Güney Anadolu Bölgesinde yer alan ve Nur Dağları olarak da bilinen Amanos Dağları hakkında bilgiler.
Güney Anadolu Bölgesi dağları’ndandır. Kahramanmaraş yakınlarındaki Ahır Dağı’ndan başlayarak güney-batıya doğru, Hatay ili toprakları boyunca uzanır, Hınzır Burnu’nun güney-batısında, Akdeniz kıyılarında sona erer.
Amanos Dağları’nın kapladığı alan 4.000 km. karedir. 15-30 km. genişliğinde olan dağların uzunluğu 175 km. kadardır.
Bazen bu dağlar için genel olarak kullanılan «Gavur Dağları» adı daha çok kuzeydoğu kesimine aittir. Amanos Dağları’na Nur Dağları, Kızıldağ, Elmadağı gibi adlar verilirse de bunlar daha çok dağların çeşitli bölgelerinin adlarıdır.
Toroslar’ın güney-batıya doğru uzanan bir kolu olan Amanos Dağları’nın en yüksek yeri Düldül Dağı’dır (2.600 m.). Düldül Dağı’nın arkasından gelen diğer yüksek tepeler Daz Dağı (2.250 m.)., Karlıktepe (2.230 m.), Mığırtepe (2.262 m.) dir.
Amanos Dağları’nın 900 metreden yüksek yerleri zengin ormanlarla kaplıdır. En çok rastlanan ağaç çamdır. Sonra gürgen ve meşe gelir. Bu bölge devamlı rutubetli olduğundan yerleşmeye pek elverişli değildir. Buna karşılık, dağlardaki güzel yaylalar civar şehirler için birer sayfiye yeri teşkil eder.
Amanos Dağları orman bakımından zengin olduğu gibi maden bakımından da zengindir. Bu dağlardaki madenler arasında krom ve manganez en başta gelir.
Amanos Dağları’nı çevresindeki bölgeye bağlayan bazı önemli geçit yerleri vardır. Bunların başlıcası Amanos Geçidi ‘dir. Bu geçide eski çağlarda «Amanica Pylae» denirdi. Toprakkale-Osmaniye demiryolu buradan geçer.
Diğer önemli bir geçit de eski çağlarda «Pylae Ciliciae (yahut) Porteila» diye anılan Sakaltutan Geçîdi’dir, Burası İskenderun’un kuzeyindedir. Bunlardan başka iki önemli geçit daha vardır.
Dağların her iki yamacından akan dereler arasında doğu yamaçlarından gelen dereler Asi nehrini besler. Asi nehri, bu dağların hemen doğu etekleri boyunca, Akdeniz’e dökülür. Dağların batı yamaçlarından akan dereler ise Ceyhan nehrine karışır.
