Akrostiş nedir? Akrostiş şiir nasıl yazılır? Bu makalede akrostişin tanımını öğrenebilir, akrostiş şiirlerin nasıl yazıldığını adım adım keşfedebilirsiniz. Ayrıca örneklerle akrostiş şiirlerin güzelliklerini keşfedin.
Kaynak: pixabay.com
Akrostiş, bir şiir veya yazıda, her dize veya her satırın ilk harflerinin birleşerek belli bir kelime, cümle veya isim oluşturduğu bir yazı tekniğidir. Bu teknikte, bir kelime veya ifade seçilir ve her dize veya satırın baş harfi, seçilen kelimenin harflerinden birini oluşturur. Akrostiş, yazıya estetik bir öğe katmak veya bir düşünceyi vurgulamak için kullanılır.
Örnek olarak, “SEVGİ” kelimesiyle bir akrostiş örneği verebilirim:
Seslenir yürekten duygularımız
En güzel armağan, sevgi bize
Varlığıyla aydınlatır dünyamızı
Gözlerde parlayan umut ışığı
İçimizde büyüyen sonsuz değer
Bu örnekte, her dize SEVGİ kelimesinin baş harfiyle başlamaktadır ve bu da akrostiş tekniğini kullanıldığını göstermektedir. Akrostiş, şiir, şarkı sözü, övgü veya anma yazıları gibi birçok farklı yazı türünde kullanılabilir ve yaratıcılığa dayalı bir ifade biçimidir.
Akrostiş; Mısraların ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru okunduğu zaman bir ad veya kelime meydana çıkacak şekilde tertiplenmiş şiirlere «akrostiş» denir. Yunanca «uc mısra» demektir. Çok eskiden beri kullanılagelmiş bir nazım şeklidir. Bilhassa Büyük İskender devrinde Yunanlılar arasında pek yaygındı. Ennius ve Plautus adlı Latin yazarları da eserlerinin adlarını başta akrostiş tarzında şiirle vermişlerdir.
Bazı akrostişlerde mısranın başındaki harflerden olduğu gibi mısranın sonundaki harflerin alt alta okunmasından da bir anlam çıkar. Üçlü akrostişlerde ise mısra, ortasında da alt alta okununca bir anlam verecek şekilde yazılır. Bizde daha çok halk edebiyatı ve tasavvuf edebiyatında akrostişe rastlanır. Divan edebiyatı şairleri de bu tarza büsbütün yabancı kalmamışlardır. Doğu edebiyatında akrostişe «müveşşah» denir; divan edebiyatında ise «istihraç» adı altında akrostiş yazılmıştır.
Hami’nin bir şiirinin tek sayılı mısralarının ilk harfleri alt alta okununca: «Mir-i Muhyittin Efendidir gül-i gülzar-ı can», Çift sayılı beyitlerinin ilk harfleri alt alta okununca da: «Bülbül-i şuridesidir Hami-i şirin-zeban» mısraları çıkmaktadır. Bir zamanlar akrostişli güftelerin bestelenerek şarkı haline getirilmesi de pek moda olmuştu.
BİR AKROSTİŞ ÖRNEĞİ
İşte “NKFU – EN Kapsamlı Blog Sitesi” için bir akrostiş şiir:
Nitelikli içerikler sunar, bilgi dolu yazılarla aydınlatır
Kapsamlı bir platform, her konuda bilgilendirir bizi
Farklı perspektifler sunar, zenginlik katar bilgi dünyamıza
Uzman yazarlarıyla kaliteli bir kaynak, doğru bilgiye ulaştırır bizi
NKFU’nun EN Kapsamlı Blog Sitesi sloganını temsil eden bu akrostiş şiir, çeşitli konularda nitelikli ve kapsamlı bilgiler sunan bir platformu yansıtmaktadır.
Lal olur bülbüL, açar gönce, dudak hayran olur
Elde mızrab ürperir tellerde hoş seyran olur
Mest eder her beste ruhu çağladıkça nağmeler
İnce bir kudretle hisler şi’r olur,, elhan olur
Anlatılmaz bir güzellik nazlı bir zevk-i tarap
Titreşir dillerde binbir nağme pür-lem’an olur
Layıkı takdir ü tekrimdir o üstad Lem’i kim
Iztırabı, neş’esi dilden dile destan olur.
(Şair Vecdi Bingöl’ün, bestekar Lem’i Atlı için yazdığı bu şiir Lem’i Atlı tarafından bestelenmiştir.)
Akrostiş Şiir Yazma Tekniği, Akrostiş Şiir Nasıl Yazılır?
Akrostiş şiir yazma tekniği, her dize veya satırın baş harflerinin birleşerek belli bir kelime, cümle veya isim oluşturduğu bir şiir yazma yöntemidir. İşte adım adım bir akrostiş şiir yazma süreci:
Konu veya Tema Seçimi: İlk adım, yazmak istediğiniz şiirin konusunu veya temasını belirlemektir. Seçtiğiniz konuya veya tema hakkında düşüncelerinizi ve duygularınızı organize edin.
Ana Kelime veya Cümle Seçimi: Şiirinizi oluşturacak olan ana kelime veya cümleyi seçin. Bu, her dize veya satırın baş harflerini oluşturacak olan kelime veya cümledir.
Kelimelerin Bulunması: Seçtiğiniz ana kelime veya cümledeki harflerden başlayarak, her harf için uygun kelimeler veya cümleler düşünün. Bu kelimeler veya cümleler, seçtiğiniz konu veya tema ile ilgili olmalıdır.
Şiirin Yapısının Oluşturulması: Şiirinizi oluşturacak olan her dize veya satırı yazarken, harfleri sırasıyla kullanarak akrostiş öğesini yerine getirin. Her dizede baş harfler doğru sırayla ilerlemeli ve seçtiğiniz ana kelime veya cümleyi oluşturmalıdır.
Şiirin Tamamlanması: Tüm dizeleri tamamladıktan sonra, şiirinizi gözden geçirin ve düzenlemeler yapın. Anlamı ve akışı iyileştirmek için gerektiğinde kelimeleri veya dize yapılarını değiştirebilirsiniz. İşte basit bir örnek:
Güneş doğarken ufuklarda parlar
Ümit dolu yüreklerde yeniden
Zamansız aşkların şarkısı olur
Etkileyici dans eder hayallerde
Lebi derya renklerin eşsiz uyumuyla büyüler
Bu örnekte, “GÜZEL” kelimesiyle bir akrostiş şiir örneği verilmiştir. Her dize baş harfiyle “GÜZEL” kelimesini oluşturur.
Akrostiş şiir yazma teknigi, yaratıcılığınızı kullanmanıza ve duygusal veya estetik bir etki yaratmanıza olanak tanır. Dilediğiniz konu, duygu veya tema üzerine akrostiş şiirler yazabilirsiniz. Bir tane daha örnek:
İşte “NKFU” için bir akrostiş şiir:
Nefes alıyorum her an, sağlığımı koruyorum
Kendime değer veriyorum, sağlıklı bir yaşam sürüyorum
Farkındalığım artıyor, sağlık bilincim yükseliyor
Uzaklaştırıyorum kötü alışkanlıkları, sağlığımı destekliyorum
NKFU’yu temsil eden bu akrostiş şiir, sağlık ve kendine değer verme temasına odaklanıyor.
