Partizanlık Ne Demek?

0
Advertisement

Partizanlık ne demek? Partizanlık tanımı ve partizanlık ile ilgili genel bilgilerin yer aldığı sayfamız.

Partizanlık, seçimi kazana partinin, seçim kampanyasında etkin olarak çalışanları ve öteki destekleyicilerini, devlet görevlerine atayarak ve başka çıkarlar sağlayarak ödüllendirmesi. Kamu görevlilerinin ellerindeki yetki ve olanakları siyasal amaçlarla kullanmalarını ve iktidarı kaybeden partiye bağlı kamu görevlilerinin tasfiye edilmesini de kapsar, iktidardaki partinin değişmesi genelde siyasi sorumluluk taşıyan yüksek devlet görevlerine yeni görevlilerin getirilmesini gerektirir.

Ama partizanlık bu kadro değişiminin daha alt kademelere ve en küçük memurlara kadar yayılmasına yol açar. Partizanlığı savunanlar, sistemin partiye bağlılıkla hizmet edenleri ödüllendirme yoluyla etkin bir parti örgütlenmesini sağladığını vurgularlar. Ayrıca memurların siyasal iktidarla uyum içinde çalışması ve siyasal iktidarın programını daha iyi uygulaması açısından bir güvence oluşturduğunu öne sürerler. Buna karşılık partizanlığın gerekli nitelik ve yetenekleri gözetmeden, bütünüyle parti içi gereklere göre yapılmış atamalara yol açması sık görülen bir durumdur. Geniş çaplı değişiklikler de genellikle verimsizliğe ve aksamalara neden olur. ABD siyaset yaşamında resmi bir kurum olarak geçmişte önemli bir yer tutan partizanlığın kökeni 19. yüzyıl başlarına değin iner.

Partizanlık için kullanılan spoils system (ganimet sistemi) teriminin yaygınlık kazanması ise New York senatörü William Marcy’nin 1832’de Başkan Andrew Jackson’ın bir atama kararını savunmak için kullandığı “Zaferi kazanan, düşmanının ganimetini alır” sözlerine dayanır. Bu dönemde seçimle gelmiş görevlilerin geniş atama yetkilerinden dolayı yaygın bir uygulama alanı bulan partizanlığı sınırlamaya yönelik ilk adımlar Amerikan İç Savaşı’n dan (1861-65) sonra atıldı. 1883’te çıkarılan Pendleton Memur Yasası’yla federal görevlilerin işe alınmasında liyakat sisteminin uygulanması benimsendi. Liyakat sistemi 20. yüzyılda hemen hemen bütün kademelerde partizanlığın yerini aldı. Partizanlık, siyasal iktidarın partilileri zenginleştirmek ve onlara çıkar sağlamak amacıyla yetkilerini başka biçimlerde kötüye kullanmasını da kapsamına alır. Partiye yardımda bulunanlara, büyük paralar karşılığında kamu projelerinin yapımını vermek ya da kamu hizmetlerinden düşük fiyatlarla yararlanmalarını sağlamak gibi yollarla kamu kaynaklarını partiye aktarmak bu tür uygulamalar arasında yer alır. Adliye, sosyal sigorta ya da vergi gibi alanlarda partililerin ya da yandaşların kayırılması da partizanlıktır.


Leave A Reply