Sebzelerin İnsan Sağlığı İçin Önemi Nedir? Faydaları ve Gereklilikleri

Sağlık bakımından sebzeler. Sebzelerin sağlığımıza faydaları ve sağlıklı olmamız için gerekliliği, sağlığımız için önemi ile ilgili yazı.

Sebzelerin İnsan Sağlığı İçin Önemi

Yaş sebzeler gerek vitamin bakımından zengin oldukları, gerekse az kalori verdikleri için, zayıflama perhizlerinde bol miktarda kullanılır. Selüloz taşıdıkları için de kabızlıkta ilâç yerine geçer. Selüloz sert, kaypak bir maddedir; hiçbir besleyici değeri yoktur. Sindirim kanalındaki mayalar selülozu parçalayacak kadar kuvvetli değildir. Buna karşılık, selülozun büyük bir faydası vardır. Bol yaş sebze yenince bar-sakta sulu bir posa bırakarak basınç yapar, böylece barsak hareketlerinin artmasını, dolayısıyla kabızlığın önlenmesini sağlar. Bu bakımdan, uzun süren kabız vakalarında bol miktarda yaş sebze yenirse büyük faydası görülebilir.

Kaynak : pixabay.com

Zayıflama perhizlerinde ise selülozlu sebzeler çokça yenilirse mideyi doldurur, insanı tok tutar. Bu gibi perhizlerde yenilecek sebzeler ıspanak, karnabahar, domates, hıyar gibi yaş, yeşil sebzelerdir; şişmanlamak istemeyenler patates, kuru fasulye, kuru bezelye gibi yüksek kalorili sebzelerden kaçınmalıdır. Buna karşılık, beslenmek isteyenlerin bol tereyağında ezilmiş, ya da kızartılmış patates gibi sebzeler yemeleri uygun olur.

Böbrek hastalıklarında, kalp hastalıklarında, şişman kimselerde uygulanan tuzsuz yemek rejiminde bol miktarda sebze yenilebilir. Ancak yapısında fazla tuz bulunan ıspanak salata, lahana gibi sebzelerin miktarı azaltılmalıdır. Karnabahar, şal gam, havuç, patates, taze bezelye, pırasa en uygun olan sebzelerdir. Yük sek tansiyonlu kimselere de suyu tuzu, kalorisi az sebzeler verilmelidir.

Böbrek taşlarında, taşın cinsi ürat ise bakla cinsi sebzeler verilmemeli. Buna karşılık patates, bol yeşil salata, yeşil sebzeler vermelidir. Taşın cinsi oksalat ise yapısında oksalik asit bol olan domates, kereviz ıspanak, yeşil fasulye, kırmızı turp soğan, patates, havuç gibi sebzeler yasak edilir. Bakla cinsi sebzelerin bol bol kullanılmasına müsaade vardır. Fosfat taşlarına gelince, bunlarda bakla cinsi sebzeler, lahana karnabahar, kuru sebzeler rahatça kullanılır yalnız patates azaltılır.

Kaynak: pixabay.com

Çiğ sebze yiyerek bazı hastalıklarda büyük iyilikler sağlanabilir.

Bunun için, diyet tedavisi yapılırken, bazı günleri çiğ sebze günü olarak ayırmak. Böylece hastaya bol vitamin kazandırmak çok faydalı olur. Meselâ şişmanlık tedavisinde bol miktarda domates, yeşil salata, hıyar gibi yaş sebzeler verilmelidir. Bu hem hastanın karnı doyar hem de tuzu, suyu az olan bu az kalorili yiyeceklerle zayıflanmış olur. Süreğen kabızlık durumlarında da selülozu bol olan sebze, salata günlerinden çok fayda görülür. Ancak aşırı selülozun barsak darlığı olan kimselerde zararlı olacağını da göz, önünden ayırmamalıdır. Şeker hastalarında yeşil sebze günlerinde hastaya içinde karbonhidrat bulunmayan. Ya da çok az bulunan sebzelerden meydana gelmiş bir rejim düzenlenir. Şekerli hastalara yeşil salata, hıyar, domates, çiğ ıspanak, karnabahar, yeşil fasulye, hindiba, lahana, enginar gibi sebzeler pişirilerek verilebilir. Mercimek, fasulye, nohut, bezelye, bakla, havuç, yer elması gibi karbonhidratı zengin sebzeleri bu hastalara vermemelidir.

Bazı kan hastalıklarında demiri bol sebzeler faydalı olur. Vitamin eksikliğine bağlı iskorbüt gibi hastalıklarda bol taze, yeşil sebze, domates, yeşil salata, lahana, ıspanak, şalgam, patates, biber gibi bol miktarda C vitamini bulunan sebzelerin verilmesi uygun olur.

Mide ülseri vakalarında ilk başlarda ancak sebze çorbaları, sebze suları verilir. İkinci, üçüncü haftadan başlayarak ebegümeci, ıspanak, lahana gibi yaprak halindeki sebzeleri, daha sonra da havuç, taze bezelye, karnabahar, kabak, domates ezmeleri iyice haşlanıp üzerine zeytinyağı, ya da yanmamış tereyağı koyarak verilir. Ülserli kimselerin çiğ sebze yememeleri uygun olur. İshalde de hastaya sebze vermemelidir.

Kaynak: pixabay.com

Sebze diyeti ancak bir doktor düzenlerse faydalı olur. Diyet sırasında pişirilecek sebzelerin elden geldiği kadar küçük parçalar halinde kesilmesi. Soğuk olarak yenmesi, arada bir de başka besinlerle verilmesi faydalı olur. Çok pişirilen sebzelerde vitaminler bozulacaktır. Bu sebeple benmari (su buharına tutulan bir kap içinde), vitaminlerin saklanması bakımından uygun bir pişirmeyi sağlar. Düdüklü tencerelerde pişme kısa bir süre içinde olmaktadır. Buna karşılık basınç altında ısı fazla yükseldiğinden vitaminler zarar görür.