Kenan Evren Kimdir? Kenan Evren Hayatı, 12 Eylül Darbesi Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Kenan Evren Kimdir? Kenan Evren 12 Eylülde ne yapmıştır? Kenan Evren’in hayatı, biyografisi, 12 Eylül Darbesi hakkında bilgi.

Kenan Evren

Kenan Evren asker, devlet adamı, Türkiye Cumhuriyeti’nin 7. Cumhurbaşkanıdır. (Alaşehir 1917 – Ankara 2015)

Kenan Evren

1936’da Maltepe Askeri Lisesi’ni bitirdi. Aynı yıl girdiği Kara Harp Okulu’ndan 1938’de topçu asteğmen olarak çıktı, 1939’da teğmen rütbesini aldı. Kara Harp Akademisi’ni 1949’da bitirerek kurmay yüzbaşı oldu. Bir süre Genelkurmay Başkanlığı Eğitim Şubesi ve başka birimlerde çalıştıktan sonra 1958-1959′ da Kore Tugayı Kurmay Başkanlığı’na atandı. Yurda döndükten sonra orduda değişik birlik ve kurumlarda görev aldı. 1964’te tuğgeneralliğe yükseldi ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Okullar Daire Başkanlığı’na getirildi. 1967’de tümgeneral olarak tümen komutanlığı ve 2. Ordu Kurmay Başkanlığı yaptı. 1970’te korgeneralliğe, 1974’te orgeneralliğe yükseldi. Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanlığı (1974), ardından Genelkurmay İkinci Başkanlığı yaptı (1975). 1976’da Ege Ordusu Komutanlığına, 1977’de Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atandı. Genelkurmay Başkanı Semih Sancar’ın yaş haddi nedeniyle emekliye ayrılmasıyla 6 Mart 1978’de Genelkurmay Başkanı oldu.

1979’un son günlerinde Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk’e anarşi ve öteki tehlikelere karşı tüm anayasal kuruluşların birleşmesini içeren bir uyarı mektubunu kuvvet komutanlarıyla birlikte verdi. Fahri Korutürk’ün görev süresinin dolmasından (6 Nisan 1980) sonra cumhurbaşkanlığı seçiminin uzaması üzerine Brüksel’de NATO toplantısında kaygısını dile getirdi (15 Mayıs 1980). Cumhurbaşkanı seçiminin uzaması, anarşinin had safhaya ulaşması, meclisin çalışamaz duruma gelmesi üzerine 12 Eylül 1980 gecesi emir komuta zinciri içinde Kara, Deniz, Hava ve Jandarma komutanlıklarından oluşan Milli Güvenlik Konseyi (MGK) aracılığıyla ordunun yönetime el koyduğunu, tüm yurtta sıkıyönetim ilan edildiğini Genelkurmay Başkanlığı’nın yanı sıra Milli Güvenlik Konseyi Başkanlığı ile Devlet Başkanlığı’nı üstlendiğini duyurdu.

12 Eylül Sonrası

Demokrasiyi sağlam temellere oturtmak için Anayasa, Seçim ve Siyasal Partiler Yasası’nın değiştirileceğini açıkladı. Hükümeti kurma görevini 30 Ağustos 1980’de emekli olan Deniz Kuvvetleri eski Komutanı Bülent Ulusu’ya verdi (20 Eylül 1980). 28 Eylül’de MGK olarak yasama görevini üstlenerek bir yandan anarşiyi önleme öte yandan yeni oluşum için gerekli değişiklikleri başlattı. Bu arada MGK’nın öteki üyeleriyle birlikte yurt gezileri düzenledi ve yapmak istediklerini halka anlattı. Çalışmaları, durdurulmuş olan siyasal partiler, 23 Ekim 1981’de Danışma Meclisi oluşturulunca kapatıldı (16 Ekim 1981). Danışma Meclisi’nin hazırladığı Anayasa, 7 Kasım 1982’de Kenan Evren’in cumhurbaşkanlığı ile birlikte halkoyuna sunuldu. Anayasa’nın % 92 kabul oyu almasıyla Kenan Evren Türkiye Cumhuriyeti’nin yedinci cumhurbaşkanı seçildi.

Advertisement

Mayıs 1983’te yeni siyasal partilerin kurulmasını, kadrolarını onaylamak koşuluyla benimsedi. 1 Temmuz 1983’te Genelkurmay Başkanlığı’nı Kara Kuvvetleri Komutanı Nurettin Ersin’e bıraktı. 6 Kasım 1983′ te yapılan genel seçimlerde çoğunluğu kazanan Anavatan Partisi (ANAP) Genel Başkanı Turgut Özal’a hükümeti kurma görevini verdi. Hükümetle uyumlu çalışarak demokrasiye geçiş döneminde etkili rol oynadı. Ocak 1984’te Fas’ta yapılan 4. İslam Zirve Konferansı’na katılarak konferansa Türkiye’nin verdiği önemi gösterdi ve İslam ülkeleri çerçevesinde kurulan Ekonomi Konseyi’nin başkanlığına getirildi.

İç ve Dış İlişkiler

Kenan Evren Devlet Başkanlığı’nı yürüttüğü dönemde içte halkla bütünleşmeyi amaçlayan iç geziler yaparken, dışta özellikle Ortadoğu (Kuveyt, Suudi Arabistan, Tunus, Mısır, Ürdün) ve Uzakdoğu (Çin, Pakistan, Bangladeş, Kore, Endonezya), ABD’yi ziyaret ederek bu ülkelerle Türkiye arasında kültürel ve ekonomik ilişkilerin gelişmesine katkıda bulundu. 6 Kasım 1989’da görev süresi dolduktan sonra Marmaris’e yerleşti. Anılarını yazdı: Kenan Evrenin Anıları (4 cilt, 1990-1992).

Özellikle Cumhurbaşkanlığı döneminde halk tarafından çok sevilen Kenan Evren toplum bir kısmınca kahraman olarak nitelendirilirken toplumun bir kısmının da darbe yaptığı gerekçesi ile nefretini kazanmış eski bir siyaset adamı ve askerdir.

Kenan Evren 2010 yılında yapılan Anayasa değişikliği sonrasında 1980 darbesinde ülkeye zarar vermek suçu sebebi ile yargılanmaya başlamış ve halen yargılanma dönem devam etmektedir. Sağlık problemleri sebebi ile 3 yıl boyunca GATA’da tedavi gördükten sonra yaşlılığa bağlı olarak geline çoklu organ yetmezliği sebebi ile 9 Mayıs 2015 tarihinde hayata gözlerini yummuştur.


Leave A Reply