Ayak uyuşması nedi ve neden olur? Ayaklarda his kaybının nedenleri, belirtileri, teşhis ve tedavi seçenekleri nelerdir?
Ayak uyuşması nedir?
Ayaklarınız, sıcak yüzeylerden kaçınmak ve değişen arazide gezinmek için dokunma duyusuna güvenir. Ancak ayağınızda uyuşma yaşarsanız, ayağınızda çok az his vardır veya hiç his yoktur.
Ayağınızdaki uyuşma geçici bir durum olabilir veya diyabet gibi kronik bir durumun sonucu olabilir. Semptom da ilerleyici olabilir. Ayağınızdaki hisleri kaybetmeye başlayabilir, sonra zaman geçtikçe yavaş yavaş daha fazla his kaybedebilirsiniz. Ayağınızdaki uyuşma için tıbbi tavsiye almak ilerlemesini yavaşlatmaya veya geciktirmeye yardımcı olabilir.
Ayağınızdaki uyuşukluğun belirtileri nelerdir?
Ayağınızdaki uyuşmanın başlıca semptomu, ayağınızdaki hissi kaybetmektir. Bu, dokunma ve denge hissinizi etkiler çünkü ayağınızın yere karşı konumunu hissedemezsiniz.
Duyum kaybı ayağınızdaki uyuşukluğun ana belirtisi olsa da, bazı ek anormal duyular yaşayabilirsiniz. Bunlar:
- diken diken olduğunu
- iğne ve iğneler hissi
- karıncalanma
- zayıf hissetme ayak veya ayaklar
Bu ek belirtiler, doktorunuzun ayağınızdaki uyuşmaya neyin sebep olduğunu teşhis etmesine yardımcı olabilir.
Ayağınızda uyuşmaya ne sebep olur?
Vücudunuz, parmaklarınızın ve parmaklarınızın uçlarından beyninize ve tekrar sırtınıza giden karmaşık bir sinir ağıdır. Ayağa giden bir sinirin hasar görmesi, tıkanması, enfeksiyonu veya sıkışması durumunda, ayağınızda uyuşma yaşayabilirsiniz.
Ayağınızda uyuşmaya neden olabilecek tıbbi durumlar şunları içerir:
- alkolizm veya kronik alkol kötüye kullanımı
- Charcot-Marie-Tooth hastalığı
- diyabet ve diyabetik nöropati
- donma
- Guillain-Barré sendromu
- fıtıklaşmış disk
- Lyme hastalığı
- Morton’un nöroma
- multipl Skleroz
- periferik arter hastalığı
- periferik vasküler hastalık
- siyatik
- zona hastalığı
- kemoterapi ilaçlarının yan etkisi
- omurilik yaralanması
- vaskülit veya kan damarlarının iltihabı
Uzun süreli oturma dönemlerinden sonra ayağınızda uyuşma da yaşayabilirsiniz. Bu his kaybı, siz otururken ayağa giden sinirlerin sıkışması nedeniyle oluşur. Ayağa kalktığınızda ve kan akışı geri geldiğinde, ayağınız uyuşmuş gibi hissedebilir. İğne ve iğneler hissi genellikle dolaşım ve his ayağınıza dönmeden önce gelir.
Ayağımda uyuşma için ne zaman tıbbi yardım almalıyım?
Ayağınızda aniden ortaya çıkan ve nefes almada güçlük gibi diğer semptomlarla birlikte ortaya çıkan uyuşukluk endişe kaynağı olabilir. Ayağınızda aşağıdaki belirtilerin yanı sıra uyuşma yaşarsanız derhal tıbbi yardım alın:
- bilinç bulanıklığı, konfüzyon
- konuşma zorluğu
- baş dönmesi
- mesane veya bağırsak kontrolü kaybı
- birkaç dakika veya saat içinde başlayan uyuşma
- vücudun birden fazla bölümünü içeren uyuşma
- kafa travması sonrası ortaya çıkan uyuşma
- Şiddetli başağrısı
- nefes darlığı
Her zaman acil olmasa da, ayak uyuşması ve bu semptomların bir kombinasyonu aşağıdakilerin işareti olabilir:
- nöbet
- inme
- geçici iskemik atak (TIA veya “mini inme” olarak da bilinir)
Ayağınızdaki uyuşma sık sık düşmenize neden oluyorsa doktorunuzla görüşmek için randevu alın. Ayağınızdaki uyuşukluk kötüleşiyorsa doktorunuzu da görmelisiniz.
