Misafirperverlik nedir, nasıl yapılır? Türklerde ve İslam dininde misafirperverliğin yeri nedir? Misafirperverlik neden önemlidir, hakkında yazı.
Misafirperverlik
Misafir: Kendi ikametgâhı dışında bir yere veya birinin evine, kısa bir süre kalmak için gelen kişiye misafir veya konuk denir.
Misafirperverlik: Misafire iyi davranmak, iyi ağırlamak, misafire verilen önem, değer ve yaklaşımdır.
Misafirperver: Kendisine misafir gelmesinden hoşlanan, misafirine ikram eden, onu en güzel şekilde ağırlayan kişiye denir.
Uzak yoldan gelen, herhangi bir ihtiyacı için yollara düşen kimseye misafir denilmekle beraber, akraba, arkadaş, tanıdık kimselerden olup da kısa süreli ziyaretlere gelenlere de misafir denilmektedir.
Misafirperverlik günümüzde unutulmaya yüz tutmuş en önemli değerlerimizden biridir. Bir eve misafirin gelmesi bereket, misafir kabul etmek ve ağırlamak şeref olarak kabul edilir, misafirin ettiği duanın kabul olacağına inanılırdı. Misafirlik sadece adet ve gelenek değil, erdemli bir davranış ve bir ibadet olarak kabul edilirdi.
Gelen misafirin kim olduğu, hangi inanca sahip olduğu önemli değildi. Gelen kişi “Tanrı misafiri” yani Allah tarafından gönderilmiş bir misafir olarak kabul edilir, misafir asla geri çevrilmez, saygıda ve hizmette kusur edilmezdi..
Her evin bir odası “misafir odası” olarak ayrılır, en güzel eşyalarla donatılır, sadece misafirler geldiğinde kullanılırdı. Misafir dışında o oda kullanılmazdı. Misafire ikram edilir, en güzel yataklarda yatırılır, ihtiyaçları titizlikle giderilir, en temiz en yeni eşyalar kullanılmak üzere misafire verilirdi.
Misafir en güzel odalarda misafir edilir, her türlü ikram ve hizmette kusur edilmezdi. Evlerde misafir ağırlamak bir ibadet olarak görülür ve misafire hizmet etmekten mutlu olunurdu. Misafire sorulan ilk soru: “aç mısın? ” olurdu. Yemek ikramından sonra misafire istirahat etmesi için yatacağı yer gösterilirdi.
Geçmişten günümüze kadar misafirleri ağırlamak üzere; vakıflar, imarethaneler, kervansaraylar, köy odaları, misafirhaneler, konukevleri… yapılmıştır.
Hz. Peygamber (s.a.v.), misafire ikramın hayır ve berekete vesile olacağını müjdelemiş, “imkânı olduğu halde misafir ağırlamayan kimsede hayır olmadığını” belirtmiştir.
Nitekim Hz. Peygamber (s.a.v.):
“Allah’a ve ahiret gününe inanan misafirine ikramda bulunsun. Misafir rızkı ile gelir, ev halkının günahlarının affına sebep olur. Misafirlik üç gündür, bundan fazlası sadakadır. Misafirin de ev sahibini sıkıntıya sokacak kadar onun yanında kalması helal olmaz” buyurmuşlardır.
Birisi bize bir şeyler ikram ettiğinde dualarımızdan eksik etmediğimiz “Allah, Halil İbrahim bereketi versin” sözü ile Hz. İbrahim peygamber kastedilmektedir. Hz. İbrahim sofrasında misafir olmadan sofraya oturmazmış…
Misafirlikler çeşitlidir. Bazı misafirler geldikleri evde yatılı olarak kalırlar. Bazı misafirler kısa süreli gelirler ancak yemek yiyecek kadar kalırlar. Bazı misafirler misafirliğe (oturmaya) gelirler, sohbetler edilir ikramlar yapılır. Bazen misafirlik süresi birkaç saattir. Genellikle akşam misafirliği (akşam oturmaları) kısa olur.
Bugün hala bazı aileler arasında akşamları misafirliğe (akşam oturmasına) gidiliyor. İnsanların akrabalarını, arkadaşlarını veya komşularını ziyarete gitmesi, ziyarette güzel şeylerin konuşulması ve olumlu davranışlarda bulunulması sonuca aileler arsındaki sevgi ve güven bağları güçlenir, aile eğitiminin bir parçası olur.
Misafirlikte bazı kurallara dikkat edilmesi, tarafların mutlu olmasına ve karşılıklı ziyaretlerin devam etmesine, misafir olmaktan ve misafir ağırlamaktan mutlu olunmasına sebep olur.
