Helmut Käutner kimdir? Helmut Käutner hayatı, biyografisi, filmleri, eserleri ve sinema kariyeri hakkında bilgi.
Helmut Käutner; (25.3.1908 – 20.4.1980)
Fizik Nobel ödülü sahibi Wilhelm Conrad Röntgen‘in torunu olan Helmut Kâeutner Düsseldorfta dünyaya geldi. Babasını Birinci Dünya Savaşı’nda kaybeden çocuk, 18 yaşındayken de anasız kaldı. Kâeutner Münih’te Alman filolojisi, sanat tarihi ve tiyatro bilimleri okudu. 1933 yılında edebi farslarla beğeni kazanan “Die vier Nachrichter” adlı kabarenin kurucuları arasındaydı. Kâeutner ayrıca tiyatro oyuncusu ve komedi senaryoları yazarı olarak kendine bir isim yaptı.
1939: Bir Yanlışlık Sonucu İlk Filmini Çekmesi Yönetmenlerin yazdığı metinleri değiştirmelerine çok kızan Kâeutner, Berliner Terrafilm şirketine reji asistanlığı için başvurdu. Kitty und die Weltkonferenz (Kitty ve Dünya Konferansı, 1939) adlı senaryosunu bizzat filme çekmek işi kendisine yanlışlıkla verildi. Diplomatlar dünyasında geçen bu komedide Kâeutner çağdaş Amerikan komedilerini anımsatacak espri ve diyaloglara mükemmel bir zamanlama uygulayarak bu konudaki ustalığını ortaya döktü. Ne var ki, bu film başarılı prömiyerinden kısa bir süre sonra, İngiltere’ye karşı sergilediği dostça eğilim nedeniyle, yasaklandı. Dış ülkelere ihracı yasaklanmayınca oralardan önemli bir gelir sağladı. Bunun üzerine yapımcı şirket Kâeutner’e istediği özgürlükleri, “eleştiri”lerini abartmamak koşuluyla, tanıdı.
1939-45: İkinci Dünya Savaşı Sırasındaki Filmleri Bir tek film dışında, Kâeutner’in 1945’e kadar gerçekleştirdiği filmlerde Nazi mantalitesinden eser yoktu. Sadece bir spor muhabirinin öyküsünü anlatan Auf Wiedersehen, Franziska (Hoşçakal Franziska, 1941) adlı filmine yönetmen “yanlış anlaşılması olanaksız” bir sahne koydu. Muhabir askere alınıp cepheye gidince karısı ona sonunda anlamlı bir iş bulduğunu söyler.
Kâeutner bundan sonraki yapıtlarıyla iktidardakileri memnun etmedi. Guy de Maupassant’ın bir öyküsünden sinemaya uyarladığı Romanze in Moll’de (Minör Romans, 1942) genç bir besteciye âşık olan evli bir kadını konu alır. Kocasının şefi durumu öğrenip kadına şantaj yapınca, o da intihar eder. Bu filmin pesimist bir görüşe dayanması devletin propaganda bakanı Joseph Goebbels’i öylesine kızdırdı ki bakan, “evlilik ve ahlak yıkıcı” niteliğinden ötürü bu eserin yasaklanmasını istedi. 1943 yılının sonbaharında, başrolde Hans Albers olmak üzere, Hamburg eğlence merkezi St. Pauli alemindeki denizcileri, şarkıcıları ve kadınları anlatan Grosse Freiheit Nr. 7 adlı filmi gösterime girdi. Nazilerin, deniz kuvvetlerinin ve büyük savaşlara hazır olan Alman erkeğinin methiyesini bekleyen insanlar hayal kırıklığına uğradılar. Olumlu duygular yerine çaresizce baş eğme havası yayan bu film hemen yasaklandı.
Kâeutner’in Nasyonal Sosyalistlerin kültür kontrolü altında gerçekleştirdik son yapıt, Goebbels’in halkı “topyekûn savaş”a çağırdığı tümüyle politik bir ortamda, tamamen apolitik olan Unter den Brilcken (Köprülerin Altında, 1945) adlı filmiydi. İki mavna kaptanının bir satıcı kıza karşı duydukları aşkı anlatan bu öyküde Kâeutner özgür yaşamı istediğini belirtir.
1946’dan Sonra: Yeniden Kuruluş Kâeutner savaştan sonra Almanya’da tiyatro, sinema ve radyonun yeniden organize edilmesinde etkin bir rol oynadı. 1947’de sahnelediği in jenen Tagen (O Günlerde) adlı yapıtıyla 1933-45 yılları arasındaki tarihsel olayların bir dökümünü sundu. Stil açısından İtalyan Neorealizmiyle (Yeni-Gerçekçilik) kuvvetli bir benzerlik gösteren bu yapıtta Kâeutner, o yıllardaki olaylar karşısında teslim olmaktan başka çaresi olmayan insanların başından geçenleri yedi epizod halinde aktardı.
Partizan savaşları sırasında siyasal sağduyu ile insancıl davranış arasında seçim yapmak durumunda kalan çocuk doktoru bir Alman kadınının içine düştüğü ikilemi anlatan Die letzte Brücke (Son Köprü, 1953) adlı dram, Kâeutner’in Amerikan prodüksiyon Şirketi Universal’dan bir kontrat almasını sağladı. Universal’ın siparişi üzerine iki film çevirdikten sonra, Kâeutner aralarındaki kontratı “sanatsal anlaşmazlık” nedeniyle bozdu. Federal Almanya’ya döndükten sonra Kâeutner sadece mükemmel zanaatçı olarak işine sarıldı ve ticari açıdan son derece kazançlı olan bir dizi eğlence filmi çekti. 70’li yıllardan sonra daha Çok televizyon için çalıştı ve başka yönetmenlerin filmlerinde konuk oyuncu olarak oynadı. Kâeutner 1980’de Castellina/İtalya’da hayata gözlerini yumdu.
