Pilorik Sfinkter nedir, nerede bulunur? Pilorik Sfinkter ne işe yarar, işlevi, görevleri ve bozuklukları nelerdir?
Pilorik sfinkter, kapak görevi gören ve kısmen sindirilmiş gıdanın mideden oniki parmak bağırsağına akışını düzenleyen küçük bir düz visseral kas parçasıdır. Sfinkterin açılıp kapanması, sindirim işlemi sırasında midenin ürettiği peristaltik dalgalar tarafından kontrol edilir. Dinlenme sırasında sfinkter, suyun oniki parmak bağırsağına serbest akışına izin vermek için kısmen açık kalır; ancak sindirimin gerçekleşmesine izin vermek için yiyecek varlığında hemen kapanır.
Pilorik Sfinkterin Konumu
İnsan midesi, aşağıdaki diyagramda gösterildiği gibi dört farklı bölüme ayrılmıştır. Kardia, yemek borusu ile mideye giriş arasında bulunur, fundus midenin üst kısmıdır ve ana gövde, ilk sindirimin çoğunun gerçekleştiği yerdir. Tabanda huni şeklinde olan ve çapı yaklaşık 1 inç’e kadar daralan pilor vardır. Pilorik sfinkter, pilor ile ince bağırsağın duodenumu arasındaki bağlantı noktasında yer alır.
Pilorik Sfinkterin İşlevi
Yiyecek tüketimi sırasında mide, sindirim sürecini başlatmak için mide salgıları üretmeye başlamak için sinyaller alır. Yemek mideye girdiğinde hemen bu salgılarla karıştırılarak kalın bir asidik sıvı oluşturulur. Pilorik sfinkter bu süre zarfında kapalı kalırken, mide peristaltik dalgalarla sistematik karıştırmaya çalışır. Sfinkterin işlevlerinden biri, duodenuma salınan asidik sıvı miktarını düzenlemektir, bu da besin maddelerinin maksimum emilimini sağlar. Pilorik sfinkterin bir diğer önemli işlevi, sıvının ve safranın yetersizliğini önlemektir. Asdik sıvının veya safranın kusulması, hasta için mide iltihabına ve rahatsızlığına neden olabilir.
Pilorik Sfinkterin Fizyolojik Düzenlenmesi
Karmaşık bir fizyolojik sinyaller ağı pilorik sfinkterin açılıp kapanmasını kontrol eder. Bu sinyaller mideden veya duodenumdan kaynaklanır.
Mide Faktörleri
- Fundusta, tüm mide boyunca hareket eden yavaş depolarizasyonlardan oluşan sabit bir temel elektrik ritmi (BER) üreten bir grup hücre vardır. Sindirim sırasında, bu temel elektriksel ritim dalgaları düz kastaki aksiyon potansiyellerini harekete geçirebilir ve güçlü peristaltik dalgaların yiyecek ve mide sularını karıştırmasına neden olabilir. Dalgalar, kısmen sindirilmiş yiyeceği pilora doğru iter ve pilorik sfinkterin bir seferde birkaç mililitre kekik içeri girmesine izin vermek için zorla açar.
- Midedeki besin hacmi de pilorik sfinkteri etkiler. Büyük bir hacim mevcut olduğunda, mide duvarlarını esnetir, bu da güçlü peristaltik dalgalar üretir ve pilorik sfinkterin aniden kapanmasını engeller ve daha büyük hacimlerde kekiklerin duodenuma girmesine izin verir.
- Bazı besinler, mide boşalma oranını artırmak için belirli hormonların salgılanmasını tetikler. Etler, pilorik sfinkterin açılmasını hızlandıran mide zarından gastrin salınımını destekler. Karbonhidrat açısından zengin besinler midenin boşalmasını hızlandırırken, protein açısından zengin yiyecekler çok daha yavaş bir oranı teşvik eder ve yağ oranı yüksek yiyecekler en düşük orana neden olur.
- Asidik sıvı, pH’ı da başka bir düzenleyici faktördür. Midede daha fazla asitlik olduğunda pilorik sfinkter açılır ve asidik içerikler duodenuma doğru hareket ettiğinde asitlik seviyeleri yükselir ve sfinkterin hemen kapanmasına neden olur.
- Midede artan ozmotik basınç, asidik sıvının duodenuma atılmasına da neden olur.
Duodenal Faktörler
- Oniki parmak bağırsağındaki yüksek asidite ve yüksek seviyelerde yağ veya protein ürünleri, sinirler yoluyla duodenal duvardan geçen ve pilor sfinkterin kapanmasını teşvik eden enterogastrik bir reflekse neden olur.
- Enterogastronlar pilorik sfinkterin aktivitesini de etkiler. Bunlar, sfinkterin kapanmasını sağlayan ve mide karışımını azaltan hormonlardır. Kolesistokinin (CCK), duodenumda yüksek düzeyde yağ olduğunda salınır ve midede salınan gastrinin etkisini inhibe eder. Mide inhibe edici peptid (GIP) olarak adlandırılan başka bir hormon da aynı şekilde, ancak daha az derecede etkileyebilir.
Pilorik Sfinkter Bozuklukları
Pilorik Stenoz
Pilorik stenoz, sfinkter kası anormal derecede büyük veya kalın hale geldiğinde, mideden normal Chyme akışını kısıtladığında ortaya çıkar. Bu hastalık çoğunlukla yeni doğan çocuklarda yaygındır ve infantil hipertrofik pilorik stenoz olarak adlandırılır. Yemek yedikten sonra şiddetli kusma ile karakterizedir ve kusmuk kan izleri içerebilir. Çocuk yetersiz beslenme nedeniyle kilo kaybedebilir ve sürekli açlık ve dehidrasyon sergileyebilir. Pilorik stenozun nedeni hala bilinmemektedir, ancak bilim adamları bunun genetikle bağlantılı olduğuna inanıyor. Çocukken bu hastalığa yakalanan ebeveynler, aynı bozukluğa sahip çocuk sahibi olma riski daha yüksektir (% 20). Günümüzde genişlemiş kasın etkilerini tersine çevirmek için tek seçenek ameliyattır. Yetişkinler de bu hastalığa yakalanma riski altındadır, ancak daralma genellikle kanser, büyüme, iltihaplanma veya ülserden kaynaklanan yara izlerinden kaynaklanmaktadır.
Pilorospazm
Pilorospazmlar, sfinkterin kas lifleri erken kasıldığında ve iltihaplanmaya neden olacak şekilde gevşemediğinde ortaya çıkar. Bu, Chymein duodenuma akışının engellenmesine yol açar ve midenin aşırı dolu olmasına neden olarak yemek yedikten sonra kusma ve ağrıya neden olabilir. Bu bozukluk kas gevşetici ilaçlarla tedavi edilebilir.
İlgili Biyoloji Terimleri
- Pilor – Midenin pilorik sfinktere bağlı alt kısmı.
- Chyme – Kısmen sindirilmiş yiyecekler ve mide salgılarının asidik karışımı.
- Peristaltik Dalgalar – Yiyecekleri ve asidik mide salgılarını karıştırmaya yardımcı olmak için midenin güçlü kas kasılmaları.
- Duodenum – İnce bağırsağın mideye bağlanan ilk kısmı.
