camiden kuzeydoğu bölümü günümüze kadar ulaştı. II. Abdurrahman döneminde Kurtuba’nın nüfusu artınca cami genişletildi ve koridorlar güneye doğru uzatıldı. III. Abdurrahman yeni bir minare ekletti. Kurtuba’nın bir başka önemli eseri de ez-Zehra Sarayı” dır. III. Abdurrahman’ın 936’da yapımım başlattığı bu saray, halifenin cariyelerinden biri olan ez-Zehra’nın adını taşır. III. Abdurrahman’dan sonra gelen II. Hişam dönemlerinde genişletilen bu saray, daha sonraları halifelerin kent dışında oturdukları alanın çekirdeğini oluşturdu. 11. yüzyılın ilk yıllarında yağma edilerek bölüm bölüm yakılıp yıkılan, 1910’dan sonra yapılan kazılarla günümüze ulaşan kalıntıları, duvar bezemeleri, mermer ve taş işçiliği bu saray kompleksinin görkemi hakkında bir fikir vermektedir.

Endülüs Emevi Halifeleri

  • I. Abdurrahman 756-788
  • I. Hişam 788-796
  • I. el-Hakem 796-822
  • II. Abdurrahman 822-852
  • I. Muhammet 852-886
  • el-Munzir 886-888
  • Abdullah 888-912
  • III. Abdurrahman 912-961
  • II. el Hakem 961-976
  • II. Hişam 976-1009
  • II. Muhammet 1009
  • Süleyman 1009-1010
  • E. Muhammet (2. kez) 1010
  • II. Hişam 1010-1013
  • Süleyman (2. kez) 1013-1016
  • Hammudi Ali en-Nasır 1016-1018
  • IV. Abdurrahman 1018
  • Hammudi el-Kasım
  • el-Memun 1018-1021
  • Hammudi Yahya
  • el-Mutali 1021-1022
  • Hammudi el-Kasım
  • (2. kez) 1022-1023
  • V. Abdurrahman 1023
  • III. Muhammet 1023-1025
  • Hammudi Yahya 1025-1027
  • II. Hişam 1027-1031

Advertisement

Leave A Reply