Küçük Kaynarca Antlaşması ne zaman ve kimler arasında imzalanmıştır? Küçük Kaynarca Antlaşmasının maddeleri ve önemi hakkında bilgi.
Küçük Kaynarca Antlaşması; Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan antlaşmadır (17 Temmuz 1774).
Çariçe Katerina yakını olan Poniatovski’yi Lehistan Krallığı’ na seçtirince, Poniatovski Katolik olmayanlar için dinsel eşitlik sağlama çabalarına girişti. Buna tepki duyan milliyetçi Polonyalılar, Osmanlılardan yardım istediler. Fransa’nın ve Kırım Hanı’nın kışkırtmaları da buna eklenince Osmanlılar Rusya’ya karşı savaşa itildiler. Ruslar Lehistan’a girmek için Kırım Hanlığı’na bağlı Yalta’yı aldılar. Halkım öldürerek mallarını yağmaladılar. Bu olay Osmanlı Devleti’ nin hazırlıklarını bitirmeden savaşa girmesine yol açtı (3 Ekim 1768). Osmanlı Orduları Rumeli ve Kafkasya’ da yapılan savaşları yitirdi. İngilizlerden yardım gören bir Rus Donanması Cebelitarık’tan geçerek Akdeniz’e girdi. Çeşme’de bulunan Osmanlı Donanmasını yaktı (7 Temmuz 1770). Ruslar Tatar birliklerinin Boğdan’da olmasından yararlanarak Kırım’ı işgal ettiler ve Sahip Giray’ı Kırım Hanı yaptılar (1771). Bulgaristan ve Kafkasya’da ilerlemeye başlayan Rus Ordusu 1774′ te Osmanlı Ordusu’nu Varna yakınlarında yenilgiye uğratınca, Sadrazam Muhsinzade Mehmet Paşa, barış istemek zorunda kaldı. Osmanlı Devleti’nin imzaladığı en ağır antlaşmalardan biri olan bu antlaşma, Küçük Kaynarca’da imzalandı. Başlıca maddeleri şunlardır:
* Kırım, Kuban, Yedisan, Bucak ve bazı kabileler tümüyle bağımsız olacak. Kırımlılar mezhep işlerinde Halifelik katına bağlı kalacaklar. Osmanlı Devleti ve Rusya bu ülkelerin içişlerine karışmayacak, buralarda asker ve memur bulundurmayacak.
* Osmanlı Devleti’nde yaşayan Ortodokslar din ilerinde tümüyle serbest olacak. Rus elçisinin bu konularda Osmanlı Devleti’ne yapacağı başvurular dikkate alınacak.
* Rusya’ya ait ticaret gemileri Karadeniz ve Akdeniz’de serbestçe dolaşacak, İngiliz ve Fransız gemilerine tanınan haklar bu gemilere de verilecek.
* Osmanlı Devleti, Kılburn, Kerç, Yenikale, Azak kalelerini ve Özi ile Aksu ırmakları arasındaki Küçük ve Büyük Kabartay ülkelerini Rusya’ya bırakacak.
* Rusya’nın işgal etmiş olduğu Beserabya, Eflak, Boğdan ve Gürcistan ile yine Rusya tarafından Akdeniz’de işgal edilmiş adalar, Osmanlı Devleti de buralarda genel af ilan edecek, belli bir süre için halktan vergi almayacak, isteyen istediği yere göç edebilecek, Rus Hristiyanlarına kutsal yerleri ziyaret kolaylığı sağlanacak.
* Ruslar gerekli gördükleri yerlerde konsolosluklar açabilecekler ve bu konsolosluklara Fransa ve İngiltere konsolosluklarına tanınan haklar verilecek.
* Osmanlı Devleti, savaş tazminatı olarak Rusya’ya üç taksitte ödenmek üzere 15 bin kese altın (4.5 milyon ruble) verecek.
