Sinop İli Hakkında Bilgi (İklimi, Bitki Örtüsü, Yüzey Şekilleri ve Ekonomisi)

0
Advertisement

Sinop ili nerededir? Sinop ilinin ilçeleri, iklimi, bitki örtüsü, yüzey şekilleri, özellikleri ile ilgili bilgilerin yer aldığı sayfamız.

  • Yüzölçümü: 5.862 km2
  • İlçeleri: Merkez, Ayancık, Boyabat, Dikmen, Durağan, Erfelek, Gerze, Saraydüzü, Türkeli.

Karadeniz Bölgesi’nin Orta Karadeniz Bölümü’nde il ve bu ilin merkezi kenttir. 41°12′-12°06 kuzey enlemleriyle 34°14′-35026′ doğu boylamları arasında kalan il toprakları; kuzeyden Karadeniz, doğudan Samsun, güneyden Çorum, batıdan Kastamonu illeriyle çevrilidir.

Sinop

Kaynak : pixabay.com

Yüzey Şekilleri

Anadolu’nun en kuzey ucunu oluşturan bir yarımada ve bunun güneyindeki dağlık alanda yayılan il topraklarının % 73.4’ünü dağlar, % 2.3’ünü ovalar, % 23.4’ünü yaylalar oluşturur. Kıyı boyunca yükseltisi 200 m’yi geçmeyen kıyı düzlüklerinden, 200-500 m, 500-1.000 m, 1.000-2.000 m’lik denize ve birbirine koşut uzanan yükselti basamaklarına geçilir. Kıyıda uzanan ova düzlükleri, dar bir şerit biçiminde uzanır. Ovalar, bu düzlükler üzerindedir. Kıyıdan başlayarak artan yükselti, Küre Dağlan, iç bölümle kıyı düzlüklerini birbirinden ayıran doğal bir engel durumundadır. Küre Dağları üzerinde Zindan Dağı (1.730 m) ilin en yüksek noktasıdır. Batı-doğu doğrultulu uzanan Küre Dağları’nın ortalama yükseltisi 1.200-1.400 m’dir.

Sarıdökük Tepe (1.660 m), Çangal Dağı (1.605 m), daha doğudaki Göktepe (1.375 m), Durağan ilçesindeki Soyuk Tepe (1.455 m), bu dağlar üzerindeki önemli yükseltilerdir. Kıyı kesimini içeriye bağlayan yol, Küre Dağları üzerindeki Dranas Geçidi’nden (1.300 m), geçer. Boyabat Çöküntü alanı batısındaki tepesi (1.125 m), kuzeyde İnceburun’da sona eren yarımadanın güneyindeki Sivrice Tepe (1.040 m), Dede Tepe (1.038 m), öteki başlıca yükseltilerdir. Yaylalar, dağlardan sonra en büyük alanı kaplar. Karadeniz’e sokulan, önemli bir çıkıntı oluşturan yarımada, alçak bir yayla görünümündedir. Boyabat’ta Mehmetli Aluç, Maruf, Gündüzlü, Kumlu, Darıözü, Doğaçam, Yaylacık, uzunöz, Sakızlı Bayat, Yassıalan, Gökalan, Buzluk; Gerze’de Altmışdört, Güdekoğlu, Avlasökü, Kuzfındıkçam; Ayancık’ta Kocaoğlu başlıca yaylalardır.

İl topraklarını sulayan ırmaklar, Batı Karadeniz Kızılırmak havzalarında toplanır. Tepeçay, Ayardin Deresi, Ayancık Çayı, Karasu Çayı, Çakıroğlu Çayı, Kanlıdere Batı Karadeniz Havzası’na giren başlıca ırmaklardır. Sarp, dik dağlık ve ormanla kaplı yamaçlardan doğan, dar ve derin vadilerden hızla akarak Karadeniz’e ulaşan bu ırmaklar, taşıdıkları materyalle küçük kıyı ovaları oluştururlar. Kızılırmak Havzası, ilin güneyinde Saraydüzü, Boyabat ve Durağan ilçelerini içine alır. Havzanın ve ilin en önemli ırmaklarından Gökırmak, Kastamonu’da Eğriceova Dağı’ndan (1.872 m) doğar, çok sayıda kollarla beslenir.

Sinop Haritası

Advertisement

Boyabat sınırında Sinop’a girer. Boyabat Ovası’nı sular. Durağan ilçe merkezinin güneyini aşarak Kızılırmak’a katılır. Sarıkum; Aksaz, Sülük, Kara-göl vb çok sayıda küçük göl, deniz kıyısına yakın olup, yerkabuğunun tektonik hareketleriyle ortaya çıkmıştır. Irmaklarla beslenen bu göller, eski kıyı göllerinin önünün dalgaların yaydığı birikintilerle çevrelenmesi sonucu oluşmuştur. Gökırmak Vadisi’nde Boyabat Ovası, Karasu Vadisi’nde Sin kıyı ovaları, başlıca düzlüklerdir.

Toprakları, Karadeniz’e 175 km uzunluğunda bir kıyıyla açılır. Sinop’un üzerinde yer aldığı yarımada, eski bir adanın çevresini zamanla dolması sonucu genişlemesi ve güneydeki birikintilerin kıyıyla birleşmesiyle oluşmuştur. Kıyılar genelde alçaktır, kimi yerlerde dikleşerek iner. İnceburun, Türkiye’nin en kuzey noktasıdır. Sinop Kenti’nin kurulu olduğu çıkıntı, Bozburun Yarımadası’nın uzantısıdır. Yarımadanın kuzeybatı ve güneydoğusunda iki doğal liman vardır.

