Norodom Sihanouk kimdir ve ne yapmıştır? Norodom Sihanouk hayatı, biyografisi, eserleri ve siyasi kariyeri hakkında bilgi.
Norodom Sihanouk
Norodom Sihanouk; (d. 31 Ekim 1922, Phnom Penh, Kamboçya – ö. 15 Ekim 2012, Pekin, Çin), Kamboçyalı siyaset ve devlet adamıdır. Kral, başbakan, devlet başkanı ve cumhurbaşkanı olarak görev yapmıştır. Kasım 1991’den bu yana devlet başkanlığını yürütmektedir.
Prens Norodom Suramarit ile Kamboçya kralı Sisowath’ın (hd 1904-27) kızı Prenses Kossamak Nearirath’ın oğluydu. Sisovvath’ ın oğlu Kral Monivong’un 1941’de ölmesi üzerine 18 yaşında tahta çıktı. II. Dünya Savaşı sırasında Japonların desteğiyle Kamboçya’nın bağımsızlığını ilan etti. Ama Fransızların bölgede askeri üstünlüğü ele geçirmesi karşısında, özerk devlet statüsüyle Fransız Birliği içinde kalma yolunu seçti. Kasım 1953’te Kamboçya’nın bağımsızlığını tanıyan Fransızların bölgeden çekilmesinden sonra. Ocak 1955’te Sosyalist Halk Topluluğu’nu kurdu. Ertesi ay düzenlenen bir halkoylamasıyla programına destek sağlayınca 2 Mart’ta babası lehine tahttan çekilerek başbakan, dışişleri bakanı ve Birleşmiş Milletler (BM) daimi temsilcisi oldu. Babasının ölümü üzerine (3 Nisan 1960) devlet başkanlığını üstlendi ve tarafsızlık politikasıyla ülkesini Çinhindi’ndeki savaş ortamının dışında tutmaya çalıştı. Kuzey Vietnam’ın Kızıl Khmerler’den desteğini çekmesi karşılığında Vietnamlı gerillaların Kamboçya’daki üslerden yararlanmasına izin verdi. ABD ile ilişkilerinin bozulduğu Mayıs 1965’ten sonra Çin ve Kuzey Vietnam’la işbirliğine yöneldi. Bu arada hem radikal sola, hem de tutucu çevrelere karşı baskıcı bir politika izledi. Güçlükle Sağlayabildiği barış, istikrar ve görece refah ortamı 1960’ların sonlarında sarsılmaya başladı. Sonunda ABD’den destek alan General Lon Nol’un Mart 1970’te gerçekleştirdiği darbeyle devrildi. Ardından Pekin’e yerleşerek Kızıl Khmerler’in yürüttüğü gerilla mücadelesini destekledi.
Kızıl Khmerler’in 1975’te iktidarı ele geçirmesinden sonra ülkesine dönen Sihanouk, hemen evinde göz hapsine alındı. Vietnam’ın ve Vietnam yanlısı komünistlerin başlattığı harekât sırasında, BM’den destek sağlamak isteyen Pol Pot rejimince Ocak 1979’da serbest bırakıldı. Vietnam’ın askeri işgaline karşı çıkmakla birlikte Kızıl Khmerler’le de ilişkisini kesti. Batı başkentlerine yaptığı gezilerde işgali sona erdirmeye yönelik çeşitli diplomatik girişimlerde bulundu. Kendisine bağlı Kamboçya Ulusal Kurtuluş Hareketi’nin 1982’de Kızıl Khmerler ve antikomünist Khmer Ulusal Halk Kurtuluş Cephesi ile sürgünde bir koalisyon hükümeti kurmasından sonra cumhurbaşkanlığını üstlendi. Ama koalisyon içindeki anlaşmazlıklar üzerine 1988’de bu görevden çekildi. 28 Ağustos 1989’da ise Kamboçya Ulusal Kurtuluş Hareketi’nin başkanlığından ayrıldı. 1991’de imzalanan barış antlaşmasından sonra Kamboçya’ya döndü, geçici bir organ olarak kurulan Yüksek Ulusal Konsey’in başkanlığını üstlendi.
Sihanouk’un yapıtları arasında L’Indochine vu de Pékin (1972; Pekin’den Görülen Çinhindi), Jean Lacouture ile birlikte kaleme aldığı My War with the C.I.A. (1973; CIA ile Savaşım. 1974), Wilfred Burchett ile birlikte yazdığı War and Hope: The Case for Cambodia (1980; Kampuçya’da Savaş ve Umut) ve Souvenirs doux et amers (1981; Acı Tatlı Anılar) sayılabilir.