Diyabetiniz varsa, ayak uyuşması için doktorunuzu veya ayak hastalıkları uzmanınızı görmek için randevu alın. Diyabet, ayak uyuşmasının yaygın bir nedenidir çünkü metabolik değişiklikler sinir hasarına neden olabilir.
Ayağınızdaki uyuşma nasıl teşhis edilir?
Ayak uyuşmasını teşhis etmek, semptomlarınızın ne kadar şiddetli olduğuna bağlıdır. İnme benzeri semptomlarınız varsa, bir doktor bilgisayarlı tomografi (BT) taraması isteyebilir. Bu, bir doktorun beyninizi görmesini ve semptomlarınıza neden olabilecek herhangi bir tıkanıklığı veya kanamayı tanımlamasını sağlar.
Doktorunuz ayrıca tıbbi bir öykü alacak ve semptomlarınızın açıklamasını isteyecektir. Sorulan sorular şunları içerebilir:
- Uyuşma ne kadar sürer?
- Uyuşma ile birlikte başka hangi belirtiler yaşıyor musunuz?
- Ayağınızdaki uyuşukluğu ilk ne zaman fark ettiniz?
- Uyuşma ne zaman daha kötüdür?
- Uyuşmayı daha iyi yapan nedir?
Tıbbi geçmişinizi doktorunuzla paylaştıktan sonra, genellikle fiziki muayene yapılır. Doktorunuz büyük olasılıkla ayaklarınızı inceleyecek ve duyu kaybının bir veya iki ayağı etkileyip etkilemediğini belirleyecektir. Doktorunuzun isteyebileceği bazı çalışmalar şunları içerir:
- kasların elektriksel stimülasyona ne kadar iyi tepki verdiğini ölçen elektromiyografi
- omurga, omurilik veya her ikisindeki anormallikleri görüntülemek için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) çalışması
- sinirlerin elektrik akımlarını ne kadar iyi ilettiğini ölçen sinir iletim çalışmaları
Ek testler şüpheli tanıya bağlıdır.
Ayağınızdaki uyuşma nasıl tedavi edilir?
Ayaktaki uyuşma, dengesizliğin yaygın bir nedenidir ve düşme riskinizi artırabilir. Bir denge programı geliştirmek için bir fizyoterapistle çalışmak, düşme riskinizi azaltmanıza yardımcı olacaktır.
Ayak uyuşmanızı tahriş etmeyen hareketler ve egzersizler, etkilenen sinirlere kan akışını iyileştirmenin harika yoludur. Size uygun bir egzersiz programı tasarlama konusunda doktorunuzla ve fizyoterapistinizle konuşun.
Ayağınızdaki uyuşukluğun tedavisi çok önemlidir. Duyum eksikliği ayak yaraları ve düşme riskinizi artırabilir. Ayağı iyi hissedemiyorsanız, bilmeden bir kesi veya yaralanma yaşayabilirsiniz. Dolaşımınız azaldıysa yaranız çabuk iyileşmeyebilir.
Ayağınızdaki uyuşukluğun altında yatan nedeni tedavi etmek semptomun ortadan kalkmasına yardımcı olabilir.
Ayağınızda kronik uyuşma varsa doktorunuz en az yılda bir podiatrist görmenizi önerebilir. Aklınızda bulundurmanız gereken bazı ipuçları:
- ayaklarınızı düzenli olarak kesikler veya yaralar için inceleyin
- yere bir ayna koyun ki ayak tabanlarını daha iyi görebilesiniz
- ayak yaralanmaları riskini en aza indirmek için ayaklarınızı koruyan tam oturan ayakkabılar giyin
- Bu önlemleri akılda tutmak, ayak uyuşmasından kaynaklanabilecek diğer olası sorunların en aza indirilmesine yardımcı olabilir.
