Neptün Gezegeni Nasıl Keşfedildi? Kütleçekim Yasasının Keşifteki Rolü

0
Advertisement

Neptün gezegeni nasıl keşfedilmiştir? Kütleçekim nasıl rol oynadı? Matematiksel hesaplamalar ile keşfedilen Neptün’ün keşfedilme hikayesi.

Neptün

Neptün Gezegeni

Neptün Gezegeni Nasıl Keşfedildi?

Neptün’ün keşfedilmesi astronomi tarihinin en ilgi çekici olaylarından biridir, çünkü bu gezegenin varlığı doğrudan doğruya matematik hesaplarla anlaşılmıştır.

Uzun bir süreden beri bilginler Uranüs‘ün hareketlerinde yapılan eski gözlemlere göre bazı aksamalar olduğunu biliyor, bunun nedenlerini bulmaya çalışıyorlardı. Astronomlar uzun incelemelerden sonra Uranüs’ün hareketlerindeki bu aksaklığın kendisinden daha uzakta bir başka gezegenin etkisinden olabileceğini düşünmeye başladılar.

1843’te Cambridge Üniversitesinden yeni mezun olmuş John Couch Adams adında bir matematikçi bunu kendisine iş edindi, yaptığı uzun hesaplar sonunda, gerçekten Uranüs’ten sonra bir başka gezegen daha olması gerektiğine kanaat getirdi. J. C. Adams 2 yıl süren sıkı bir çalışma sonunda 1845’te yeni gezegenin büyüklüğünü, özelliklerini, bulunması gerektiği yeri hesapladı. Aynı yıllarda Fransız astronomu Urban Leverrier de yeni gezegenin hesaplarını yapmıştı, iki bilginin hesapları aşağı yukarı birbirini tutuyordu.

En sonunda, 1846’da, iki bilginin kağıt üzerinde hesaplayarak bildirdikleri yer iki, üç gün dikkatle incelenince, gezegen görüldü.

Neptün’ün Keşfinde Kütleçekim Yasasının Rolü

Neptün, Newton’ın kütleçekim yasası sayesinde keşfedilmiştir. 19. yüzyılın başlarında gökbilimciler Uranüs’ün basit bir yörünge izlemediğini, sanki başka bir gökcismi onun düzenini bozuyormuş gibi ilerlediğini fark ettiler. Newton’ın yansını temel alan çeşitli tahminler yapıldı ve 1846’da beklenen konuma yakın (deniz tanrısına atfen Neptün olarak adlandırılan) yeni bir gezegen keşfedildi. Hem John Couch Adams hem de Urbain Le Verrier’e ait olduğu düşünülen keşfi kimin önce yaptığı konusunda İngiliz ve Fransız gökbilimciler uzlaşamamıştır. Neptün’ün kütlesi Dünya’nın kütlesinin 17 katıdır ve katı çekirdeğini boğan hidrojen, helyum, amonyak ve metandan oluşan kalın ve yoğun atmosferiyle bir “gaz devi“dir. Neptün’ün bulutlarının ‘mavi renginin nedeni metandır. Saatte 2500 kilometreye ulaşan rüzgârları, Güneş Sistemi’ndeki en güçlü rüzgârlardır.

Advertisement

Neptün Gezegeninin Özellikleri Nelerdir?

Neptün, güneş sistemimizdeki sekizinci ve güneşe en uzak gezegendir. Aşağıdaki özelliklere sahiptir:

  1. Boyut ve Kütle: Neptün, yaklaşık 49.244 km çapı ve Dünya’nın 17 katı kütlesi ile güneş sistemimizdeki dördüncü en büyük gezegendir.
  2. Kompozisyon: Neptün, az miktarda metan, su ve diğer buzlarla birlikte esas olarak hidrojen ve helyumdan oluşur. Atmosferi, gezegene mavi-yeşil rengini veren hidrojen, helyum, metan ve diğer gazlardan oluşur.
  3. Aylar: Neptün’ün bilinen 14 uydusu vardır ve bunların en büyüğü Triton’dur. Triton, güneş sistemindeki gezegeninin yörüngesinde gezegeninin dönüş yönünün tersine dönen tek büyük uydudur.
  4. Yörünge: Neptün’ün güneş etrafında bir yörüngeyi tamamlaması 164,8 Dünya yılı sürer. Bu, Neptün’ü güneş sistemimizdeki en uzun yörüngedeki gezegen yapar.
  5. Hava Durumu: Neptün, 1989’da Voyager 2 uzay aracı tarafından gözlemlenen Büyük Karanlık Nokta da dahil olmak üzere, güçlü rüzgarlar ve büyük fırtınalarla son derece aktif bir havaya sahiptir.
  6. Manyetik Alan: Neptün, gezegenin etrafındaki yoğun radyasyon kuşaklarının kaynağı olan çok güçlü bir manyetik alana sahiptir. Bu kuşaklar, Neptün’ün yakınında seyahat eden uzay araçları için tehlike oluşturabilir.
  7. Halkalar: Neptün, küçük buz ve toz parçacıklarından oluşan bilinen beş halkadan oluşan bir sisteme sahiptir. Bu halkalar, Satürn’ün halkaları kadar iyi tanımlanmamıştır, ancak yine de Neptün’ün sisteminin önemli bir parçasıdır.


Leave A Reply