9 sınıf Din Kültürü dersi Temizlik ve İbadet Konusu kısaca özeti. Temizlik ibadet ilişkisi nedir, açıklaması, kısa konu anlatımı.
TEMİZLİK VE İBADET (9. SINIF)
* İbadetin Anlamı:
ibadetin sözlük anlamı; boyun eğme, itaat etme, saygı duyma, kulluk etmedir. İslam’daki anlamıyla; insanın Allah’la iletişim kurması, ona karşı borcunu ödemesi ve teşekkürünü sunmasıdır, iyi amaçlı yapılan her türlü davranış ibadettir. İslam’daki ibadetlerden; namaz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek, hacca gitmek farz olan ibadetlerdir.
Yapılışları bakımından ibadetler 3’e ayrılır:
Beden ile yapılan, mal ile yapılan, hem beden hem mal ile yapılandır.
Beden ile yapılan; namaz kılmak, oruç tutmak
Mal (servet) ile yapılan; zekât ve sadaka vermek
Hem beden hem mal (servet) ile yapılan; hac ibadetidir.
*İbadetlerin yapılış amacı:
ibadetler davranışlarımızda olumlu yönde değişikliğe sebep olursa amacına ulaşmış olur. Yani ibadetler Allah için yapılır fakat faydası insanlar içindir. İbadetler insanlar arasındaki toplumsal denge ve birlikte yaşama kültürünü etkinleştirir.
*İbadet-temizlik ilişkisi:
İbadetlerin yapılışında temizlik zorunlu kılınmıştır. Namaz kılarken, Kur’an okurken abdest alırız. Temizlik sadece bedeni temizlemek olarak algılanmamalıdır. Manevi kirlerden arınmak (düşünce temizliği) da önemli bir temizlik türüdür ve bu temizlik İslam’da “tövbe” ile karşılık bulur.
Temizlik 5’e ayrılır: Beden temizliği, boy abdesti (gusül), abdest, teyemmüm, çevre temizliği
1. Beden temizliği:
Birçok hastalığın sebebi mikroplardır. Onların hastalığa sebep olmaması için bedenin düzenli olarak temizlenmesi dinimizde gerekli görülmüştür.
2. Gusül (Boy Abdesti):
Ergenlik dönemine girmiş her Müslüman’ın temizlenmek için yapmış olduğu bir ibadettir. Üç tane gerekliliği vardır:
1. Ağzı yıkamak
2. Burnu yıkamak
3. Bütün vücudu yıkamak.
3. Abdest:
Namaz abdesti olarak da adlandırılır.Bazı ibadetleri (namaz kılmak, Kur’an okumak) yapabilmemiz için gerekli olan bir temizlik türüdür. Dört tane gerekliliği vardır:
1. Elleri ve kolları yıkamak
2. Yüzü yıkamak
3. Başımızın dörtte birini mesh (yüzeyini yıkamak) etmek,
4. Ayakları yıkamak.
Bu gerekliliklerin dışında, Peygamber’imizin uygulamasında gördüğümüz ve müslümanların geneli tarafından yapılan tercihen ağzı, burnu, kulakları yıkamak ve boynu mesh etmek de bütüncül bir abdest almamızı sağlar.
Abdest; vücudumuzda kanama olduğunda, tuvalet gibi insani ihtiyaçlarımızı giderdiğimizde bozulmuş olur.
4. Teyemmüm:
Suyun olmadığı, kullanılamadığı ya da suya yaklaşılamayan durumlarda namaz abdesti ve boy abdestinin yerine kullanılabilen toprak veya toprak cinsi bir şeyle yapılan temizlik türüdür. Suyun kullanılması veya engelin kalkması ile geçerliliği ortadan kalkar. Yapılışında, eller toprağa değdirilerek yüz ve kollar mesh edilir.
Teyemmüm abdesti, suyun bulunmasıyla bozulmuş olur. Bu süreçten sonra yeni bir ibadet yapmak için namaz abdestinin alınması gerekir. Ayrıca namaz abdestini bozan bütün durumlar teyemmüm abdestini de bozar. Boy abdestini bozan bütün durumlar namaz abdestini de bozar.
Not: Bütün abdestlerirı başında niyet yapılır.
5. Çevre Temizliği:
İçinde yaşadığımız, insanlarla ortak kullandığımız ev, sokak, iş yeri gibi her türlü ortama çevre denir. Başkalarıyla paylaştığımız bu ortak alanları temiz tutmamız dinimizce gerekli görülmüştür. İnsana ve değerlerine saygı, dine ve değerlerine saygıdır. Örnek insan olabilmek, örnek bir çevreye sahip olmayı gerektirir.
