Yüzyıllardır kullanılmakta olan cisimleri büyüterek görmemize yarayan büyüteç ile ilgili genel ve temel bilgilerin yer aldığı yazımız.
Küçük cisimleri daha büyük görebilmek için kullanılan yakınsak merceklere «büyüteç» adı verilir. On defaya kadar büyütebilen bu merceklerin odak boyutları birkaç santimetre arasında değişir. Kolay tutulabilmelerini sağlamak üzere merceğe ya bir sap takılır veya cepte taşıyabilmek için deriden bir mahfaza içine konur. Bundan başka, saat tamircilerinin, mücevhercilerin kullandıkları büyüteçler kolaylıkla göz yuvasına oturtulup gözün altındaki ve üstündeki deriyi hafif sıkmak suretiyle tutulabilecek şekildedir.
Büyüteç paralel gelen ışınları bir noktaya toplar. Yaz sıcağında güneşe tutulan bir büyüteç, ışıkları bir noktaya toplayarak, büyük bir sıcaklık meydana getirir. O kadar ki bir büyütecin ışınları toplayarak meydana getirdiği parlak ışıklı nokta bir kağıda tutulursa, çok geçmeden kağıt tutuşabilir. Hatta pek çok kimse, yazın kibritleri bittiği zaman, ateşlerini yanlarındaki büyütecin bir noktaya, topladığı ışığa tutarak yakarlar.
Sebebi aydınlanamamış birçok yangınların, büyütecin bu özelliğinden ileri geldiği düşünülebilir: Pencere camlarındaki küçük hava kabarcıkları, büyüteç vazifesi görerek, güneş ışığını toplarlar, böylece parlak noktada birleşen yakıcı sıcaklık perdeye, yerdeki kilime, kağıt gibi çabuk parlayabilen bir şeye denk düşerse eğer onları tutuşturur ve yangın çıkmasına sebebiyet verebilir.
