Ülkeler Rehberi Makedonya – Makedonya ile ilgili bilgi, başkenti, ekonomisi, bayrağı, komşuları, coğrafi konumu hakkında bilgi
Kaynak: pixabay.com
MAKEDONYA
- Yüzölçümü: 25.713 km2.
- Başkenti: Üsküp (Mak. Skopye).
- Dil: Makedonca (resmi).
- Din: Hristiyanlık (Ortodoks, az sayıda Katolik), Müslümanlık.
- Para birimi: 1 dinar = 100 deni.
- Başlıca kentleri: Bitola, Prilepe, Kumanovo, Tetovo.
Güneydoğu Avrupa’da, Balkan Yarımadasında devlettir. Kuzeyden Yugoslavya ve Kosova Özerk Bölgesi, doğudan Bulgaristan, batıdan Arnavutluk, güneyden Yunanistan ile çevrilidir. Denize çıkışı yoktur.
Makedonya, Balkan Yarımadasının güneyinde kalan bölgedir. Yüzölçümü 66.231 kilometrekare. Sınırları kesin olarak belirlemek zordur. Kuzeybatıdan Şar Dağları ve Vardar Irmağı’nın yukarı çığırı, batıdan Ohri ve Prespa gölleri, güneybatıdan Pindus Dağları, güneyden Teselya ve Olimpus Dağı, güneydoğudan Ege Denizi, doğudan Rodop Dağları ve Mesta Irmağı tarafından sınırlanır. Makedonya’nın güneydoğu, Yunanistan’ın kuzeydoğu sınırları içerisinde kalan bölgenin kuzeydoğudaki küçük bir bölümü (6.482 km2) Bulgaristan topraklarında, yarısına yakın bölümü (34.036 km2) Yunanistan’da, kalan 25.713 km2’lik bölümü Makedonya sınırlan içindedir.
Yüzey şekilleri genelde dağlıktır. Dağlar, Vardar, Struma, Mesta, Haliakmon ırmakları ve kollarınca yarılmıştır. Dopran, Kastoria, Vegurittus, Koronia, Volvi başlıca gölleridir. Sınırları tarım alanları, ırmak vadileri boyunca uzanır, Makedonya ve Bulgaristan’ın iç bölümlerinde kalan kesimde, yazları sıcak, kışlar soğuk ve kar yağışlı karasal iklim; daha güneyde Yeşil Makedonya olarak adlandırılan bölgede yazlan sıcak, kışlan ılıman, yağışlı Akdeniz iklimi egemendir. Güneydoğu Makedonya’da Halkidikya Yarımadası, Ege Denizi’ne uzanır, Yarımada’nın ucunda Aynaroz, Longoz ve Kesendira yarımadaları parmak biçiminde çıkıntı yapar. Akdeniz iklimi etkisi altındaki dağlık bölgede kızıl-çam ormanları ve Akdeniz çalı türleri (maki), karasal iklimin egemen olduğu dağlık alanda karaçam, sedir ve kayın ağaçlarının çoğunluğu oluşturduğu ormanlar görülür.
Tarım ve hayvancılık bölgenin geleneksel geçim kaynaklarıdır. Başta buğday olmak üzere, mısır, arpa, pirinç türü tahıl ürünleri yanında endüstri bitkileri (tütün, ayçiçeği, pamuk) narenciye, zeytin yetiştirilir. Dağlardaki yaylalarda koyun, keçi beslenir. Ege kıyılarında balıkçılık önemli gelir kaynaklan arasındadır.
Bölge, zengin yeraltı kaynaklan (kurşun, çinko, krom, bakır, demir, manganez, asbest) içerir.
Etnik yapı, Arnavut, Bulgar, Yunanlı, Çingene, Yahudi, Makedon, Sırp ve Türklerden oluşur. Makedonya ve Bulgar Makedonyası’nda bölgesel lehçeyle konuşan Slavların Bulgar ve Sırplarla yakınlıkları vardır. Makedonya halkı, tarihsel etkilerin sonucu farklı politik ve kültürel yapıların izlerini taşır. Yunan, Roma, Bizans, Osmanlı yönetimlerinin özleri gözlenir. Nüfusun büyük çoğunluğu Ortodokstur. Makedonya ülkesi federal bir devlet olup merkezi Üsküp’tür. Bitola, Pirlepe öteki önemli yerleşim merkezleridir. Bulgaristan Makedonyası az gelişmiş dağlık bir bölgedir. Blagojevgrad, Smoljian, Köstendil ve Pazarcık yönetim birimlerine ayrılmıştır. Blagojevgrad Bulgar Makedonyası’nın, Selanik, Drama, Kavla, Serez,Yunan Makedonyası’ nın en önemli kentleridir.
Yüzey Şekilleri;
Yüzey şekillerinin çoğunluğuna dağlık yapıdaki platolar oluşturur. Yükseltiler yer yer 2.500 m’yi aşar. Yunanistan’dan Kozuf ve Nidze dağlarıyla ayrılır. Kuzeyde Siroka ve Şar, batıda Korab Dağları uzanır. Ohrid ve Prespa önemli göller, Vardar ise en büyük ırmaktır.
İklimi;
Balkan Dağları’nın etkisiyle ülkede sert kara iklimi egemendir. Yağışlar tüm yıla dengeli bir biçimde yayılmıştır.
Ekonomisi;
Tarım ve hayvancılık ekonominin temelini oluşturur. Buğday, arpa, mısır, pamuk, ayçiçeği, tütün, haşhaş ekilir; sığır ve koyun yetiştirilir. Demir, kurşun, çinko, nikel yatakları işletilir. Hafif endüstri ürünleri iç tüketime yöneliktir ve endüstri tesisleri daha çok başkent Üsküp ve çevresinde toplanmıştır.
Makedonya Krallığı
İlkçağ’da Makedonya’da kurulmuş, ülkeye bugüne kadar adını vermiş bir devlettir. Tahminen M. Ö. 725 yıllarında I. Perdikkas tarafından kurulmuştur.
Makedonyalılar, Yunanlı değillerdir; İskender zamanında, yani yüzyıllarca sonra, Yunanlılaşmışlardı. Başkenti Pella olan krallık, 512’den 479’a kadar 33 yıl, İran İmparatorluğuna bağlı kaldı. 19. kral olan Büyük İskender’in babası II Filippos (M. Ö. 359-336) zamanında büyük varlık gösterdi, ilk defa tarih çapında bir varlık oldu.
Filippos’un oğlu Büyük İskender, Makedonya krallığını, dünya imparatorluğu derecesine yükseltti. İskender’in ölümünden sonra doğan oğlu IV. İskender’in (Aleksandros’un) M.Ö. 311’de 17 yaşında öldürülmesiyle, 414 yıllık Makedonya hanedanı son buldu. Krallığın başına Antigon hanedanı geçti. M.Ö. 168’e kadar 139 yıl süren bu hanedandan 7 kral gelip geçmiştir. Hanedanın kurucusu, Antigonos Kiklops, İskender’in generallerindendi; M.Ö. 301’de 80 yaşında öldürülmüştür. Son krallar V. Filippos ile oğlu Perseus, Roma’ya karşı kahramanca tutumları ile ünlüdürler. M.Ö. 168’de Makedonya krallığı Roma’ya katıldı, böylece tarihe karıştı.
