Azad Keşmir Pakistan’a bağlı olan bir ülke konumundadır. Azad Keşmir ülkesi ile ilgili genel ansiklopedik bilgilerin yer aldığı sayfamız.
Azad Keşmir, Hint Yarımadasının kuzeybatısında Cemmu ve Keşmir’in Pakistan kesiminde, Hindistan’ın bölünmesinden sonra 1947’de kurulan devlet. Pakistan’ın eyaleti ya da idari bölgesi olmamasına ve Pakistan tarafından “bağımsız” olarak nitelendirilen bir yönetime sahip olmasına karşın, ekonomik ve idari bakımdan, koruması altında olduğu Pakistan’a bağlıdır. Yüzölçümü yaklaşık 1.680 kilometrekare’dir. Bir yay biçiminde uzanan toprakları doğuda Hindistan denetimindeki Cemmu ve Keşmir eyaleti, güney ve güneybatıda Pakistan’ın Pencap eyaleti, batıda Kuzeybatı Sınır Eyaleti ve kuzeyde Pakistan’ın Gilgit ve Baltistan idari bölgeleriyle çevrilidir. İdari yönden Muzafferâbad, Punçh, Kotli ve Mirpur ilçelerine ayrılır. Keşmir anlaşmazlığı için bak. Cemmu ve Keşmir.
Azad Keşmir’in kuzey kesimi, Himalayalar’ın Cemgarh (4.734 m) Doruğuna doğru yükselen eteklerinden oluşur. Bu bölgenin güneyinde, doruk çizgisi ortalama 3.750 m’yi bulan Pir Pencal Sıradağlarının kuzeybatı uzantıları yer alır. Cihelum Irmağı ve Punçh Irmağı gibi yukarı kollan bu sıradağlar arasındaki vadileri oyarak sekiler oluşturmuştur. Cihelum Irmağı aynı zamanda Azad Keşmir’in batı sınırının büyük bölümünü çizer. Güneydeki Punçh bölgesinde birbirine sokulan kumlu alüvyon yelpazelerinin görüldüğü dar bir ovalık alan uzanır. Bu bölgenin egemen bitki örtüsünü oluşturan dikenli çalılar ve iri otlar kuzeydeki yüksek kesimlerde yerlerini çam ormanlarına bırakırlar.
Oldukça yüksek bir nüfus yoğunluğuna sahip olan alçak vadilerde buğday, arpa, mısır, kumdan ekimi ve hayvancılık yapılır.
Yerleşimin daha seyrek olduğu yüksek vadilerde mısır ekimi, büyükbaş hayvancılığı ve ormancılık başlıca geçim kaynağıdır. Mu-zafferâbad ve Mirpur yakınında mermer, Mohrivali’de grafit ve ayrıca boksit, silis, tebeşir, zirkon ve düşük kalite kömür yatakları vardır. Evlerde ahşap oyma eşyalar, dokuma ve Durri halıları üretilir. Âzad Keşmir’in hükümet merkezi Muzafferâbad karayoluyla güneybatıdaki Abbottâbad’a bağlanır. Mirpur güneyin en önemli kentidir.
