Dalyan nedir ne demektir? Dalyanlar ne işe yarar? Dalyanda balık nasıl avlanır? Dalyan çeşitleri nelerdir?
Balık avında, deniz veya ırmaklarda ağlarla kurulan büyük ve sabit tuzaklara «dalyan» denir. Kurulduğu sulara ve yakalanacak balıklara göre birçok çeşidi vardır.
Bizde kullanılan dalyanlar deniz dibine çakılı direklere tutturulmuş ağlarla yapılır. Batı Akdeniz memleketlerindeki dalyanlarda ise direk kullanılmaz, ağlar büyük mantar-lara tutturularak denize salıverilir.
Dalyanlar gene! olarak geçici balıkları avlamak için, onların çoğunlukla geçtikleri yerlere kurulursa da bazan yerli ve gezici balıklar için de dalyan kurulur. Yalnız dalyan her suda kurulmaz. Bir dalyan yılda binlerce* lira masrafa mal olur, devamlı olarak 15-20 tayfa çalıştırmayı gerektirir. Bu bakımdan, dalyan tam yerine kurulmazsa balık tutulmaz, sahibine büyük zarar verir.
Dalyanda Balık Nasıl Avlanır
Dalyanlar denizde ve tatlı suda kurulanlar olmak üzere başlıca iki kısımdır. Deniz dalyanları kıyıdan birkaç yüz kulaç açıkta, tatlı su dalyanları ise göl ve nehirlerin ağızlarında kurulur.
Her dalyanın, dört yanı ağlarla kapalı, bîr tuzak kısmı vardır. Bu kısmın bir açık yeri olur. Buna «dalyanın ağzı» denir. Çok defa dalyanın ağzı ile kıyı arası düz bir ağla kapatılır, buna «kıyı germesi» denir. İki dalyanın arasını kapatan germeye «ara germesi», dalyanın ağzından açık denize doğru uzıyan germeye de «deniz germesi» adı verilir.
Balıklar bu germelere vardıkları zaman geçemez, germe boyunca giderek dalyanın tuzak kısmına girerler. Bazı dalyanların bu kısmında ayrı bir bölme daha vardır. Bu bölmelere «hazne» denir. Haznelerin gene ağdan kapağı vardır. Bir kısım daylanların ağzında ihtiyat tedbiri olarak bir «alberaber» ağı bulundurulur. Bol balık gelir de bunların önemli bir kısmı ağızda kalırsa dalyan reisi «alberaber» emrini verir. Birkaç balıkçı bir kayığa atlıyarak, hemen bu alberaber ağını çekip dalyanın ağzını kapatır, türlü vasıtalarla gürültü patırtı ederek balık sürüsünü dalyanın içine sokarlar. Dalyanların ağzında bir gözetleme yeri bulunur. Reis buradan devamlı olarak suları gözetler. Kalın bir seren üzerinde bulunan bu gözetleme yerinin yüksekliği büyük dalyanlarda 15 metredir.
Yaz dalyanları nisanda kurulur, ağustosun on beşinde kaldırılır. Kış dalyanları da ağustosta kurulup şubatta kaldırılır.
Dalyan Çeşitleri Nelerdir?
