Çandarlı Halil Paşa kimdir? Osmanlı sadrazamlarından Çandarlı Halil Paşa hayatı, biyografisi, dönemi önemli olaylar hakkında bilgi.
Çandarlı Halil Paşa; Osmanlı sadrazamıdır (? – İstanbul 1453).
Babası İbrahim Paşa’nın sadrazamlığı sırasında kazaskerliğe atandı. Babası ölünce II. Murat tarafından sadrazamlığa getirildi (1429). Padişahın savaştan hoşlanmadığını göz önünde bulundurarak, barışçı bir politika izledi. Şehzade II. Mehmet’in 13 yaşında Osmanlı tahtına oturtulduğu dönemde de sadrazam olarak kaldı. Varna Savaşı (1444) sonrasında eksik kesilmiş akça yüzünden ilk kez ayaklanan yeniçeriler, ulufelerine zam istediler. Çandarlı Halil Paşa, ulufeleri yarımşar akçe artırarak olayların önünü aldı. Çandarlı Halil Paşa, II. Murat‘ın ölümüne kadar tam bir serbestlik içinde görev yaptı. II. Murat‘ın ölümünden sonra padişah olan II. Mehmet de Çandarlı Halil Paşa’yı görevinde bıraktı. Ancak, II. Mehmet‘e yandaş olanların tümü Edirne’ye gelince, Halil Paşa’nın aleyhine çalışmalar çoğaldı. Hacca gitmek isteyen Halil Paşa’ya padişah çeşitli armağanlar gönderip gönlünü aldı. Rumelihisarı’ nın sağ üst kulesini, Çandarlı Halil Paşa, kendi adına tamamladı. Padişahın İstanbul’u kuşatma hazırlıklarına katıldı. İstanbul ile ilgili bilgi toplama görevini padişah kendisine verdi. Bizans imparatoru, Çandarlı’ya çeşitli armağanlar vererek II. Mehmet’i bu düşüncesinden vazgeçirmesini istedi. Çandarlı Halil Paşa, daha sonra Edirne’de yapılan bir toplantıda, kuşatmaya karşı çıktı, ancak yalnız kaldı ve padişahla anlaşmazlığa düştü.
Kuşatma sırasında da barıştan yana umudunu kesmeyen Çandarlı, 24 Mayıs günü yapılan bir toplantıda, Venedik ve Avrupa Haçlı yardımı gelemeden ağır koşullarla bir barış yapılmasını padişaha yeniden önerdi. Ancak bir öneri de kabul edilmedi. 29 Mayıs sabahı yapılan genel saldırıyla İstanbul alındığı zaman, Halil Paşa sağ kolundan yaralandı.
Bizanslılardan rüşvet aldığı söylentisi üzerine 1 Haziran 1453 günü hapsedildi. Kırk gün kadar hapis yattıktan sonra 10 Temmuz günü idam edildi. Cesedi İznik’e götürüldü ve Nilüfer Camisi İmareti yakınındaki türbesine gömüldü. Çandarlı Halil Paşa, idam edilen ilk Osmanlı sadrazamıdır. İdamından sonra kendisinin ve ailesinin tüm mallarına el kondu.
