Platon Akademisi Okulu, Özellikleri ve İlk Akademiler Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Platon’un Akademia Akademi Felsefe okulunun özellikleri, İlk akademiler nelerdir, tarihçesi, bölümleri hakkında bilgi.

Platon Akademisi

Kaynak: wikipedia.org

Platon Akademisi

Akademi; Eski Yunan filozofu Platon’un Atina’daki okuludur (Akademia).

Okul, yarı-tanrı sayılan kahraman Akademos’un adını alan bir zeytinlikte kurulduğundan bu adla anılagelmiştir. İÖ 387’de Platon, öğretim niteliği bakımından ilk üniversite sayılabilecek bu yerde ders vermeye başladı. Akademia ile Aristoteles ve izleyicilerin Peripatos Okulu, Antik Çağ’ın iki büyük felsefe akımının odaklaştığı yerlerdir. Bizans İmparatoru İustinianos (Jüstinyen) tarafından kapatılana kadar Akademia’da 900 yıl öğretim yapıldı. Üç döneme ayrılır: Platon’dan sonra Eski Akademia’ya Speusippos, Ksenokrates, Polemon ve Krates önderlik etti. Orta (İkinci) Akademia’yı Arkhesilaos (İÖ 315-241) başlattı ve bu döneme kuşkuculuk egemen oldu. Kireneli Karneades (İÖ 214-129) yönetimindeki Yeni Akademia’da kuşkuculuk doruğa ulaştı: Gerçeğin hiçbir ölçütünün bulunamayacağı öne sürüldü. Stoacı felsefeyle bu çatışma döneminden sonra Askalonlu Antiokhos İÖ 1. yüzyılda Eski Akademia’nın akılcı-dogmatik öğretisini geri getirdi.

Yeniçağda akademi, bilim ve sanat kuramıyla uğraşan kişiler topluluğu, çoğu kez yeriyle birlikte belirten bir anlam kazandı. Sayıca ve nitelik yönünden artan bu kurumlar 1439’da İtalya’da görülmektedir. İki seçkin Yunan bilgesi, Gemistus Pletho ve Johannes Bessarion, Eski Yunan Edebiyatı ile Platon’un felsefesini incelemek için kurulmuş Florence Accademia Platonica’nın iki üyesiydi. Bessarion, Ro-ma’ya gitti ve kardinal olarak Accadamia Romana di Storia e di Archeologia’nın uygulayıcısı oldu. Öteki eski akademilerden biri de Aragonlu Alfonso’nun koruyuculuğunda, 1442’de Napoli’de kuruldu (Accademia Pontaniana).

İlk bilimsel akademilerin kuruluşu 16. yüzyıla rastlar. 1560’ta Giambattista, Academia Secretom Naturae’yı kurdu. 1575’te İspanya kralı II. Felipe, Madrid’de Academia de Ciencias Matematicas’ı oluşturdu. Galileo’nun yetiştiği ünlü Roma Accademia dei Lincei, Federigo Cesi tarafından 1603’te kuruldu; ancak onun ölümünden sonra kapandı, 1870’te Reale Accademia Nazionale dei Lincei adı altında yeniden canlandırıldı. 1657’de Leopold de Medici, fizikçi Torricelli’nin de üyesi olduğu Florence Accademia del Çimentoyu kurdu.

Almanya’da ilk akademi, 1617’de Weimar’da kurulan Die Fruchtbringende Gesellschaft idi. Amacı, dilin arındırılması ve edebiyat eserlerinin derlenmesiydi. tik bilimsel Alman akademisi, Societas Ereunitica, 1622’de Rostock’ta kuruldu. 1652’de fizikçi J. L. Bausch, tıp ve ilgili bilim dalları üzerine araştırma yapılmasını sağlamak için Schweinfurt’ta Academia Naturae Curiosorum’u oluşturdu. Bu akademi 1670’te ilk kez Alman bilimsel dergisi olan Miscellanea Curios’yı yayımladı.

