Dünyamızda kaç tane kıta vardır? Bu kıtaların isimleri nelerdir? Kıtalar neye göre belirlenmiştir, özellikleri hakkında bilgi.
Dünyada Kaç Tane Kıta Var?
Bir kıta tipik olarak, her tarafı (ya da neredeyse tamamen) suyla çevrili ve çok sayıda ulus devlet içeren çok büyük bir kara kütlesi olarak tanımlanır. Ancak, dünyadaki kıtaların sayısı söz konusu olduğunda, uzmanlar her zaman hemfikir değil. Kullanılan kriterlere bağlı olarak, beş, altı veya yedi kıta olabilir. Kafa karıştırıcı, değil mi? Kafanızı karıştırmadan önce Türkiye’de 7 kıta’nın varlığının kabul edildiğini, bunların da Afrika, Antartika, Asya, Avustralya, Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika olduklarını belirtelim.
Bir Kıtayı Tanımlama
Türk Dil Kurumunun sözlüğünde kıta “Yeryüzündeki altı büyük kara parçasından her biri, ana kara” olarak tanımlanmaktadır. Kıtaların özellikleri şöyledir;
- ***Çevredeki okyanus tabanına göre yükseltilmiş olan kara alanlarıdır
- ***Magmatik, metamorfik ve tortul gibi çeşitli kaya oluşumlarıdır
- ***Çevredeki okyanus kabuklarından daha kalın bir kabuktur. Örneğin, kıtasal kabuk kalınlığı yaklaşık 18 ila 28 mil arasında değişebilirken, okyanus kabuğu genellikle yaklaşık 4 mil kalınlığındadır.
Kaç Kıta Var?
Türkiye’de okula gittiyseniz, sizlere yedi kıta olduğu öğretilmiştir: Afrika, Antartika, Asya, Avustralya, Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika. Ancak yukarıda tanımlanan kriterleri kullanarak, birçok jeolog altı kıta olduğunu söylüyor: Afrika, Antartika, Avustralya, Kuzey ve Güney Amerika ve Avrasya. Avrupa’nın birçok yerinde, öğrencilere sadece altı kıtanın olduğu öğretilir ve öğretmenler Kuzey ve Güney Amerika’yı bir kıta olarak sayar.
Farkı nedir? Jeolojik açıdan bakıldığında, Avrupa ve Asya büyük bir kara kütlesidir. Bunları iki ayrı kıtaya bölmek daha jeopolitik bir meseledir, çünkü Rusya Asya kıtasının çoğunu işgal ediyor ve tarihsel olarak politik olarak İngiltere, Almanya ve Fransa gibi Batı Avrupa’nın güçlerinden ayrılmıştır.
Son zamanlarda, bazı jeologlar, Zealandia adı verilen “yeni” bir kıtayı tartışmaya başladılar. Bu kara kütleleri Avustralya’nın doğu kıyılarında uzanmaktadır. Yeni Zelanda ve birkaç küçük ada su üstünde tek tepedir; Kalan yüzde 94’ü Pasifik Okyanusu’nun altında kalmaktadır.
Kara Kütlelerini Saymanın Diğer Yolları
Coğrafyacılar gezegeni çalışma kolaylığı için bölgelere bölerler. Ülkelere Göre , dünyayı sekiz bölgeye ayırır: Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika, Avrupa, Kuzey Amerika, Orta Amerika ve Karayipler, Güney Amerika, Afrika ve Avustralya ve Okyanusya.
Ayrıca dünyanın en büyük kara kütlesini, büyük kaya kütlesi olan tektonik plakalara bölebilirsiniz. Bu levhalar hem karasal hem de okyanus kabuklarından oluşur ve fay hatları ile ayrılmıştır. Toplamda 15’i 10 milyon mil kare veya daha büyük olan 15 tektonik plaka bulunmaktadır. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, bunlar kabaca kıtaların üzerinde yatan şekillere karşılık gelir.
