Beş duyu organlarımızdan kulağın yapısı nasıldır? Kulağın fonksiyonları, işitme olayının gerçekleşmesi, kulak hastalıkları ve kulak sağlığı için yapılacaklar.
İşitme Organımız: Kulak
Cisimlerin şekil ve yer değiştirmesi sonucu oluşan ses titreşimlerini alarak duymayı sağlayan duyu organına kulak adı verilir.
Ayrıca kulak, vücudumuzun dengesinin sağlanmasına da yardımcı olur.
Kulak; dış, orta ve iç kulak olmak üzere üç bölümde incelenir.
Kulağın Bölümleri
a. Dış Kulak
Çevremizdeki ses tireşimlerini alan ve orta kulağa ileten bölümdür. Kulak kepçesi ve kulak yolundan oluşur.
Kulak Kepçesi: Esnek yapılı olup kıkırdaktan oluşur. Ses tireşimlerini toplar. İki tane olduğu için sesin geldiği yönü de belirler.
Kulak Yolu: Toplanan ses titreşimlerini kulak zarına iletir. İçinde kıllar ve salgı bezleri bulunur. Kıllar, toz ve böceklerin girmesini engeller. Salgı bezinden salgılanan kulak kiri ise toz ve mikropları tutar.
Kulak Zarı Ses dalgaları etkisiyle titreşerek topladığı titreşimleri orta kulak kemiklerine iletir.
b. Orta Kulak
Çekiç, örs ve üzengi kemikleri bulunur. Bu kemikler, ses titreşiminlerinin şiddetini arttırarak iç kulağa iletir.
Çekiç kemiği kulak zarı ile üzengi kemiği ise oval pencere ile bağlantılıdır.
Östaki Borusu: Orta kulakla yutak arasında hava bağlantısını sağlar. Böylece kulak zarının her iki tarafındaki hava basıncını ayarlar. Yüksek ve gürültülü sesler etkisiyle kulak zarının tahrip olması engellenir.
c. İç Kulak
Kulağın sinirlerle bağlantılı olan kısmıdır. Yarım daire kanalları, salyangoz ve sinirleri bulundurur.
İç kulakla orta kulak arasında bulunan oval pencere, orta kulak kemiklerinden aldığı ses titreşimlerini, iç kulaktaki yoğun sıvı ortamına iletir.
Salyangoz: Ses titreşimlerini işitme sinirleri aracılığı ile beynin işitme merkezine iletir. Yapısında çok sayıda almaç bulunur.
Yarım Daire Kanalları: Vücudun dengesiyle ilgili duruş bilgilerini beyinciğe gönderir. Böylece dengenin sağlanmasına yardımcı olur.
Nasıl İşitiriz?
- * Cisimlerin hareketi veya şekil değiştirmesi ile oluşan ses titreşimleri kulak kepçesine gelir.
- * Kulak kepçesi, bir miktar sesi toplayarak kulak yoluna iletir.
- * Orta kulakta bulunan çekiç, örs, üzengi kemikleri ile kulak zarının titreşimleri oval pencereye iletilir.
- * Oval pencereden gelen ses dalgaları salyangoza iletilir.
- * Salyangoz gelen ses dalgalarını işitme sinirleri ile beyindeki duyma merkezine iletir.
Ses dalgaları — kulak kepçesi — kulak yolu — kulak zarı — çekiç — örs — üzengi — oval pencere — salyangoz — işitme almaçları — işitme siniri — beynin işitme merkezi
İşitme Bozuklukları ve Tedavi Yolları
İşitme bozukluğunun birçok sebebi vardır. Geçirdiğimiz bir hastalık ya da yüksek şiddetli sesler kulağımıza zarar vererek işitme kaybına yol açabilir.
İşitme kaybında ise işitme cihazı kullanılır. İşitme bozuklukları sonradan oluşabildiği gibi doğuştan da olabilir. Kulak zarının sertleşmesi, orta kulakta kemik kayması ve iç kulaktaki zedelenmeler doğuştan olabilir.
a. İşitme Cihazı: Dışarıdan gelen seslerin şiddetini arttırarak onları kulağın duyabileceği seviyeye getirir. İşitme cihazı tedavi edici özellik taşımaz.
b. Wireless Teknolojisi: Kulaklardan biri duymuyor, diğeri duyuyor ya da işitme kaybı yaşıyorsa kulaklar arasında kablosuz iletim sağlayan bir teknolojidir.
Kulak Sağlığı İçin Neler Yapılmalı?
- Kulaklar temiz tutulmalı.
- Soğuktan korunmalı.
- Sert cisimlerle karıştırılmamalı.
- Dış darbelerden korunmalı.
- Yüksek sesli ortamlarda bulunulmamalıdır
