Dünyadaki ekstrem doğa olayları neye denir, nelerdir? Ekstrem doğa olaylarının özellikleri ve görüldükleri yerler hakkında bilgi.
Ekstrem Doğa Olayları Nedir?
Ekstrem ;sıra dışı yaşanan olay anlamına gelir.
* Dünyada Ölçülmüş en düşük sıcaklığın ölçüldüğü yer Rusya’ya ait Vostok araştırma Üssüdür(-87 °C).
* Avrupa ölçülmüş en yüksek sıcaklık İspanya’nın Sevilya kentinde yaşanmıştır(50°C)
* Dünyada Ölçülmüş en yüksek sıcaklık Libya’nın El Azizias kentinde yaşanmıştır(57°C)
EKSTREM OLAYLAR
KURAKLIK:
* Yağışan az olduğu çöl bölgelerinde görülür.
* Kırlık ve açlık tehlikesi ortaya çıkar
* Genellikle çöllere yakın yerlerdir.
Asya’da Gobi Jaklamakan, Karakum, KızıIkum, Tar Çölleri, Avustralya’da Victoria, Gibsob Çölleri, Afrika’da Büyük Sahra, Arabistan, Kalahari Çölleri, Kuzey Amerika’da Arizona, Güney Amerika’da Atacama Çölleri ve çevresinde daha belirgin hissedilir. Kuraklık en yavaş gerçekleşen doğal ekstrem olaydır.
TROPİKAL FIRTINALAR
* Tropikal (Ekvatoral) Kuşakta okyanuslara kıyısı olan bölgelerde oluşur
* Türkiye orta kuşakta ve okyanusa kıyısı olmadığı için yok
Saatte 300 km hızla esen yıkıcı rüzgarlar (kasırgalardır)
DEPREMLER-VOLKANİZMA-TSUNAMİ
* Depremlerin olduğu yerler hem volkanik faaliyetlerin hem tsunamilarin hem de sıcak su kaynaklarının yaygın olduğu yerlerdir.
* Kıtaların kenar kısımlarındaki siyah çizgilerin olduğu yerler ;deprem, volkanizma, tsunami ve sıcak su kaynağı bölgeleridir.
Dünyadaki Deprem Bölgeleri
* Asyanın doğusu ve Güneyduğu Asya
* Kuzey ve Güney Amerikanın batısı
* Atlas Okyanusu ortası(İzlanda dahil)
* Alp- Himalaya Kıvrım Dağları
Dünvada Deprem Riski Az Olan Yerler
* Sibirya, Avrupanın kuzeyi(İskandinavya)
* Avustralya
* Afrikanın batısı ve güneyi
* Kuzey ve güney Amerikanın doğusu
* Grönland
UYARI: Tsunamiler okyanusu kıyısı olan ülke ve bölgelerde etkileri çok daha yıkıcıdır.Tsunamiler okyanus tabanlarındaki depremler sonucu oluşan dev depram dalgalarıdır saatte 200 km hızla hareket edebilirler(örneğin;2004 Endenozya kıyıları,2010 Japonya kıyıları)
HEYELAN- SEL ve TAŞKIN:
* Heyelan;yağışın fazla olduğu iklimlerde toprağın aşırı yağışla birlikte ağırlının aratarak yamaçlardan aşağı çökmesidir.Yağışın fazla olduğu iklimlerde görülür.(ülkemizde en fazla Karadeniz ikliminde görülür)
* Sel ve taşkın da yağışın fazla olduğu yerlerde görülür.
Dünyada Yağışlı İklimler;
* Ekvatoral İklim;Güney Amerikada Amazon,Afrikada Kongo Havzası
* Muson İklimi; Güneydoğu Asya Avustarlyanın kuzeyi Endenozya, Malezya, Japonya
* Ilıman Okyanusal iklim; Kuzeybatı Avrupa ABD nin doğusu, Güney Amerikanın doğusu, Afrikanin Güneydoğusu, Avustralya’nın doğusu,
ÇIĞ:
* Dağlık engebelik bölgelerde görülür.
* Yüksek ses veya titreşim,gürültülü araç geçişi,patlama gibi nedenlerle kar tabakasının aşağı sürüklenmesidir.
Çığ ihtimali Yüksek Alanlar
* Kuzey Amarikada; Kavalık, Appalaş Dağları
* Güney Amerikada; And Dağları
* Avrupadan Asyada; Alp-Himalava Dağları
