Necil Kazım Akses kimdir? Necil Kazım Akses hayatı, biyografisi, eserleri, besteleri hakkında bilgi.
Necil Kazım Akses; bestecidir (İstanbul 1908- 16 Şubat 1999, Ankara).
Müzik eğitimine ilkokul yaşlarında başlayarak keman ve viyolonsel eğitimi gördü. Darülelhan’da Cemal Reşit Rey’den armoni dersleri aldı. Liseyi bitirdikten sonra (1926) Avusturya Devlet Müzik ve Görsel Sanatlar Akademisi’nde öğrenim gördü. Joseph Max ve Kleinecke’nin öğrencisi olduğu bu kurumun komposizyon bölümünü bitirdi (1931). Prag Devlet Konservatuarının İleri Kompozisyon Bölümü’nde besteci Josef Sulk ve Alois Haba’nın öğrencisi oldu (1932-1934). Türkiye’ye dönüşünde Ankara Musiki Muallim Mektebi’ne öğretmen olarak atandı (1934). Paul Hindemith ile Devlet Konservatuarını kurma hazırlıklarına katıldı. Ankara Devlet Konservatuarı Müdürlüğü (1948), Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü (1949), Bern ve Bonn Kültür Ateşeliği (1955), Ankara Devlet Operası Müdürlüğü (1971) görevlerinde bulundu. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Devlet Sanatçısı olarak onurlandırıldı (1971). Emekli olduktan sonra uzman olarak Devlet Konservatuvarı’na komposizyon öğretmen atandı. Çeşitli nişanlarla onurlandırılan Necil Kâzım Akses, Klasik Türk Müziği ve halk müziği motiflerini çok sesli müzik tekniğiyle yeniden işleyen ve besteleyen Türk Beşleri’ndendir. Itri’nin Nevakârı Üstüne Scherzo (1948), Bir Divandan Gazel (1976) gibi bestelerinde bu eğilim daha belirgindir.
Başlıca eserleri: Prelüd ve fügler (1929), Beş piyano parçası (1930), Piyano Sonatı (1930), Flüt-piyano sonatı (1933), Mete (bir perdelik opera, 1934), Çiftetelli (orkestra içip senfonik dans, 1934), Minyatürler (1936), Çok seslendirilmiş türküler (1936), Sophokles’in Kral Oidipus oyunu için müzik (1936), Julius Caesar için müzik (1936), Konservatuvar marşı (koro ve orkestra için U.Cemal Erkin ile birlikte, 1940), Ankara Kalesi (senfonik şiir, 1942), Yaylı çalgılar için üçlü (1945), Yaylı çalgılar için dörtlü (1946), Eşliksiz çoksesli koro kompozisyonları (1947), Timur (opera, tamamlanamadı, 1956), On piyano parçası (1946), On Türkü (eşliksiz karma koro için, 1964), Portreler (1965), Senfoni (No. 1, 1966), Konçerto (1969), Yaylı çalgılar için dörtlü “Ağıt Kuartet” (1971), Cumhuriyetin 50. yıl marşı (1973), Sesleniş (1973), Senfonik destan (1973), Sololar geçidi (Timur operasından, 1974), Şiirlerle müzik (1975), Bir divandan gazel (1976), Viyola konçertosu (1977), Yaylı çalgılar orkestrası için senfoni (1978), Yaylı çalgılar için dörtlü (1979), 3. senfoni (1970-1980), İdil (Solo viyolonsel ve orkestra için (1980), Barış için savaş (senfonik şiir, 1981), İstanbul’a gönül veren ozanlar (çoksesli koro için, 1983), 4. Senfoni (1983) Atatürk Diyor ki (1988).
