Kalsiyum Karbonat nedir? Kalsiyum Karbonatın, kireç taşı özellikleri nelerdir? Kalsiyum Karbonat formülü, kullanım alanları nelerdir?
Kalsiyum Karbonat Özellikleri ve Kullanım Alanları
KALSİYUM KARBONAT (KireçTaşı) ()
Kalsiyum karbonat, halk arasında kireç taşı olarak bilinen bir tür kimyasal bileşiktir. Bileşik formülü şeklindedir. Bu bileşik doğada en fazla eski kayaçlarda ve deniz kabuklarında bulunur.
Kalsiyum karbonatın doğada bulunduğu kayaçlar içinde en yoğun bilinenleri, aragonit, kalsit, vaterit, kireç taşı, mermer ve travertendir.
1. Kalsiyum Karbonatın Özellikleri
Kalsiyum karbonat, antiasitlerin bir üyesi olsa da, vücuda fazla alınması biyolojik olarak zararlıdır.
- ***Kalsiyum karbonat, diğer karbonat türleriyle hemen hemen aynı özellikleri taşır. Güçlü asitlerle karşılaştığında karbon dioksit gazı açığa çıkar:
- ***Yine 840 °C ye kadar ısınan kalsiyum karbonat, karbon dioksit açığa çıkarır ve kalsiyum oksit katısı oluşur:
Burada oluşan CaO sönmemiş kireçtir.
tepkimesiyle sönmüş kireç elde edilir.
2. Kalsiyum Karbonatın Kullanım Alanları
- ***En önemli kullanım alanı sönmemiş kireç ve sönmüş kireç eldesidir.
- ***Sanayide, mermer, tebeşir gibi farklı malzemelerin üretiminde yoğun olarak kullanılır.
- ***Cam hamurunun ana malzemelerinden birisi kalsiyum karbonattır.
- ***Boya malzemeleri ve PVC üretiminde kullanılır.
- ***Tıp alanında özellikle böbrek yetmezliği olan hastalar için kullanılır.
- ***Gıda katkı maddesi olarak kullanımı da söz konusudur.
- ***Yapıştırıcılar, çiklet, yem sanayi, diş macunu, seramik, halı tabanı ve muşamba, sünger, kauçuk vb. sektörlerde de kullanılmaktadır.
- ***Yazı tabı kâğıtları, duvar kâğıtları ve kartonların üretiminde selüloza % 15 – 30 oranında katılarak kullanılmaktadır.
Kalsiyum Karbonat
Doğada son derece bol olan bu bileşik, bolluğuna paralel olarak geniş ölçüde kullanılır. Tebeşir, kireçtaşı, mermer hep kalsiyum karbonat bileşimindedir. Sarkıt ve dikitler de kalsiyum karbonattan ibarettir.
Kalsiyumun sağlık bakımından önemi büyüktür. Gereği kadar kalsiyum alamayan çocukların kemikleri gelişemez; kalsiyumun bileşikleri çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılır.
Kemiklerimizin önemli bir kısmını kalsiyum fosforit denen bileşim teşkil eder. Kalsiyum fosfat tıpta fosfor kaynağı olarak kullanıldığı gibi diş macunlarına da katılarak, macunun dişleri parlatmasını sağlar. Kalsiyumun sülfitleri de tıpta kullanılır.
Çeşitli yollardan alman kalsiyumun vücuda faydalı olabilmesi için D vitaminine de ihtiyaç olduğunu akıldan çıkarmamak lâzımdır. D vitamini güneş ışınları vasıtasıyla vücutta teşekkül ettiği gibi, ilâç şeklinde de alınabilir. Bu bakımdan, ilâç olarak kullanılan kalsiyum bileşiklerinin faydalı olabilmesi için aynı zamanda D vitamini almak da lâzımdır.
D vitamini en çok süt, tereyağı, balık ve balık yağlarında bulunur. Bundan başka çocuklar için hazırlanmış D vitamini preparatları da vardır.