İnsan faaliyetleri doğal koşulları nasıl etkiler? Bu etkilere verilebilecek örnekler nelerdir? Açıklaması.
İNSANIN DOĞAYA ETKİSİ;
- Yüzey şekillerine etkisi;
Kanal yapımı, suni limanlar, tüneller, yeraltı ulaşımı, taraça ve setler, yerleşmeler, deniz doldurma - Sular Üzerinde Etkisi;
Sulama kanalları, barajlar, suların kirlenmesi, akarsuların ulaşım için düzenlenmesi - Mikroklimatik değişiklikler;
Hava kirliliği, sera etkisi, ozon tabakasının incelmesi - Bitki Örtüsü ve hayvanlar üzerinde etkisi;
Park ve bahçeler, bitki örtüsü tahribi, tarım arazisi açma, aşırı otlatma, ağaçlandırma, kültür balıkçılığı, bataklık kurutma
ÖRNEKLER;
Manş Tüneli;
Manş Denizi Atlas Okyanusu’nun, ingiltere ile Fransa’yı birbirinden ayıran kolu olup genişliği batıda 180 km iken, doğuda 33,7 km’ye düşer. Doğusundaki Dover Boğazı ile Kuzey Denizine açılan Manş tüneli, 89.900 km2’lik yüzölçümüne sahiptir. Manş tüneli dünyanın en uzun su altı tünelidir. Tünelin su altındaki bölümü 38 km’dir.
Kalifornia’daki Central Valley Projesi
Kalifornia da eskiden çöl alanı olan Central Valley verimli bir tarım alanına dönüşmüştür. Barajlar, sulama tesisleri, kanallar yapılarak turunçgiller yetiştirilmeye başlanmış, hayvanlar için otlak alanları oluşturulmuştur. Proje maliyetinin yüksek olması nedeniyle arazide yüksek verim elde edilen ve değer taşıyan ürünler yetiştirilmektedir. Nüfusun ve kentleşmenin artması bölgede olumsuz sonuçlar doğurmuştur.
Libya Yapay Nehir Projesi
1984 yıtında başlayan proje dünyanın 8. büyük projesi ve en büyük su nakil projesi olarak bilinmektedir. Yapay nehir projesi 4/3 ü çöllerle kaplı olan Libya’nın çölün altındaki nehir sularının hazırlanan göllerde depolanarak çevre şehirlere ve tarım alanlarına ulaştırılması projesidir. Önceden kısıtlı olan tarım alanları artık oldukça artmış, çorak olan yerler yeşillenmiş ve daha önce üretilemeyen sebze ve meyveler yetiştirilmeye başlanmıştır. Proje tamamlandığında çöl bölgesinde günde 5 milyon m3 su taşınacak, ekilebilir alanlar 150.000 hektar artacaktır.
Hollanda Kıyıları
Hollanda; yoğun nüfusa sahip ve bu nüfusunun yaklaşık % 60’a yakın oranı kıyı alanlarında yaşayan deniz seviyesine yakın ve bazı alanları deniz seviyesinin altında olan bir ülkedir. Ülkenin büyük bir kesimi, taşkınlara karşı doğal ve yapay birimlerden oluşan bir kıyı savunma yapısı ile korunmaktadır. Çağlar boyunca bu düşük yükseltili bölgede yaşayan kişiler, denizden gelen tehditlere yüzyüze kalmaktadırlar. Bu nedenle, arazi ıslahı (denizden kazanım), taşkın koruma sahaları yapımı (polder), set inşaatı ve deniz seviyesinin kontrolü ile ilgilenmek zorunda kalmışlardır. Kıyı alanındaki Hollanda yerleşimleri; neredeyse yarısını barajlar ve setlerin koruduğu 451 km.’lik kıyı çizgisi boyunca, Dünya’daki en kapsamlı kıyı savunma sistemini kullanmaktadır
