Sofya hangi ülkededir? Bulgaristan’ın başkenti olan Sofya şehrinin özellikleri, nerededir, tarihçesi, Bulgaristan Sofya hakkında bilgi.
Sofya; Bulgaristan’ın başkenti; aynı adı taşıyan yönetim biriminin merkezidir. Ülkenin ortabatısında, Makedonya-Bulgaristan sınırına 56 km uzaklıkta yer alır. Merkez Dağları’nın (Sredna Gora) batısında, Vitoşa Dağı eteğinde, İskur Irmağı ve kollarının oluşturduğu verimli bir havzada yer alan kent, ülkenin en büyük yerleşim, ulaştırma (Filibe, Eski Zağra, Burgaz, Varna vb büyük kentlerle kara, demiryolu; komşu ülkeler Yugoslavya (Belgrad), Yunanistan (Atina), Türkiye (İstanbul) ve Avrupa’ nın çeşitli merkezleriyle kara, hava, demiryolu bağlantısı), endüstri (metalürji, makine, kimya, basım, ilaç, kâğıt, cam dokuma, besin), kültür (Bulgar Bilimler Akademisi 1869; 1888’de kurulan, 1904’te üniversite statüsü kazanan, Kliment Ohrid Üniversitesi; çeşitli teknik enstitüler, sanat ve müzik okulları, başta Kiril Methody Ulusal Kitaplığı olmak üzere, çeşitli kitaplıklar; sanat, tarih, arkeoloji, askeri müzeler; Sofya Operası; tiyatro, konser, sinema salonları merkezidir. Kentin (1.036 km2), öteki 28 yönetim biriminden ayrı özerk bir yönetim yapısı vardır.
Tarihi:
Tarihsel geçmişi boyunca çeşitli dönemlerde, değişik adlarla (Roma döneminde Sredets, Bizans döneminde Triaditsa) anılan kent, İÖ 8. yüzyılda Traklar tarafından yerleşime açıldı. İS 29’da, Roma egemenliğine girdi. 5. yüzyıl ortalarında, Hun saldırılarından büyük zarar gördü, Bizans döneminde yeniden bayındır duruma getirildi, önem kazandı. Birinci Bulgar Krallığı’na bağlandı. Yaklaşık iki yüzyıl Bizans yönetiminde kaldı (1018-1185). İkinci Bulgar Krallığı’nın (1185 -1385) son dönemlerinde, kent merkezindeki Aya Sophia (Bulgarca Steva Sofía) Kilisesi’nin adıyla anılmaya başlandı ve bu ad benimsendi. 1385’te Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katıldı. Rumeli Beylerbeyliği’nin merkezi oldu.
1797’de ayaklanan Vidin Ayanı Pazvandoğlu Osman’ın (1758-1807) eline geçti. Kırım Savaşı (1853-1856) sonrasında yönetsel önemini yitirdi, Tuna Vilayeti’ne bağlı sancak merkezine dönüştü. 19. yüzyılın giderek güçlenen Bulgar milliyetçiliğinin odak noktası durumuna geldi. Nisan 1876 Ayaklanması, Osmanlı güçlerince bastırıldıysa da, 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı’nda, Ruslar tarafından işgal edildi (4 Ocak 1878). Nisan 1879′ da, Özerk Bulgar Prensliği’nin başkenti seçildi. İkinci Dünya Savaşı’nda, Alman askeri güçlerinin denetimine girdi. 1943-1944’te, yoğun Müttefik bombardımanlarından büyük zarar gördü. Eylül 1944’te SSCB güçleri tarafından kurtarıldı. Sosyalist yönetimine geçildikten sonra, çağdaş şehircilik anlayışına uygun olarak yeniden bayındır duruma getirildi.
Tarihsel Eserler: Sofya’nın en eski tarihsel yapısı, 4. yüzyılda Roma hamamı olarak yapılan, günümüzde Büyük Balkan oteli avlusunda yer alan Aziz Georgios Kilisesi dır. Aya Sophia Kilisesi (13. yüzyıl duvar resimleriyle ünlüdür), sur kalıntıları, öteki başlıca Bizans ve ortaçağ yapılarıdır. Günümüzde arkeoloji müzesine dönüştürülen Ulu Cami (15. yüzyıl), Mimar Sinan tarafından yapılan, granit taşlı Kara Cami ya da İmaret Camisi (daha sonra da kiliseye dönüştürüldü). Banyabaşı ya da Mollaefendi Kadi Seyfullah Camisi, II. Bayezit tarafından camiye dönüştürülen eski Roma tapınağı Gül Camisi (günümüzde kilise), Siyavuş Paşa tarafından yaptırılan Sofya Camisi (16. yüzyıl, günümüzde kilise), Defterdar Camisi, Çelebi Camisi, Osmanlı döneminden günümüze ulaşan eserlerdir. Bulgaristan’ın, Ruslar tarafından Osmanlı egemenliğinden kurtarılması anısına yaptırılan Aleksander’ın heykeli öteki eserler arasında sayılabilir.
