Astronomi Nedir? Neyi İnceler? Önemli Bilim İnsanları ve Dönemler

0
Advertisement

Astronomi nedir ve neyi inceler? Astronomiye katkısı olan önemli bilim adamları, tarihçesi, gelişimi hakkında bilgi.

Astronominin Tarihsel Gelişimi - Astronomi Nasıl Bir Bilim Dalıdır?

Kaynak: pixabay.com

Teleskop ve insansız uzay araçları gibi cihazları kullanarak; gezegenler, yıldızlar, kuyruklu yıldızlar ve kara delik benzeri uzay objelerinin bilimsel olarak çalışılmasına astronomi denir.

İlk uygarlıklar, mevsimlerin gelişini, yıldızları ve gezegenleri gözlemleyerek tahmin ediyorlardı. Ancak; yıldızları ve gezegenleri bir bilim olarak ele alan ilk uygarlık Antik Yunan olmuştur. Astronomi kelimesi “yıldız kanunları” anlamına gelen, Yunanca, iki kelimeden gelmektedir.

KOPERNİK’TEN (COPERNİCUS) EİNSTEİN’E

Modern astronomi Nicolaus Copernicus ile başlar. Yapmış olduğu çalışmalar ile güneş sistemimizin merkezinde, sanılanın aksine; dünyanın değil güneşin olduğunu keşfetmiştir. Fikirleri öldüğü yıl olan 1543’te yayınlanmıştır. Galileo Galilei, 1610 yılında, yeni icat etmiş olduğu teleskopu kullanarak Copernicus’un iddialarının doğruluğunu tespit etti. 1667 yılında Isaac Newton, cisimlerin yere nasıl düştüğünün açıklaması olarak, yerçekimi kanununu ileri sürdü. 1915 yılında Albert Einstein, kara delik ve Bing Bang gibi fikirlerin önünü açacak yeni bir yerçekimi teorisi yayınladı.

Albert Einstein

  • Gezegenlerin güneşin yörüngesinde döndüğünü Nicolaus Copernicus keşfetmiştir.
  • Johannes Kepler gezegenlerin eliptik yörüngelerde döndüğünü iddia etmişti.
  • Teleskopu ilk kez kullanan gökbilimci Galileo Galilei‘dir.
  • Yerçekiminin kozmik objeleri nasıl etkilediğini Isaac Newton tanımlamıştır.
  • Edmund Halley, 1682’de görülen kuyruklu yıldızın 1758 yılında tekrar görüneceğini tahmin etmişti.
  • Albert Einstein uzay ve zaman ile ilgili önemli teoriler geliştirmiştir.

GEZEGENLERE GÖNDERİLEN SİNYALLER

Bugünkü gökbilimciler, Dünyanın güneş sistemimizdeki diğer gezegenlere olan uzaklıklarını hesap edebilmek için gezegenlerin yüzeylerine radar sinyalleri göndermektedir ve sinyalin Dünya’ya dönüşünün ne kadar zaman aldığını ölçmektedirler. Uzak yıldızlara olan uzaklık parlaklıklarına bakılarak hesaplanacağı gibi, ıraklık açısı adı verilen bir yöntem kullanılarak da hesap edilebilir.

Advertisement

Iraklık açısı: Yakın yıldızlar arasındaki mesafeler, yılın değişik zamanlarındaki pozisyonlarının bulunması ve basit bir geometrik eşitliğin kurulmasıyla hesaplanabilir. Iraklık açısı ne kadar büyükse, yıldız o kadar yakındır.

Astronominin Tarihsel Gelişimi - Astronomi Nasıl Bir Bilim Dalıdır?

Kaynak: pixabay.com

IŞIK YILI

Güneşimize en yakın yıldız olan Proxima Centauri’nin uzaklığı 42 milyon kilometreden fazladır. Yıldızlara olan uzaklıklar ışık yılı ile ölçülür (ışık bir yılda 9.46 trilyon kilometre yol alır). Proxima Centauri 4.26 ışık yılı uzaklıktadır ve bu durumda; onun ışıklarının Dünya’ya ulaşabilmesi için gerekli olan süre 4 sene 3 ay olacaktır.

YILDIZ IŞIKLARININ SIRLARI

Uzaydaki objelerin ısıları ve kimyasal yapıları, yaymış oldukları radyasyona bakılarak anlaşılabilir. Bu radyasyon; ışık, radyo dalgaları, mikro dalgalar, kızıl ötesi ışınlar, ultraviole ışınlar, X ışınları ve gama ışınlarından oluşur. Gökbilimciler kozmik radyasyonu inceleyebilmek için, gözlemevlerin de bulunan, optik ve radyo teleskopları ile spektroskoplar (radyasyon dedektörü) kullanırlar.

İNSANSIZ UZAY ARAÇLARI

Gezegenlere mürettebatsız uzay gemilerinin gönderilmesi, çok ileri teknikler gerektirir. Bir gezegenin yüzeyine inerek veya gezegen yüzeyine başka bir araç göndererek, dünyaya bilgi taşımak amacıyla yola çıkan uzay gemileri üzerlerine yerleştirilen roketler yardımıyla uzaya ulaşırlar.

Hubble Uzay Teleskopu

Hubble Uzay Teleskopu (Kaynak : pixabay.com)

1997 yılında insansız bir uzay aracı Jüpiter’in toz bulutuna girdi ve ilk uzaktan kumandalı robot uzay aracı Mars’ın etrafında dolaştı. 2004 yılında iki keşif aracı, koşulların yaşamaya müsait olup olmadığının anlaşılabilmesi için, Mars yüzeyinde iki farklı noktada inceleme yaparak iklim değişikliklerini ve suyun yapısını araştırdılar. Aynı yıl, bir uzay gemisi Satürn’e ve uydusu Titan’a gitti. Dört yıl gezegenin yörüngesinde kaldıktan sonra, Satürn’ün en büyük uydusu olan Titan’a, bir insansız uzay aracı; 2005 yılı başında iniş yaptı.

_ÖNEMLİ GÜNLER_

  • Milattan Önce 3000 yılında bilinen ilk astronomi kayıtları Babiller tarafından tutulmuştur.
  • Milattan Önce 125 yılında Hipparchus yıldızları parlaklıklarına göre gruplandırmıştır.
  • 1543’de Copernicus, Dünya’nın Güneş’in yörüngesinde olduğunu öne sürmüştür.
  • 1600’de Kepler, gezegenlerin Güneş’in yörüngesinde elipsler çizdiğini keşfetmiştir.
  • 1781’de Herschel Uranüs’ü keşfetmiştir.
  • 1846’da Neptün keşfedildi.
  • 1908’de Büyük ve küçük yıldızlar ilk kez not edilmiştir.
  • 1930’da Clyde Tombaugh Plüton’u keşfetmiştir.
  • 1938’de Uzaydan gelen radyo dalgaları fark edilmiştir.
  • 1955’de İngiltere’deki Jodrell Bank’ta 76 metrelik radyo teleskopu kurulmuştur.
  • 1997’de insansız bir uzay aracı, data toplamak amacıyla, Jüpiter’in atmosferine girmiştir. Mars’a ilk inen keşif aracı Sojourner’dir.
  • 2004’de Spirit ve Opportunity keşif araçları Mars’a inmiştir. Cassini uzay gemisi Satürn’e ulaşmıştır.

Advertisement


Leave A Reply