Bisti Sahrası (Bisti Badlands) Bir zamanlar dinozorların hakimiyetindeki aya benzeyen bomboş arazide dikilen tuhafça biçimlendirilmiş kayalardan oluşuyor.
Bisti Sahrası (Bisti Badlands)
Gece yarısı. Tam bir sessizlik, kurbağalar veya cırcır böcekleri bile suskun. Birleşik Devletler’in güneyinde yer alan New Mexico platosunda gökyüzü öylesine berrak ki, Ay ve Samanyolu manzarayı ürkütücü bir ışık ile sırılsıklam ediyor. Ardından, Bisti Sahrası boyunca bir kır kurdu uluyor ve daha sonra bir diğeri bu ulumaya katılıyor. Başka kurtlar da ulumaya katılarak koroyu oluşturuyorlar ve bir süre sonra, sadece bu esrarengiz gösteriyi başlatan kalıncaya kadar sesler birer birer susuyor. Geceleri şarkı söyleyip serenad yapan bu köpekler zaten garip olan manzaraya gizemli bir boyut kazandırıyor.
Bisti kumulları ve kurumuş dere yataklarının ortasında fantazi kaya heykelleri ile doğal bir sanat galerisi duruyor. Kolsuz kaya canavarları, orantısız başlarını cılız boyunları üzerinde dengeliyorlar. Alice’in Harikalar Dünyasından kaçmış dev mantarlar ve Salvador Dali kreasyonlarını andıran acayip sütunlar, kuleler… Bu şekillere “ruh” anlamında bir Afrika kelimesi olan hoodos adı verilmiştir. Bunların arasında 80 milyon yıllık servi ağaçları, palmiye ağacı yaprakları ve dinozorlara ait fosil kalıntıları bulunmaktadır
Fosil Kalıntıları
Bu sessiz ve çorak manzarayı bitki ve hayvan yaşamı açısından inceleyince, bir zamanlar burada olan büyük bir iç denizin kıyısı boyunca uzanan hayat dolu nemli bir bataklık olduğunu hayal etmek zor. Dinozorlar, büyük sık ağaçlar ve eğrelti otlarına sahip nemli yağmur ormanlarından geçerek kendi yollarını açtılar. Bunların arasında gagalı memeli dinozorlar, beş boynuzlu devler ve daha küçük sürüngenler ile beslenen vahşi etçil tiranzorlar da vardı. Oppossum gibi fare büyüklüğündeki yaratıklar gibi ilk memeliler de burada yaşadı.
Bataklığın kum ve çamuru içinde milyonlarca yıl boyunca kum taşı ve tortulu şiste dönüşen hayvan kemikleri ve bitki kalıntıları gömülüdür. Bozulan bitkiler yavaşça taş kömürü ve maden kömürüne dönüştüler. Yer katmanlarındaki kaymalar ve iklim değişiklikleri zamanla kayaların yüksek ve kuru bir set oluşturmasına yol açtı. Rüzgarla birlikte ara sıra indiren şiddetli sağanaklar Bisti’deki kayaları hoodos olarak biçimlendirerek 200’den fazla hayvan ve bitki türüne ait fosilleşmiş kalıntı meydana getirdi.
Bisti Sahrası, bilim adamlarına gezegenimizin (jeolojik ve biyolojik) tarihinde çok önce yaşanmış bir dönüm noktasına ait dramatik bir fotoğraf vermektedir. Hem dinozorlara hem de memelilere ait kalıntı ve fosiller çıkarılarak, 140 milyon yıllık dinozor hanedanlığının nasıl sona erdiği ve yeryüzünün kürklü ve sıcak kanlı memelilerin egemenliğine nasıl geçtiği burada izlenebilmektedir.
Bu tuhaf manzarada, insanın oynadığı rol görece son derece yenidir. Yaklaşık M.Ö. 6,000 yılından beri, avcı ve toplayıcılar, daha sonra Anasazi halkı, Bisti alanının kaynaklarına uğramış ve yiyecek bulmak için kendilerine yardımcı olacak aletleri buradaki kayalardan yontmuşlardır.
KUTSAL ÜLKE
Çok daha yakın bir zaman önce, Navajo halkı bu arazide evlerini yapmışlardır. Rakip Amerikan yerli gruplar tarafından kendi ülkelerinden sürülen Navajo’lar Bisti’ye doğru geri çekilmişler ve 1850’li yıllarda kaynakların civarına yerleşmişlerdir. Hoganlarda ( tahta iskeletli ve toprakla kaplanmış evler) yaşamışlar ve koyunlarını yakındaki otlak platolarda otlatmışlardır. Günümüzde Navajo’lar ülkeyi kutsal saymaktadırlar. Renkli Bisti kumunu, şifa verici törenlerde kullanılan kumdan resimler yapmak ve kireçli beyaz kili ise, törensel vücut boyaları yapmak amacıyla toplamışlardır.
Güneş bu şaşırtıcı yerin üstünde doğunca, canlı renkler göze çarpar: Tortulu şistlerin ve kalkerlere yansıyan uçuk pembe, zengin koyu kızıl kahverengi, kaplan sırtı turuncu, kasvetli kömür grisi, kumlara yansıyan zengin krema ve limon sarısı. Adeta teknoloji yardımıyla renklendirilmiş üç boyutlu bir bilmece gibi duran Bitsi, başka yerlerden farklı olarak doğanın eğlenme duygusuna sahip olduğu izlenimini vermektedir.