Advertisement

17. yüzyılda iki önemli akademi daha kuruldu. English Royal Society (İngiliz Krallık Derneği) ve Fransız Academie des Sciences (Bilimler Akademisi), ünlü kişileri yapısında toplamaya başladı. Londra ve Oxford kolejleri ilk toplantılarını 1645’te yaptı. 1662’de Kraliyet Derneği adı altında birleşti. Bu sırada Paris’te de Descartes, Pascal, Gassendi ve M. Mersenne’i içeren bir grup bilim adamı toplantılar yapıyordu. 1666’da Colbert kraliyet kitaplığında bilimsel bir görüşme yapmak üzere hepsini İngiltere’ye çağırdı. Academie Française, 1635’te Richelieu’nun koruyuculuğu altında edebiyatın kalburüstü kişilerini topladı. 1663’te Richelieu’nun koruyuculuğu altında edebiyatın kalburüstü kişilerini topladı. 1663′ te eski eserleri, madalyon ve yazıtları incelemek için oluşturulan Petite Academie, 1716’da seçkin Academie Royale des Inscriptions et Belle-Lettres e dönüştü.

Platon Akademisi

Kaynak: wikipedia.org

18. yüzyılda Royal Society ve Academe des Sciences’ın ünü ve başarıları, bütün dünyada yaygınlaştı. Bunun üzerine birçok Avrupa ülkesi, kendi ulusal bilim akademisini kurmaya koyuldu. Bunun ilk öncülüğünü Leibniz yaptı, 1676’da Viyana’da Kraliyet Bilim Akademisi’nin kurulmasına önayak oldu, III. Frederick’e Berlin Akademisi’nin oluşturulmasını önerdi ve 1711’de akademi resmen açıldı. 16. ve 17. yüzyılların akademileri ya bilimsel ya da dil ve edebiyatla ilgiliydi. 18. yüzyıl süresince güzel sanatlar akademileri de kuruldu. Tüm bu akademiler kural olarak yüksek eğitim yapan kurumlardı ve bu yüzden ilk derneklerden farklıydılar. Akademilerin kuruluşu 19. yüzyıl boyunca sürdü ve 20. yüzyılda tüm dünyada bilim, edebiyat ve güzel sanatlar merkezileri kuruldu. Bilimsel Akademiler. Avusturya, Belçika, Çekoslovakya, Danimarka, Fransa, Almanya, Macaristan, İtalya, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre, Sovyetler Birliği (günümüzde Rusya Federasyonu), Yugoslavya, İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri.

Edebiyat Akademileri:

Rönesans yalnız klasik bilim ve edebiyatın yeniden doğuşunu değil, aynı zamanda, dil ve edebiyatta da ulusallaşmayı sağladı. Bu alanda İtalya önder oldu. 16. yüzyılda bu alandaki akademiler 700’e ulaştı. Bunların en ünlüsü Floransa’da 1582’de A. F. Grazzi’ce kurulan Accademia della Crusca idi. Fransa, İspanya, Büyük Britanya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde aynı amaçlı akademiler birbirini izledi. 1901’de kurulan Londra’daki İngiliz Akademisi, tarih, felsefe, politika, ekonomi, arkeoloji, filoloji alanlarında araştırma ve inceleme yapmayı amaçlıyordu. Toplubilim Akademileri. Bu alandaki en eski iki akademi, 1720’de Portekiz’ de, 1738’de İspanya’da kuruldu. Fransa, Sovyetler Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri akademileri bunları izledi.

Güzel Sanatlar Akademileri:

Bu alandaki ilk akademi İtalya’da açıldı (1563, 1573, 1577). 1770’te Viyana Akademisi ve 1795’te Fransa Güzel Sanatlar Akademisi işlevini sürdürüyordu. Danimarka, Sovyetler Birliği, İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri, Brezilya akademileri bu alanda kendilerini kanıtladı.

Müzik Akademileri:

16. yüzyılda İtalya’da, müzikçi ve ozanların dernekleriyle başladı. İlk müzik akademisi G. Zarlino, A. Gabrieli ve başkaları tarafından 1558’de Venedik’te kuruldu. Fransa, Avusturya, İngiltere akademileri ünlü besteci ve müzisyenleri içinde topladı.

Tıp ve Öteki Akademiler:

Paris’te kurulan ilk tıp akademileri yavaş gelişti (1731, 1793, 1820, 1871). Rusya Askeri Tıp Akademisi 1799’da kuruldu. Ancak tıp akademilerinin gelişme çağı 20. yüzyıldır. Madencilik, tarım, ticaret gibi çeşitli alanlardaki akademiler, gerçek anlamda 20. yüzyılın ürünleridir.

Advertisement


Leave A Reply