Leke çıkarırken nelere dikkat etmeliyiz, püf noktalar nelerdir? Lekelerin çıkarılmasında kullanılan metodlar, teknikler nelerdir?
LEKELER ve ÇIKARMA METODLARI
Lekeli veya veya elbise, çevresinde bulunan kişilerin bakışlarını derhal üzerine çeker. Eşya, temizlik yöneticisinin aynasıdır. Temizlik görevlisinin temiz ve titiz olup olmadığını gösterir. Bu sebepledir ki, bir eşya üzerinden leke çıkarılmak istenildiğinde, uygulamaya başlamadan önce, lekelerin cinsi, kullanılacak ilaç tesbit edilmelidir. Bu iki önemli husus kesinleşmedikçe leke çıkarmaya geçilmelidir.
Lekeler ne kadar yeniyken temizlenirse çıkma oranı da o kadar çoktur, yüksektir. Çünkü kuruma ve eskime genel olarak lekeyi sabitleştirir. Bazı lekeler, üzerine tozların veya kirlerin biriktiği yapışkan bir maddeden ileri gelebilir. Böyle lekeler ılık deterjanlı suyla kolayca temizlenebilir.
Lekenin cinsi hakkında şüpheye düşüldüğünde, leke çıkarma metorlarının aşağıdaki sırada görüldüğü gibi en basitini denemekle işe başlamalı ve yavaş yavaş daha kuvvetli leke çıkarma metoduna doğru gidilmelidir. Bunun için gerekli olan:
– Ilık su,
– Ilık sabunlu su,
– İçinde amonyak veya boraks bulunan ılık su,
– İçinde piyasada satılan deterjanlardan biri bulunan ılık su,
– Piyasada bulunan bir leke ilacı veya leke eritici, gibi maddelerdir.
Leke Çıkarmada Başarılı Olabilmek İçin Şunlara Dikkat Etmek Gerekir :
– Eşya leke olur olmaz kurumadan hemen çıkarılmalıdır.
– Lekenin cinsi belirlenmelidir (meyve, yağ, kan, sakız lekesi v.s.)
– Çamaşır veya elbise yıkanmadan önce lekesi çıkarılmalıdır.
– Aksi halde leke mürekkep lekesi ise her tarafa yayılabilir.
– Her şeyden önce en kolay metod denenmelidir.
– Lekeyi çıkarmaya başlan adan önce, aynı kumaşın küçük bir parçasında deneme yapılmalıdır.
– Leke çıkarıldıktan sonra kumaş soğuk suyla çalkalanmalıdır.
– Herhangi bir eşyadan leke çıkarılırken lekenin etrafa dağılmaması için tampon daima dıştan içe doğru sürülmelidir.
– Mümkünse, lekeli eşyanın tersinden çalışılmalıdır.
– Leke çıkarırken kumaşın çift kat olmamasına dikkat edilmeli; çift kat ise ortaya tampon veya birkaç kat yapılmış havlu konmalıdır.
– Yanıcı, yakıcı, zehirleyici ilaçlar kullanırken açık havada çalışılmalıdır. Açık havaya çıkmak mümkün değilse, pencere veya kapı açılmalıdır.
– Leke çıkaran ilaçlar etiketli olarak kilitli bir dolapta saklanmalıdır.
Leke Çıkarmada Kullanılan Ana Maddeleri Özelliklerine Göre Şöyle gruplayabiliriz :
1. Sabunlu su (yıkanabilen kumaşlar için)
2. Eritici maddeler
3. Emici maddeler
4. Renk açan, ağartan maddeler.
1. Yıkanabilen kumaşlardan yağ ve yemek lekeleri sıcak su, sabun veya deterjanla çıkarılabilir.
2. Boya lekeleri, ince ve nazik kumaşlardaki yağ lekeleri, yağlı boya, çam sakızı, katran, mum, cila gibi kabuklu lekeler eritilerek çıkarılır. Eritici maddeler ise; ispirto, benzin, terebentin esansı, mineral esansı, trikloretin, petrol eteri, gaz v.b. leridir.
3. Emici tozlarla çıkarılan lekeler, yıkanmaya elverişli olmayan benzin gibi maddelerden etkilenen tüylü veya açık renk kumaşlardaki yağ lekeleri emici tozlarla çıkarılabilir. Bunlar; talk pudrası, un, somyer toprağı, kul v.b. gibi maddelerdir.
4. Renk açarak çıkarılan lekeler; bunlar beyaz çamaşırlar üzerindeki mürekkep, meyve, kan, çay, kahve, ter, pas gibi lekelerdir. Bu lekeleri çıkarmak için javelsuyu, kireç kaymağı, oksijenli su, asit sitrik (limon asidi) asit oksalik, asit klorik (tuz ruhu) asit asatik (sirke asidi) gibi renk açıcı özelliğe sahip ilaçlar kullanılır.
