Madame De Stael kimdir? Madame De Stael hayatı, ayrıntılı biyografisi, eserleri, kitapları hakkında bilgi.
Madame De Stael; Fransız yazarıdır (Paris, 1766-Paris, 1817).
Louis XVI’nin bakanı Necker’in kızı olan Anne Louise Germaine Necker (Madame de Staël olarak tanınır), çocukluk yıllarını aydınların ve kibar çevrelerin yaşadığı bir ortamda geçirdi. 1786’de kendisinden on sekiz yaş büyük olan, İsveç’in Paris elçisi baron Erik Magnus de Staël-Holstein (1749-1802) ile evlendi (bu nedenle Staël-Holstein baronesi diye de anılır). Paris’in Bac sokağına yerleşen Mme de Staël burada kibar çevrelerin geldiği bir salon açtı ama bu salon Fransız Devrimi sırasında kısa sürede bir siyaset salonuna dönüştü. Mme de Staël, önceleri büyük bir coşkuyla benimsediği devrimi, 1792’de, aşırılıklarından korkarak desteklemekten vazgeçti ve İsviçre’deki Coppet Şatosu’ na kaçmak zorunda kaldı. Thermidor’ dan (Temmuz 1794) sonra, Mayıs 1795’te Paris’e dönerek, aristokratlarla jakobenleri yaklaştırmaya çalıştığı Bac sokağındaki salonunu yeniden açtı. Ama, özgür eleştirileri, kozmopolitçiliğe ve özgürlüğe karşı duyduğu büyük istek Direktuvar yanlılarının kendisine kuşkulu gözlerle bakmalarına neden oldu ve aralık ayında yeniden Coppet’ye gitti. Daha sonra Paris’e döndü ve burada, 18-Brumaire’e (Kasım 1799) kadar siyasal alanda önemli bir rol oynadı. Bu tarihten sonra, salonunu bütün Bonapart düşmanlarına açtı.
Mme de Stael’in uzun ve hareketli bir ilişki içinde olduğu Benjamin Çonstant, Stael’in evinde zorbalık yönetiminin geçersizliğini açıklayan bir söylev hazırlarken, Mme de Staël de De la littérature considérée dans ses rapports avec les institutions sociales (Toplumsal Kurumlarla Bağıntıları Açısından Edebiyat, 1800) adlı yapıtını yazdı (yapıt dilimize Edebiyata Dair başlığıyla çevrilmiştir). Romantik kuşağı etkileyen bu yapıt, insan düşüncesinin edebiyat içindeki gelişmesini tarihsel olarak göstermeye çalıştı ve ilerde Taine’in ilkesi olan şu ilkeyi ileri sürdü: “Edebiyat yapıtı, çıktığı toplumsal ortama bağlıdır”. Mme de Staël böylece Akademi’ye karşı çıktı ama en önemli yanı, çağdaşlarını yabancı edebiyatlara yöneltmesi oldu.
1802’de Delphine adlı romanını yayımlayan Mme de Staël, 1803’te Paris’ten kırk mil ötede oturmaya zorlanınca, Benjamin Constant’la birlikte, Almanya’ya, İtalya’ya yolculuklar yaptı. Daha sonra 1805’te Coppet’ye yerleşti ve ünlü yabancı edebiyatçıları evinde konuk etti. Almanya’ya Dair (De l’Allemagne, 1810) adlı yapıtının ilk bölümünün Fransa’da yayımlanması yasaklandı ve yapıta, satışa çıkmadan önce, el kondu. Kitap, ancak 1813’te Londra’ da yayımlandı. Ulusalcılığın ilkeleri adına, fetih anlayışına karşı güçlü bir protesto olan Almanya ‘ya Dair yalnızca Napolyon’un tepki göstermesine yol açtı. Yapıt, dört bölümden oluşuyordu: De l’Allemagne et des moeurs des Allemands (Almanya ve Almanların Töreleri Üstüne); De l’Allemagne et des arts (Almanya ve Sanatlar Üstüne); la Philosophie et la morale (Felsefe ve Ahlak), la Religion et l’enthousiasme (Din ve Coşku). Mme de Staël yapıtın ilk iki bölümünde Fransızlara, onların bilmediği oldukça ülküselleştirilmiş bir Almanya’ yı tanıttı. Çağdaş büyük yazarları, özellikle de Goethe ve Schiller’i inceledi, romantik Kuzey bölgesi ile klasik Güney bölgesi arasında var olan karşıtlığı saptadı. Edebiyat için tam bir özgürlük istemesinin yanı sıra, edebiyatın dış etkilere açık olması ve toplumsal ilerlemeye katkıda bulunması gerektiğini belirtti. Böylece, romantizmi hazırladı; istekleriyle ve örnek girişimiyle de feminizmin habercisi oldu. 1802’de dul kalan Mme de Stael 1811’de, John Rocca adlı İsviçreli genç bir subayla evlendi ve Avrupa’ da yeniden yolculuklar yapmaya başladı: Rusya, İsveç ve İngiltere’ye gitti.
Restorasyon rejimi kurulunca Fransa’ya döndü ama bu dönemde alınan özgürlüğü kısıtlayıcı önlemlerle düş kırıklığına uğradı ve 13 Temmuz 1817’de Paris’te öldü.
BAŞLICA YAPITLARI
Deneme-eleştiri-inceleme: Lettres sur le caractère et les écrits de j.-J. Rousseau (j.-j. Rousseau’nun Kişiliği ve Yazıları Üstüne Mektuplar, 1788); Réflexions sur le procès de la Reine (Kraliçenin Davası Üstüne Düşünceler, 1793); De l’influence des passions sur le bonheur des individus et des nations (Tutkuların, Bireylerin ve Ulusların Mutluluğu Üstündeki Etkisi, 1796); Edebiyata Dair (De la littérature considérée dans ses rapports avec les institutions sociales, 1800); Du caractère de M. Necker et de sa vie privée (Necker’in Kişiliği ve Özel Yaşamı Üstüne, 1804); Almanya’ya Dair (De l’Allemagne,1810); Considérations sur les principaux événements de la Révolution française (Fransız Devrimi’nin Bellibaşlı Olayları Üstüne Düşünceler; ölümünden sonra yayımlandı, 1818); Dix Années d’exil (Sürgünde On Yıl, 1821). Roman: Delphine (1802); Corinne (1807). Mme de Staël’in ayrıca çeşitli mektupları da yayımlanmıştır.
