Akım Nedir? (Bilimsel)

0
Advertisement

Bilimsel anlamda akım nedir? Fizik, Meteoroloji ve Hidroloji’de akım ne anlama gelmektedir ve kısa açıklamaları

Fizik : Sıvı ve gaz durumunda akışkanlarla tanecik ya da taneciksi cisimlerin, belirli bir yol izleyerek sürekli yer değiştirmelerini vurgulayan deyim. Su akımı, hava akımı, elektrik akımı gibi değişik olaylar için ayrı ayrı incelenen “akım” olayı, bu bakımdan genel bir kavramdır. Fizikte akım olayını belirlemek için akım şiddeti, akım yoğunluğu, akım gücü, akım direnci, akım çizgisi, akım yönü gibi büyüklükler kullanılır. Fiziğin önemli uğraş alanlarından birisi de elektrik yüklü taneciklerin hareketleridir. Elektrik akımı bunlardan birisidir. Elektrik akımından akışkanların hareketleri de, kendilerine uygun bazı yasalarla düzenlenir. Türbülans ve laminar akım, akışkanların hareketlerine özgü akım türlerindendir.

Hidroloji : Bir akarsuyun herhangi bir kesiminden 1 saniyede geçen su miktarı. İklim koşulları, beslenme alanı (akaçlama havzası) akarsuyun akımını etkiler. Akarsuyun akımı mevsim değişiklikleriyle de (buharlaşan, eriyen kar ve buz sularının katılması) etkilenir. Akım m3/sn olarak gösterilir. Akım, ortalama, en az (minimum), en çok (maksimum) olarak hesaplanabileceği gibi aylık ve yıllık olarak da gösterilebilir.

Meteoroloji : Atmosferdeki hava kütlelerinin yer değiştirmesi. Hava akımlarının temel oluş nedeni güneş enerjisidir. Güçlü güneş ışınlarının etkisindeki bölgelerde hava yükselerek alçak basınç alanını (ekvator vb), serin bölgelerdeyse alçalarak yüksek basınç alanını (kutuplar vb) oluşturur. Kuram açısından hava kütlelerinin ekvatordan kutuplara doğru, atmosferin üst kesimlerinde yer değiştirmesi gerekir. Ancak atmosferdeki hava akımları dünyanın dönme hareketinden etkilenir (Coriolis etkisi). Dünya, hareket durumundaki havanın ters yönünde döner. Bu dönüş Coriolis gücü denilen yön sapmalarını oluşturur. Bu sapma, rüzgarın estiği yöne sırt verildiğinde kuzey yarım kürede sola doğrudur. Hava akımları Buys Ballot kuramına göre yüksek basınç alanından alçak basınç alanına doğrudur. Bu kurama göre, kuzey yarımkürede rüzgâra sırtını veren kişinin solunda alçak basınç, sağında yüksek basınç bulunur. Güney yarıkürede yine bunun tersi söz konusudur. Bu hava akımları dünyadaki temel rüzgâr sistemlerini oluştururlar. Enerji dengesindeki değişiklikler, hava akımlarının yönünde sapmalar yaratarak yöresel rüzgâr sistemlerini oluşturur.


Leave A Reply