Hydraulis nedir, nasıl bir çalgıdır? Hydraulis, ilk borulu orgun özellikleri, icadı ve tarihçesi hakkında bilgi.
Hydraulis – İlk Borulu Org
Hydraulis, bilinen ilk borulu orgdur. Büyük bir panflüt takımına mekanik yolla hava göndermek için daha önce yapılan çalışmaları geliştiren İskenderiyeli Ktesibios İÖ 3. yüzyılda icat etmiştir. Boruları, konik bir hava haznesine bağlı bir hava sandığının üstüne yerleştirilmişti. Hazne bir ya da iki pompa ile donatılmıştı. Boruların düzgün ses vermesi için hava sandığında düzenli hava basıncı bulunması gerekti. Koninin açık olan alt ucu, yarısı suyla dolu bir dış kabın içinde dururdu. Koninin içindeki hava basıncı düşünce su düzeyi yükselir, böylece havayı sıkıştırarak basıncı düzenlerdi. Çalgıcı tuşları (ya da bazı orglarda sürgüleri) çalıştırarak havanın borulara girmesini sağlardı.
Hydraulis açık hava eğlencelerinde kullanılırdı. Sesi gürdü ve uzaktan duyulurdu. İS 5. yüzyıldan sonra Batı’da kullanılmamıştır. Ama 9. yüzyılda ondan söz eden Arap yazarlar vardır. Daha sonra ortaçağ yazarları hydraulis’in kalliope gibi, buharla ses çıkaran düdüklü bir org olduğunu sanmışlardır.
