Karbon Ayak İzi, ekolojik ayak izi nedir, ne demektir? Karbon Ayak İzi nasıl oluşur, etkileri nelerdir? Karbon Ayak İzinin özellikleri hakkında bilgi.
Kaynak: pixabay.com
Karbon Ayak İzi
Ayak izi yürürken bırakılan işarettir. Yaşamınız da bir dünya üzerinde iz bırakır. Enerji üretmek, araba kullanmak ve hayvancılık yapmak gibi hayatımızda yaptığımız birçok şey, iklim değişikliğine sebep olan gazlar üretir. Ve bu gazların neredeyse tamamı karbon bileşiktir. İşte bu nedenle yaşamınızın iklim değişikliği üzerindeki etkisi karbon ayak iziniz olarak adlandırılır. Bazen iklim değişikliğini etkileme şekli açıktır, örneğin otomobil sürmek. Bazen o kadar belirgin değil, et yemek gibi.
Ekolojik Ayak İzi
Günlük yaşantımızda kullandığımız kaynakların, enerjinin ham maddesinin üretilmesi ve oluşturduğumuz atıkların etkisiz hale getirilmesi için gerekli olan kara ve deniz alanı ekolojik ayak izi olarak bilinir.
Kullandığımız kaynaklar dünyanın farklı yerlerinden geldiği için : ayak izimizde dünyanın farklı yerlerindeki alanların toplamıdır.
Örneğin bir kutu reçeli ele alalım. Reçelin yapımında kullanılan çileklerin üretilmesi, işlenmesi, taşınması için bir alana ihtiyaç vardır. Üretilen reçellerin satıldığı marketler ve bakkallar da bir yer işgal etmektedir.
Ayrıca reçelin üretimi ve dağıtımı sırasında açığa çıkan artık maddelerin ortadan kaldırılması için de bir alana ihtiyaç vardır. Tüm bu alanların toplamı bir kutu reçelin dünya üzerinde bıraktığı ayak izidir.
Ekolojik ayak izini ortaya atan araştırmacılara göre, doğadaki ihtiyaçlarımız için yeryüzünde yaşayan her bireye yaklaşık 1,5 hektar alan düşmektedir. Fakat bazı ülkelerde bir birey yer yüzüne 4-5 hektar alanda ayak izi bırakmaktadır.
Araştırmacılar 2040 yılına ulaşıldığında, nüfusun artmasıyla birlikte kişi başına düşen kullanılabilir üretken alanın 0,9 hektara düşeceğini varsaymaktadır.
Kaynak: pixabay.com
Sera etkisi
Önüne bir engel çıkmadığı taktirde, Dünya’dan ışımayla yayılan ısı uzaya doğru ilerler. Bu yüzden bulutsuz geceler daha soğuk olur. Seralarda, berrak cam veya plastik kullanılmasının sebebi içerideki ısının dışarıya kaçmasını önlemektir. Kullanılan bu malzemeler ısıyı emer ve bir kısmını içeriye geri gönderir. Atmosferdeki karbon dioksit (CO2), metan ve kloroflorokarbonlar (CFC) gibi gazlar, aynı şeyi global ölçekte yapar. Bu gazlar karbondan içeriklidir.
Sektörel Sera Gazı
Dünyada faaliyet gösteren farklı sektörlerin ne kadar sera gazı yayılmasına sebep olduğu üzerine tahminler bulunmaktadır. Ecofys ve ASN Bank tarafından 2010 yılında derlenen istatistikler şu şekildedir; sanayi (yüzde 29), konut binaları (yüzde 11), ticaret binaları (yüzde 7), ulaşım (yüzde 15), tarım (yüzde 7), enerji arzı (yüzde 13).
Sanayi
Birçok endüstriyel süreç çok fazla enerji gerektirir. Sanayi sera gazı emisyonunun büyük kısmı, maden ve metal cevherlerinin madenciliği ve rafine edilmesinden oluşur. İmalatta kullanılan kimyasal işlemler de önemli katkılarda bulunmaktadır. Ayrıca, madende veya fabrikada kullanılan enerjiyi üretmek için fosil yakıtlar yakılır. Kullandığımız şeylerin çoğu sanayi tarafından üretilmektedir. Azaltma, yeniden kullanma ve geri dönüşüm, daha az karbon ayak izi bırakmamıza yardımcı olur.
Kaynak: pixabay.com
Konut inşaatları
Konut sera gazı emisyonlarının yüzde 50’si, yaşam alanlarımızı ısıtmak ve soğutmak için kullanılan enerjiden, banyo ve duş için suyu ısıtmaktan kaynaklanmaktadır. Bir diğer yüzde 11’i aydınlatmadır. Birçok kişi termostatlarını para ve enerji tasarrufu sağlayan yollarla ayarlar. Akkor ampuller, dünyanın birçok yerinde, enerji açısından verimli ve daha uzun süre çalışan flüoresan ampuller ve LED ışıklar ile değiştirilmektedir.
Taşımacılık
Neredeyse tüm araçlar, benzin ya da dizel yakıtı gibi fosil yakıtları yakarlar. Elektrikli arabalar için bile elektrik bir yerden gelmelidir. Sadece arabayı üretmek bile çok fazla enerji harcamaya neden olur. Yakıt tasarruflu araç alımı, toplu taşıma, yürüyüş veya bisiklet gibi ulaşım seçenekleri bizim karbon ayak izimizi küçültecektir.
Kaynak: pixabay.com
Tarım
Birçok kişi CO2’den daha güçlü bir sera gazı olan metanın büyük bir kısmının tarım tarafından üretildiğinin farkında değildir. Bunların çoğu hayvancılıktan kaynaklanır.
Enerji üretimi
Enerji üretmek için, madenlerden kömür, petrol veya gazın çıkartılması gerekir. Sonra bunların başka yere taşımacılığı gerekir. İşte bu işlemler sırasında çok fazla sera gazı üretimi de gerçekleşmiş olur.
