Grigol Orconikidze kimdir ve ne yapmıştır? Grigol Orconikidze (Grigoriy Konstantinoviç Orconikidze) hayatı, biyografisi, siyasi kariyeri hakkında bilgi.
Grigol Orconikidze
Grigol Orconikidze; (d. 24 Ekim 1886, Goreşa, Rus Çarlığı – ö. 18 Şubat 1937, Moskova, SSCB), Gürcistan’da Sovyet yönetiminin kurulmasında ve Sovyetler Birliği’nin sanayileşmesinde önemli rol oynayan komünist önderdir.
1903’te Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi’ nin (RSDİP) Bolşevik kanadına katıldı. Devrimci hareket içinde etkin görevler üstlenerek 1912’de Merkez Komitesi’ne seçildi. Nisan 1912’de üçüncü kez tutuklandı ve Rusya’da çarlık yönetimine son veren 1917 Şubat Devrimi’ne değin Sibirya’da sürgünde kaldı. Sürgünden dönüşünde Petrograd İşçi ve Asker Delegeleri Sovyeti Yürütme Komitesi’ne ve RSDİP’nin Petrograd Komitesi’ne seçildi. Bolşeviklerin 1917 Sovyet Devrimi’yle iktidarı ele geçirmesinden sonra Ukrayna bölgesi olağanüstü komiseri (1918), Rus Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesi (1921) ve Merkez Komitesi’nin Kafkasya Bürosu’nun başkanı (1921) oldu. Uyguladığı sert yöntemlerin Lenin’in eleştirilerine hedef olmasına ve yerel komünist örgütlerin muhalefetine karşın Kızıl Ordu’ nun Gürcistan’ı işgal etmesine yardımcı oldu. Ardından da Transkafkasya Federal Cumhuriyeti’ni oluşturmak üzere Gürcistan’ı Azerbaycan ve Ermenistan’la birleştirdi. Transkafkasya Federal Cumhuriyeti’nin Aralık 1922’de Rusya, Beyaz Rusya ve Ukrayna’yla birleştirilmesi sonucunda da Sovyetler Birliği kuruldu.
1920’lerin ortalarındaki parti içi iktidar mücadeleleri sırasında Orconikidze genellikle Stalin’i destekledi. Transkafkasya’da gizli polis örgütünün başkanlığını yürüttüğü sırada kendisini Kafkaslar’ın kuzeyinde başka bir görevi kabul etmeye zorlamış olan (1926) Lavrenti Beria’nın düşmanlığına karşın aynı yıl Politbüro aday üyeliğine yükseldi. 1930’da Politbüro asil üyesi oldu.
Birinci Beş Yıllık Plan (1928-32) döneminde Sovyetler Birliği’nin sanayileşmesi için yürütülen çalışmalarda etkin görevler üstlendi ve 1932’de ağır sanayi bakanı oldu. 1930’ların ortalarında Stalin’in sanayileşme politikalarına karşı çıktı ve şiddete dayalı yönetimini onaylamadığını açıkça ortaya koydu.
1937’de ansızın ölmesinden sonra yapılan resmi açıklamada eceliyle öldüğü belirtildiyse de, Nikita Kruşçev 1956’da Stalin’i Orconikidze’yi intihara sürüklemekle suçladı.