İklim ve Bitki Örtüsü;

Karadeniz ikliminin egemen olduğu ilde, Doğu ve Batı Karadeniz alt iklim özelliklerinin ortak etkileri görülür. Kıyıda yağışlı ve ılıman iklim, güneye doğru yükselti artışına bağlı olarak sertleşir, sıcaklık düşer, kar yağışı artar. Dağların güney yamaçlarında kurak ve daha soğuk bozkır iklimi gözlenir. İl merkezinde yıllık ortalama sıcaklık 14.0°C, en soğuk ay şubat (ort. 6.7°C), en sıcak ay temmuz (ort. 22.8°C), bugüne kadar ölçülen en düşük sıcaklık -8.4°C (1942), en yüksek sıcaklık 34.5°C (1940), sıcaklığın 0°C’ın altına düştüğü günler sayısı 12’dir. Ayancık’ta yıllık ortalama sıcaklık 14.0°C iken kıyıdan içeri girdiğinde Boyabat’da biraz azalarak, 13.4°C’e düşer. Yağışın mevsimlere dağılışı genelde düzenlidir.

İl merkezinde yıllık toplam yağışın % 34.1’i sonbaharda, 0.32.8’i kışın, % 18.4’ü ilkbaharda, % 14.7’si yazın düşer. Yıllık ortalama yağış tutarı Merkez İlçe’de 679.6 mm, Ayancık’ta 1.003 mm, iç kesimlerde 388.7 mm’ dir. Egemen rüzgâr yönü kuzeybatı (Karayel) olup güneydoğudan esen rüzgârlar ikinci sırayı alır. Ortalama rüzgâr hızı 4.7 m/sn’dir. Elverişli iklim ve toprak koşulları, il topraklarında zengin bir orman örtüsü (315 bin hektar) yaratmıştır. Kıyıda Akdeniz bitkilerine rastlanır. Meşe, kayın, gürgen, ıhlamur, defne, fındık, kestane, kızılağaç, akağaç türlerinden oluşan bitki kuşağı, 300-400 m yükseltiye kadar çıkar. Daha yukarılarda 1.800 m’ye kadar göknar, karaçam ve sarıçam ağaçlarından oluşan ormanlar görülür; ülkemizin en zengin ormanları, Ayancık’ta Çangal ve Zindan Dağları üzerindedir. Bu dağlar, verimli, yüksek-göknar, kayın ve sarıçam ormanlarıyla kaplıdır. Karadeniz’e bakan yamaçlardaki orman örtüsünün altında çok çeşitli ormanaltı bitkileri bulunur.

Tarihi Sinop Cezaevi

Tarihi Sinop Cezaevi

Ekonomi

Ekonomide gelişmişlik düzeyi, son derece düşük olup endüstri yatırımı az, tarıma elverişli toprakları sınırlıdır. İl nüfusunun büyük bölümü tarım, hayvancılıkla uğraşır. Ormancılık ve balıkçılık öteki başlıca gelir kaynaklarıdır. En yüksek üretim tahılda (arpa, çavdar, yulaf, pirinç) gerçekleştirilir.

Baklagillerden bakla, bezelye, nohut, kuru fasulye, yeşil mercimek, fiğ; endüstri bitkilerinden keten, tütün, şekerpancarı; yağlı tohumlardan ayçiçeği; yumrukök ve soğansılardan patates, havuç, soğan, sarımsak, öteki başlıca ürünlerdir. İklim ve toprak koşulları meyve üretimine elverişli olmakla birlikte, üretim iç tüketime dönüktür. Yumuşak çekirdeklilerden armut, ayva, elma, muşmula; taş çekirdeklilerden erik, kayısı, kiraz, kızılcık, şeftali, vişne, zerdali, zeytin; turunçgillerden mandalina, portakal; sert kabuklulardan antepfıstığı, ceviz, badem, fındık, kestane; üzümsü meyvelerden dut, incir, nar, trabzonhurması, üzüm yetiştirilir. Yem bitkisi olarak fiğ, yonca, korunga ekilir. Sebze üretimi de meyve gibi tüketimi karşılayacak düzeydedir. Irmak boyları ve yerleşim merkezleri çevresinde yoğunlaşan sebze üretimi, en yaygın Boyabat ve Saray düzü ilçeleriyle gerçekleştirilir.

Advertisement

Hayvancılık aile uğraşı biçiminde sürdürülür. Kırsal alanda yaşayan hemen her aile hayvan besler. Koyun ve kıl-keçisi en yaygın yetiştirilen hayvanlardır. Yaylalar, hayvan otlatma için uygun ortam yaratır. Ancak, otlatmanın orman içinde yayılması sonucu, özellikle keçi, ormanlara zararlı olmaktadır. 1960’larda yeni ırkların getirilmesiyle sığır beslenmesine başlanmıştır. Modern yöntemlerle yapılan arıcılığın yanı sıra, kümes hayvancılığı (tavuk, horoz, hindi) son yıllarda bal, başlıca hayvansal ürünlerdir. Karadeniz kıyılarında avlanan Karadeniz’e özgü balıklar, yurtiçi pazarlara gönderilir. Irmaklarda tatlı su balıkçılığı da yapılır. İl toprakları, orman yetişmesine çok elverişlidir.


Leave A Reply