Yüksek basınç alanı ve alçak basınç alanı nedir? Yüksek ve alçak basınç alanları nasıl oluşur, genel özellikleri nelerdir?
Yüksek Basınç ve Alçak Basınç Alanlarının Genel Özellikleri
Yüksek Basınç Alanı (Antisiklon)
1013 mb veya 760 mm’den daha yüksek basınç değerlerinin görüldüğü yerlere yüksek basınç alanı ya da antisiklon adı verilir.
Yüksek basıncın görüldüğü yerlerde alçalıcı hava hareketleri vardır. Burada hareketler sarmal (helezonik, spiral) dönüş şeklindedir.
Alçalan hava, çevreye doğru yayılır. Hava hareketlerinin yönü merkezden çevreye doğrudur.
Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesinden dolayı, merkezden çevreye doğru olan bu hava hareketi yön değiştirir.
Kuzey Yarımküre’de sapma, hareket yönünün sağına doğru, Güney Yarımküre’de hareket yönünün soluna doğru olmaktadır.
Şekilde de görüldüğü gibi hava hareketlerindeki sapma yönü, Kuzey Yarımküre’de saat yönünde; Güney Yarımküre’de saat yönünün tersine doğru olmaktadır.
Yüksek basınç alanlarında alçalıcı hava hareketleri görüldüğünden, havada nem açığı oluşur. Bu nedenle gökyüzü açık ve yağış oluşmaz.
Yüksek başınç alanlarında geceyle gündüz arasındaki sıcaklık farkı fazla olur.
Kışın yüksek basınç alanlarında sıcaklık terselmeleri, ayaz ve don olayı görülür.
Alçak Basınç Alanı (Siklon):
1013 mb’dan daha alçak basınç değerlerine alçak basınç alanı ya da siklon adı verilir.
Alçak basıncın görüldüğü yerlerde yükselici hava hareketleri vardır. Yükselen hava sarmal bir biçimde hareket eder.
Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesinden dolayı, çevreden merkeze doğru olan bu hava hareketi yön değiştirir.
Kuzey Yarımkıüre’de sapma, hareket yönünün sağına doğru, Güney Yarımküre’de hareket yönünün soluna doğrudur.
Yükselen hava soğur ve içindeki nem yoğunlaşır. Alçak basınç alanlarında görülen yükselici hava hareketlerinin etkisiyle gökyüzü bulutlu olur ve yağış olma ihtimali yüksektir.
