Türkiye’deki başlıca endüstri kolları nelerdir, özellikleri, bu endüstrilerin bulundukları iller, hakkında bilgi.
Türkiye’de Başlıca Endüstri Kolları
Besin Endüstrisi
Un ve unlu ürünler: Türkiye genelinde yaygın olup, en gelişmiş olduğu iller Ankara, Konya, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Gaziantep, Adana’dır.
Süt ve süt ürünleri: Peynir fabrikaları daha çok Edirne, Bursa, Kars, Erzurum’da, tereyağı üretimi ise başlıca Kars, Trabzon, Şanlıurfa ve Diyarbakır’dadır.
Şeker endüstrisi: Şekerpancarı yaygın olarak yetiştirildiği için, fabrikaların Türkiye geneline dağılışı dengelidir.
Bitkisel yağ: Ayçiçeği yağı fabrikaları en çok Marmara Bölgesi’nde olup, zeytinyağı fabrikaları ise Edremit, Ayvalık, İzmir, Aydın, Hatay ve Gaziantep’tedir. Mısır yağı daha çok Adana’da üretilmektedir.
Konservecilik: Sebze – meyve üretiminin daha fazla olduğu kıyı bölgelerde gelişmiştir. Başta Marmara ve Ege bölgeleri gelir.
Çay endüstrisi: Rize ve Trabzon çevresinde gelişmiştir.
Fındık kırma ve işleme ile ilgili tesisler: Doğu ve Orta Karadeniz’de;
Kuru incir ve kuru üzüm ambalaj tesisleri: Ege Bölgesi’nde yoğunlaşmıştır.
Tütün ve ispirtolu içkiler endüstrisi: Sigara fabrikaları İstanbul, Samsun, Tokat, Adana, Malatya, İzmir ve Bitlis’ tedir.
Alkollü içki fabrikaları en fazla Trakya’dadır. İstanbul, Tekirdağ, izmir, Ankara önde gelen kentlerdir.
Dokuma ve giyim sanayi
Pamuklu dokuma fabrikaları: İstanbul, Bursa Adana, Kayseri, Malatya, Konya Ereğli, Erzincan, Tarsus, Karaman, Denizli, Nazilli, İzmir, Manisa, Aydın ve Antalya’dadır.
Yünlü dokuma ve halıcılık: Hereke, istanbul, Bursa, Kayseri, Siirt, Bünyan, Sivas, Ladik, Kula, Milas, İsparta, Gördes, Uşak ve Demirci’de yoğundur.
İpekli dokuma fabrikaları: Bursa, İstanbul ve Gemlik’tedir.
Konfeksiyon: İstanbul’da daha fazla gelişmiştir. İşgücü Türkiye’de ucuz olduğu için daha çok dış ülkelere yönelik çalışılmaktadır.
Deri ve ayakkabı: İstanbul’da ve Uşak’ta gelişmiştir.
Kereste, mobilya ve kâğıt endüstrisi: Ormancılık, Batı Karadeniz, Güney Marmara, Akdeniz Bölgesi’nde daha fazla gelişme göstermiştir. Bu nedenle mobilyacılık ve kerestecilik Zonguldak, Kastamonu, Sinop, Bolu, Düzce, Bursa, Ankara, Kayseri gibi kentlerde yoğuşlaşmıştır.
Kâğıt fabrikaları: İlk fabrika 1934’te Sümerbank’a bağlı olarak İzmit’te kurulmuştur. Diğer fabrikalar Zonguldak (Çaycuma), Giresun (Aksu), Muğla (Dalaman), Mersin (Taşucu), Balıkesir, Kastamonu (Taşköprü) ve Afyon (Çay) kağıt fabrikalarıdır, İzmit kağıt fabrikası günümüzde kapanmıştır. Özel sektöre ait kâğıt fabrikaları olduğu gibi, özelleştirilen kâğıt fabrikaları da vardır.
1 ton kâğıt üretimi için 64 ton su tüketilmektedir.
Kimya sanayi: İzmit-İstanbul arasında büyük bir sanayi kuşağı vardır. Lastik, plastik, ilaç, kimyasal madde üretimi en çok burada yapılır. Ayrıca İzmit’te Petkim tesislerinde ve İzmir’de Aliağa tesislerinde çeşitli kimyasal maddeler üretilmektedir.
Maden İşleme endüstrisi (Metalürji):
Demir-çelik fabrikaları: Karabük, Ereğli ve İskenderun’dadır. Türkiye’de demir-çelik endüstrisi fazla gelişmemiştir.
Bakır işleme tesisleri: Samsun, Ergani, Çayeli ve Murgul’da bakır işleme fabrikaları vardır.
Krom işleme tesisleri: Antalya ve Elazığ’dadır.
Çinko, kurşun işleme tesisleri: Keban ve Kayseri’dedir.
Alüminyum tesisleri: Seydişehir’dedir.
Boraks ve asitborik fabrikası: Bandırma’dadır.
Makine endüstrisi: Motor, traktör, pulluk, gübreleme aleti gibi tarımsal aletlerin yapımı Adana, Konya, İzmir, Bursa, istanbul ve Burdur’dadır.
Otomotiv: Bursa, İstanbul, Kocaeli, Aksaray, EsKişehir, Ankara ve Sakarya’dadır.
Demiryolları fabrikası: Eskişehir ve Sivas’tadır.
Vagon fabrikası: Adapazarı’ndadır.
Beyaz eşya fabrikaları: İstanbul, İzmit, Tekirdağ, Manisa, İzmir çevresinde yoğunlaşmıştır.
Tersaneler: Pendik, Tuzla, Ereğli (Zonguldak), Gölcük ve izmir’dedir.
Uçak montaj: Eskişehir ve Ankara
Çimento, cam, seramik endüstrisi: Çimento, tuğla ve kiremit fabrikaları Türkiye’de yaygındır Konya’da krom-manyezit tuğla fabrikası ve Filyos’ta ateş tuğla fabrikası önem taşır.
Cam fabrikaları: İstanbul, Kocaeli, Kırklareli, Bursa Adapazarı, İzmir ve Mersin’dedir.
Seramik fabrikaları: Kocaeli (Yarımca), Bilecik (Bozüyük), Çanakkale, Kütahya, İstanbul’dadır.
