Gece ve gündüz kavramları ile ilgili genel bilgilerin ve önemli tarihlerin paylaşıldığı yazımız.
Dünya’nın, ekseni çevresinde dönüşü sırasında, Güneş ışınlarının düşmediği kesimleri karanlıkta kalır, güneş ışını düşen kesimleri de aydınlanır. Böylece, gece ve gündüz meydana gelir.
Dünyanın önce bir kutbunun, sonra da öbürünün Güneş’e doğru eğilmesi gece ve gündüz uzunluklarının mevsimden mevsime değişmesine yol açar. Gece ve gündüz uzunlukları dünyanın her yerinde değişiktir. Ekvator üzerinde gündüzlerle gecelerin uzunluğu birbirine eşittir. Ekvatordan kuzeye ve güneye gidildikçe değişiklik başlar.
Kuzey Yarımküresinin en uzun gündüzü 21 hazirana rastlar. Bu da paralel derecesinin azlığına, çokluğuna göre değişir. 20° kuzey paralelde en uzun gün 13 saat 13 dakikadır. 40° paralelde 14 saat 30 dakikaya yükselir. 60° de ise 21 hazirandaki gündüz uzunluğu 18 saat 30 dakikayı bulur. Güney Yarımküresi’nde de gündüzler mevsime göre, aynı şekilde, güneye doğru gidildikçe uzar.
En kısa gündüz kuzey yarım küresinde 21 aralığa rastlar. Bu tarihte 20. paralel derecesinde gündüzün uzunluğu 10 saat 47 dakikadır. Daha kuzeye çıkıldıkça gündüzler, yaz aylarının aksine, daha da kısalır. Paralelin 40° sinde 9 saat 9 dakikaya, 60° de de 5 saat 30 dakikaya düşer.
Kuzey Kutbu Güneş’e doğru eğikken, burada devamlı gündüz olur; buna karşılık, Güney Kutbu devamlı karanlık içindedir. Güney Kutbu Güneş’e doğru eğildiği zaman da Kuzey Kutbu karanlıkta kalır. Kutupların karanlık ve aydınlıkta kalma süreleri altışar aydır.
