Ortaçağ ile ilgili olarak genel ve kısaca bilgilerin verildiği Ortaçağ dönemini kısaca anlatan yazımız.
Tarihin başlıca bölümlerinden biridir. İlkçağ’la Yeniçağ arasındaki çağa «Ortaçağ» denir. Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkıldığı tarih olan 476’da başlar; Doğu Roma İmparatorluğu’nun (Bizans’ın) yıkılması ile, 1453’te sona erer. Bin yıla yakın sürmüş olan Ortaçağ, böylece, Fâtih Sultan Mehmet’in İstanbul’u alması ile kapanmış, Yeniçağ başlamıştır. Öte yandan, Ortaçağ’ın sonu olarak Amerika’nın keşfi tarihi olan 1492’yi kabul eden tarihçiler de vardır.
Ortaçağ, Batı medeniyetinde hiç de parlak bir devir değildir. Ortaçağ boyunca, bilhassa başlangıçta, medeniyet alanında ilerlemenin yavaşladığı, hatta duraklayarak gerileme başladığı görülür. Çeşitli yönlerden gelen barbar kavimlerin istilasına uğrayan Avrupa’da gerek sanat, gerekse bilim alanında önemli bir hareket kaydedilmemiştir. Hunlar’ın, Germenler’în, Gotlar’ın, daha bazı kavimlerin Avrupa’yı kasıp kavurmaları, güneye, İtalya’ ya kadar inip yolları üzerinde rastladıklarını yakıp yıkmaları sonucunda eskiden kalan sanat eserleri de ortadan kalkmıştır.
Avrupa’nın bu durumuna karşılık Yakın Doğu’da gerek sanat, gerekse bilim en yüksek seviyesine erişmiş bulunuyordu. İlkçağ’da Eski Yunanlılarla Romalılar’ın üstünlükleri Ortaçağ’da Araplar’a geçmişti.
Ortaçağ’ın en önemli olaylarından biri Müslümanlığın doğuşudur. Böylece yepyeni bir din görüşü altında birleşen Araplar, kurdukları imparatorlukla, bu kültürün yayılmasını sağladılar. Afrika’nın kuzeyinden dolaşarak İspanya’nın güneyine çıktılar, kültürlerini Avrupa’ya sokmayı başardılar.
Macera peşinde koşan derebeylerin, komutanların, zengin olma amacı ile düzenledikleri Haçlı Seferleri’nin de Batı dünyası üzerindeki etkileri büyük oldu. Bu seferlerden, başta İstanbul olmak üzere, Anadolu’da yol üzerinde bulunan kasabalar, şehirler, Antakya, Kudüs gibi bilim, sanat merkezleri büyük zararlar gördü; yalnız, yağmadan başka bir şey düşünmeyen Avrupalılar bu seferler boyunca pek çok şey öğrendiler. Kâğıt, barut, pusula gibi çok önemli buluşlar böylece Batı’ya geçti, Batı kültürünün ilerlemesine yardım etti.
