Siklon nedir? Siklon fırtınası nasıl oluşur? Siklonun özellikleri, çeşitleri, siklon hakkında bilgi.
Siklon; Atmosferde bir alçak basınç alanında hızla dönen rüzgârların oluşturduğu meteoroloji olayı, fırtınadır. Aşağı atmosferin değişik düzeylerinde havanın önemli bir dönme hareketine bağlı olan hareketli alçak basınç alanları siklon özellikleri taşırlar; bunlar Kuzey yarıkürede saat ibrelerinin ters yönünde oluşurlar, Güney yarıküredeyse saat ibrelerinin yönündedirler. Ilıman bölgelerde, birbiriyle çatışan, kutup kökenli soğuk hava ile dönence kökenli sıcak hava sınırında oluşan bu hareketli alçak basınç alanları, bulutlar, yağışlar ve fırtınalarla atmosfer bozukluklarını da birlikte getirirler.
Siklon
Bununla birlikte siklon terimi, çoğunlukla, yerkürenin sıcak bölgelerinin küçük alçak basınç alanlarını belirtmek için kullanılır. Bunlar genellikle şiddetli etkileri görülen tropikal siklonlar’dır. Tropikal siklon küçük çaptadır (birkaç yüz km) ve merkezdeki en düşük basınç, 900 milibara (675 mm cıva) kadar alçalabilir; oysa normal atmosfer basıncı 1 013 milibardır (760 mm cıva). Tropikal siklon, 200 km/s’i geçebilen çok şiddetli rüzgârları da beraberinde getirir. Olayın yer değiştirme hızı, nispeten düşüktür (20-50 km/s); bazen fırtınaların eşlik ettiği sağnak yağmurlar kaydedilir. Merkezde siklon, rüzgârın zayıfladığı ve gökyüzünün az ya da çok açıldığı birkaç km çapında bir bölge oluşturur: Buna siklonun göz’ü denir.
Nerede Oluşur ve Ne Kadar Sürerler?
Siklonlar, özellikle denizin (ve temas halinde olduğu havanın) sıcaklığının yüksek tabakalardaki havanın sıcaklığına oranla çok yüksek olduğu tropikal bölgelerde oluşurlar, bu durum da büyük miktarda su buharına yol açan şiddetli yükselmelere neden olur. Söz konusu koşul özellikle, her iki tropikal bölgede sıcak mevsim süresince gerçekleşir. Buna karşılık, hava sıcaklığının gerekli eşiklere ulaştığı Kuzey Büyük Okyanus’un orta kesimi, Büyük Okyanus ve Kuzey Atlas Okyanusu, siklonların bulunmadığı bölgelerdir.
Siklonun varlık gösterme süresi, ortalama sekiz gün kadardır; bu süreden sonra, alçak basınç alanı yayılır ve ona eşlik eden olaylar şiddetlerini hızla yitirirler. Tropikal siklonlar, Antil denizi kıyılarının yakınından geçtikten sonra, güçlerini yitirmiş olarak, Atlas Okyanusu’nda düzensiz hava akımları içine girerek kuvvetli fırtınalar biçiminde Avrupa kıyılarına kadar ulaşabilirler. Bu tür siklonlara bazen tayfun (Çin Denizi) ya da hurricane (ingilizce konuşulan ülkeler) denir.
