19. Yüzyılın Osmanlı tarihi ve siyasi olayları. 19. Yüzyılda Osmanlı Devleti’nin durumu hakkında bilgi.
19. Yüzyıl Osmanlı Tarihi
XIX. yüzyıldaki padişahlar şunlardır:
✓ III. Selim (1789-1807)
✓ IV. Mustafa (1807-1807)
✓ II. Mahmut (1807-1839)
✓ Abdülmecid (1839-1861)
✓ Abdülaziz (1861-1876)
✓ V. Murat (1876-1876)
✓ II. Abdülhamit (1876-1909)
✓ V. Mehmet Reşat (1909-1918)
✓ VI. Mehmet Vahdettin (1918 – 1922)
XIX. YÜZYIL SİYASAL OLAYLARI
Osmanlı Devleti’nin, XVIII. yüzyılda uyguladığı ‘kaybedilen yerleri geri alma’ politikası başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Daha fazla toprak kaybeden Osmanlı Devlet adamları, bunun sonucunda devletin kendi başına topraklarını koruyamayacak kadar güçsüz olduğunun farkına varmıştır. Ayrıca, Fransız ihtilali’nin de etkisiyle Osmanlı Devleti’nde yalnızca askeri alanda Avrupa tarzı ıslahat yapmanın yetersiz olduğu farkedilmiştir.
XIX. yüzyıl, Osmanlı Devleti’nde yeni sorunları da beraberinde getirmiştir. Bu yüzyılda Avrupalı devletler azınlık -haklarını bahane ederek Osmanlı Devleti’nin içişlerine karışmayı ve özellikle Balkan topraklarında bağımsız milli devletler kurulmasını sağlamayı amaçlamışlardır. Ayrıca ekonomik rekabetin artmasının da etkisiyle, kapitülasyonları ve alacaklarını gerekçe göstererek Osmanlı Devleti’nin
iç işlerine karışmışlardır. Bu durum Osmanlı Devleti’nin egemenlik haklarının kısıtlanmasına ve iç sorunların uluslararası sorun haline gelmesine neden olmuştur.
Dağılma Dönemi de denilen XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin izlediği temel politikalar şunlar olmuştur:
✓ Daha fazla toprak kaybetmemek için savunmaya ve askeri düzenlemelere önem verilmiştir. Fakat bu konuda Osmanlı askeri gücünün tek başına yeterli olmadığının görülmesi nedeniyle ‘denge politikası’ izlenmiştir. Buna göre, Osmanlı Devleti’ne bir saldırı olursa, diğer devletlerin bölgedeki çıkarları gündeme getirilerek bu devletlerden yardım alınmaya çalışılmıştır. Denge politikası Osmanlı Devleti’nin parçalanma sürecini yavaşlatmış, fakat yıkılışı engelleyememiştir. Osmanlı Devleti denge politikası uygularken diğer devletlere ekonomik ve siyasi alanlarda tavizler vermiştir. Denge politikası, Osmanlı Devleti’nin askeri ve siyasi alandaki çaresizliğini ortaya koyduğu için devletin uluslararası saygınlığını yitirmesine neden olmuştur.
Dağılma döneminde Osmanlı Devleti, kurumlarda ve toplumsal hayatta kötüye gidişi durdurmak amacıyla her alanda Avrupa’yı örnek alan ıslahatlar yapılmıştır. Daha önceki yüzyıllarda çok sınırlı alanlarda yapılmış olan ıslahatlar dağılma döneminde askeri, ekonomik, kültürel, hukuk, eğitim ve yönetim gibi birçok alanda yapılmıştır.
Bu dönemde Osmanlı Devleti’ni en çok etkileyen dış gelişmeler, Fransız İhtilali ve Sanayi inkılabı’nın ortaya çıkardığı sorunlar olmuştur. Fransız ihtilali’nin ortaya çıkardığı ulusçuluk ayaklanmaları Osmanlı Devleti’nin Balkan topraklarının elden çıkmasında etkili olmuştur. Sanayi İnkılabı sonucunda hammadde ihtiyacının artması ise Osmanlı Devleti’nin hammadde bakımından zengin olan Kuzey Afrika ve Orta Doğu’daki topraklarının elden çıkmasında etkili olmuştur.
