Methiye nedir, neden yazılır? Methiyenin özellikleri, yazma gelenekleri ve hakkında bilgi.
METHİYE bir kimseyi ya da birşeyi övmek için yazılmış şiir. Methiye yazmak oldukça eski bir gelenektir. Eski Türk edebiyatında, özellikle Divan edebiyatı döneminde birini övmek için yazılan şiirlere “methiye” adı verilir. Methiyenin gerçekçi olması gerekmez; övülmek istenen kimsenin beğenip hoşlanacağı bir anlatımla manzumeyi örmek yeterlidir.
Methiye, her ölçü ve her uyak düzeniyle yazılabildiği gibi düzyazıyla (nesir) da yazılabilir. Ozanın kendini övmek için yazdığı methiyelere “fahriye” denir, doğu edebiyatında methiye yazma geleneği İran’da başlamıştır. İran hükümdarları genellikle ozanları koruyan, onları seven ve sayan kimselerdi. Cahiliye döneminde Araplar da bu geleneği benimsemişti; İslam dininin doğuşundan sonra da yetenekli ozanlara hükümdarların saraylarında yer ve değer verildi. Divan edebiyatında methiyecilik resmi bir görev değildi, ancak padişahlara ve devlet büyüklerinin gözüne girmek onlardan “caize” denen bağışlar almak için methiye yazan ozan çoktu. Osmanlı toplum yaşamında ve devlet yönetiminde birçok dalkavukluğa yol açan bu gelenek zamanla terkedildi.
